Morgunblaðið - 20.08.2020, Qupperneq 20

20 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 20. ÁGÚST 2020
Sigurður Ingi Jóhannsson, sam-
göngu- og sveitarstjórnarráðherra,
segir það ekki koma á óvart að
borgarstjóri minnist á þau sam-
komulög sem gerð hafa verið milli
ríkis og borgar um framtíð Reykja-
víkurflugvallar, en að borgin þurfi
að efna sinn hluta og breyta að-
alskipulagi til að tryggja óbreytta
starfsemi þar til annar flugvall-
arkostur finnst. Hann bendir á að
enginn annar völlur sé í stakk bú-
inn til að taka við einka- og
kennsluflugi og skynsamlegast sé
að bíða niðurstöðu rannsókna úr
Hvassahrauni. Reynist þær já-
kvæðar þá geri þær hraunið að
vænlegum kosti og ef ekki, þá
þurfi að finna nýja lausn fyrir flug-
starfsemina, eða að skipta um
skoðun og halda í óbreytt ástand.
Sigurður segist „ekki vera viss um
að þetta sé mest aðkallandi verk-
efni á Íslandi í dag,“ og að ekkert
kalli á að færa æfingarflug hér og
nú. Frekar væri að styðja við.
Ekki mest aðkallandi verkefni
SIGURÐUR INGI JÓHANNSSON SAMGÖNGURÁÐHERRA
Sighvatur Bjarnason
sighvaturb@mbl.is
Dagur B. Eggertsson borgarstjóri
krefst þess að ríkið efni samkomulag
og finni „án tafar“ nýjan stað fyrir
einka- og kennsluflug utan Reykja-
víkurflugvallar. Sigurður Ingi Jó-
hannsson samgönguráðherra segir
málið ekki aðkallandi og enginn kost-
ur blasi við til lausnar.
Í bréfi borgarstjóra, dags 8. júlí
síðastliðinn, til samgöngu- og
sveitarstjórnarráðherra er rakið að
frá aldamótum hafi ríkið gefið fyr-
irheit um að finna kennsluflugi nýjan
stað utan Reykjavíkurflugvallar.
Sérstaklega er vísað til samkomulags
frá árinu 2013 á milli borgarinnar,
Icelandair og ríkisins, þar sem gert
var ráð fyrir því að Reykjavíkurflug-
völlur myndi víkja í áföngum og „inn-
anríkisráðuneytið og Isavia muni
hafa forgöngu um að finna kennslu-
og einkaflugi nýjan stað“.
Skýrslur um flugvallarkosti
Árið 2007 skilaði samstarfsnefnd
samgönguráðuneytis og Reykjavík-
urborgar af sér úttektarskýrslu um
framtíðarstaðsetningu Reykjavíkur-
fluvallar. Í henni var bæði horft til
staðsetningar á nýjum innanlands-
velli, en einnig til þess að byggja sér-
stakan völl fyrir einka- og kennslu-
flug. Fram kemur að finna megi
síðarnefnda kostinum stað á Hólms-
heiði eða Afstapahrauni, en þó er til-
tekin nauðsyn þess að „[flugvöllur]
fyrir einka- og kennsluflug verði ekki
ákveðinn fyrr en að stefnumótun
liggur fyrir“.
Í kjölfar umrædds samkomulags
árið 2013 var skipaður stýrihópur
þeirra þriggja aðila, svokölluð
„Rögnunefnd“. Henni var falið að
gera athuganir á fimm kostum fyrir
framtíðarstæði innanlandsflugvallar.
Niðurstöður hópsins útilokuðu alla
kosti utan Hvassahrauns, en ekki fór
fram sérstök skoðun fyrir einka- og
kennsluflug.
Vorið 2018 var enn skipaður stýri-
hópur til að greina valkosti um fram-
tíðarhorfur flugvallarmála á SV-
horni landsins. Í skýrslu hópsins seg-
ir að ekki hafi verið greint hvar
hagkvæmast væri að koma aðstöðu
fyrir einka- og kennsluflug fyrir, en
jafnframt tekið fram að „slík starf-
semi fer illa saman með umferð
stórra farþegavéla og á því ekki
heima á helsta millilandaflugvelli
landsins“. Þar er nefnt að sá kostur
þurfi að koma til skoðunar að upp-
bygging einka- og kennsluflugvallar í
Hvassahrauni gæti nýst sem fyrsti
áfangi við gerð alhliða innanlands-
flugvallar.
Viðhorf flugskóla
Blaðamaður ræddi við Matthías
Arngrímsson, skólastjóra Flug-
félagsins Geirfugls, og Björn Inga
Knútsson, forstöðumann og
rekstrarstjóra Flugakademíu Ís-
lands, um þeirra sýn á málið. Matt-
hías rekur að til þess að standa undir
nafni þurfi kennsluvöllur að hafa
tvær brautir, skýli og snjómoksturs-
þjónustu. „Flugvöllurinn þarf að
vera heilsársvöllur,“ segir hann og
vísar í að völlur á láglendi sé forsenda
vegna veðurskilyrða.
