Læknablaðið - sept 2020, Qupperneq 28

414 L ÆK N A BL AÐIÐ 2020/106
F R É T T I R
Heilbrigðisþjónustan þarf að ganga
þrátt fyrir COVID-19
Þróun veikinda af völdum COVID-19 og afleiðingar veirunnar
hafa komið á óvart, segir Runólfur Pálsson, yfirlæknir á COVID-göngudeildinni.
Deildin hefur þróast og breyst með umfangi sýkinga, aðgerðum
stjórnvalda og þekkingunni sem hefur myndast
■ ■ ■ Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir
Runólfur Pálsson, forstöðumaður lyflækninga og endur-
hæfingarþjónustu Landspítala. Mynd/gag
„Við eigum að láta heilbrigðisþjónustuna
ganga þrátt fyrir COVID-19,“ segir Run-
ólfur Pálsson, forstöðumaður lyflækninga
og endurhæfingarþjónustu Landspítala
og einn stjórnenda COVID-göngudeildar-
innar sem hefur breyst í takti við þróun
heimsfaraldursins.
„Ég sé göngudeildina þróast í miðstöð
innan spítalans fyrir þjónustu vegna
COVID-19, bæði vegna virkra smita eða
langdreginna afleiðinga og sem stuðn-
ingur við landsbyggðina,“ segir hann.
„COVID-19 er erfitt viðfangsefni fyrir litla
staði úti á landi þar sem þarf að sinna
annarri heilbrigðisþjónustu líka.“
Hann segir að tvennt hafi komið sér-
staklega á óvart í þessum heimsfaraldri
COVID-19. „Annars vegar hvað sjúkling-
um getur versnar skyndilega viku eftir
greiningu,“ segir hann. Fólk með væg
einkenni fyrstu vikuna komi þá jafnvel
á spítala og innan klukkustunda á gjör-
gæslu.
„Hins vegar eru þessar langdregnu
Nemendur á 5. ári í læknisfræði sóttu
áfanga hjá Reyni Arngrímssyni, formanni
Læknafélagsins, í erfðalæknisfræði á
óhefðbundnum stað nú í ágúst, eða í húsa-
kynnum félagsins.
„Kennslan verður ekki alveg með hefð-
bundnum hætti,“ segir Engilbert Sigurðs-
son, forseti læknadeildar.
„Allir eru betur undirbúnir og skilja
vel að það þurfi að viðhafa ákveðnar
sóttvarnarráðstafanir. Bæði nemendur og
kennarar bregðast vel við og munu fylgja
þeim viðmiðum sem gilda á hverjum
tíma og stað. Við förum ákveðna millileið
þar sem innan háskólans er miðað við
einn metra í sóttvarnarmörkum en tvo
innan Landspítala.“
Grímur og eftir atvikum hanskar eru
einnig hluti af sóttvörnunum þar sem ekki
er hægt að ná tveggja metra viðmiðinu
innan Landspítala og í verklegum æfing-
um innan læknadeildar.
Ekki er sem stendur alltaf hægt að
kenna öllum bekknum í einu. Hluti mætir
en aðrir eru í fjarkennslu. „Það er í hönd-
um umsjónarkennara og nemenda að
leysa það verkefni og finna bestu leiðina í
hverju tilviki.“
Læknanemum kennt hjá Læknafélaginu
Hertar aðgerðir voru nauðsynlegar
Hertar aðgerðir stjórnvalda þann 19. ágúst eru að mati Runólfs nauðsynlegur liður í
baráttunni við SARS-CoV-2 veiruna. Eina leiðin til þess að losna við veiruna eru harðar
aðgerðir til langs tíma og að loka landinu.
„En við vitum að það getum við ekki,“ segir Runólfur. „Það er enginn vafi að skim-
un er gagnleg,“ segir hann. „Þetta er eina leiðin til að halda veirunni í skefjum. Svo er
spurning hversu lengi aðgerðirnar verða við lýði. Það er útlit fyrir að skimað verði fyrir
þessari veiru á næstu misserum, jafnvel árum. En mestu máli skiptir að fólk ástundi
einstaklingsbundnar smitvarnir eins og það best getur til að forðast smit.“
afleiðingar. Ekki síst þeirra sem fengu
væg einkenni og fást mánuðum síðar við
margvísleg einkenni, einkum orkuleysi,
einbeitingarskort og verki. Einnig er
áhugavert að sjá hvernig bragð- og lykt-
arskyn hvarf og kom í sumum tilvikum
til baka mörgum vikum eftir að bata var
náð.“
Hann segir veiruna mjög áhugaverða.
„Við þurfum að skilja hana betur. Rann-
saka hana betur, því hún getur lagst á
mörg líffærakerfi með margvíslegum af-
leiðingum,“ segir hann. „Fólk er óttaslegið
þegar það fær greininguna og hún getur
haft sálræn eftirköst.“
Tugir hjúkrunarfræðinga unnu ásamt
sérnámslæknum í símaþjónustu COVID-
göngudeildarinnar á Landspítala í upp-
hafi faraldurs og við móttöku sjúklinga.
Nú er þar einn sérnámslæknir í lyflækn-
ingum auk fáeinna hjúkrunarfræðinga í
símavörslu.
5. árs læknanemar sátu í rúmgóðum sal Læknafélagsins
og lærðu erfðalæknisfræði. Þannig var hægt að tryggja
tveggja metra regluna og að allir gætu mætt í tímann.
Mynd/gag