Björn Ingi segir að þar á bæ fari
flugkennsla fram bæði á Keflavíkur-
og Reykjavíkurvelli, en á undanförn-
um árum hafi þrengt mjög að
kennslu í Keflavík vegna forgangs
millilandaflugs og „nánast hafi verið
búið að úthýsa okkur þar“. Hann tel-
ur að í venjulegu árferði sé það á
„engan hátt“ raunhæft að kennslu-
flug flytjist alfarið til Keflavíkur.
Matthías tekur undir það og gengur
svo langt að segja að slíkt „endi með
því að flugkennsla leggist af“. Hvor-
ugur þeirra sér annan kost en að
kennsluflug haldi áfram í Reykjavík
enda sé enginn annar kostur í aug-
sýn.
Kostnaður og tími við flutning
Í vetur er fyrirhugað að hefja veð-
urathuganir í Hvassahrauni sem
munu standa yfir í tvö ár. Samkvæmt
skýrslu stýrihóps frá árinu 2018 er
áætlað að undirbúningur og gerð
fullbúins innanlandsflugvallar geti
tekið allt að 15 ár frá því ákvörðun
um að fara í verkefnið hefur verið
tekin. Þar er einnig áætlað að kostn-
aður við fyrsta áfanga sem gæti nýst
til einka- og kennsluflugs gæti numið
allt að 8 milljörðum kr.
Matthías Sveinbjörnsson, forseti
Flugmálafélags Íslands og nefndar-
maður í „Rögnunefndinni“, segir að
allir kostir utan Hvassahrauns hafi
verið slegnir af borðinu en það merki
ekki að kosturinn sé sjálfkrafa fýsi-
legur, heldur þurfi frekari rannsókna
við. Hann tiltekur að þær flugpróf-
anir sem þar hafi verið fram-
kvæmdar hafi verið á farþegaþotum
en þarfir minni flugvéla hafi ekki ver-
ið kannaðar sérstaklega í þessu sam-
hengi. Uppbygging á sérstökum velli
fyrir einka- og kennsluflug sé því á
sama byrjunarreit og ekki sé raun-
hæft að slíkur verði til á næstu árum.
Staðsetning kennsluflugs umdeild
 Borgarstjóri krefst þess að ríkið finni einka- og kennsluflugi nýjan stað utan Reykjavíkurflugvallar
 Ráðherra segir borgarstjóra þurfa að halda sinn hluta samkomulagsins og tryggja starfsemi
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Reykjavíkurflugvöllur Óvissa ríkir um framtíð einka- og kennsluflugs í Reykjavík. Aðrir kostir eru vandfundnir.
Guðmundur Magnússon
gudmundur@mbl.is
Reykjavíkurborg hefur óskað eftir
því að Minjastofnun veiti lengri frest
til að gera athugasemdir við þau
áform stofnunarinnar að óska eftir
friðlýsingu menningarlandslags á
Álfsnesi og við Þerneyjarsund. Þetta
staðfestir Bjarni Brynjólfsson, upp-
lýsingafulltrúi borgarinnar. Frestur
var veittur til 27. ágúst en borgin tel-
ur málið svo umfangsmikið að lengri
tíma þurfi til að vinna álitsgerð.
Miklir fjárhagslegir hagsmunir
eru í húfi í málinu fyrir endur-
vinnslufyrirtækið Björgun hf. Fallist
Lilja Alfreðsdóttir, mennta- og
menningarmálaráðherra, á tillögu
Minjastofnunar er útséð um að fyrir-
tækið geti nýtt lóð þá við Álfsnesvík
sem borgaryfirvöld hafa úthlutað
því. Þar á efnisvinnsla og hafnarað-
staða fyrirtækisins að vera til fram-
tíðar. Björgun hefur mótmælt
áformum Minjastofnunar harðlega.
Einstakt landslag
Orri Vésteinsson prófessor, sem
er sérfróður um staðinn, sagði í
grein í Morgunblaðinu í júlí að við
Þerneyjarsund væri einstakt menn-
ingarlandslag. Þar hefði verið ein af
fimmtán kauphöfnum á Íslandi sem
reglulega var siglt til á síðmiðöldum.
Með því að afmarka iðnaðarlóð inni á
miðju þessu svæði væri landslags-
heildin eyðilögð. Kristján Eldjárn,
fyrrverandi forseti Íslands og þjóð-
minjavörður, hvatti til þess á sínum
tíma að staðurinn yrði varðveittur
fyrir raski.
Borgaryfirvöld hafa lýst því yfir
að þau séu hlynnt því að þrjú minja-
svæði sem finna má í grennd við fyr-
irhugað athafnasvæði Björgunar,
Kauphöfn við Þerneyjarsund,
Sundakot og Glóra, njóti hverfis-
verndar. Ekki sé þó tímabært að
festa slík hverfisverndarsvæði í að-
alskipulag nú, en það verði gert í
tengslum við skipulag Sundabrautar
og ákvörðun um endanlega legu
brautarinnar þegar frumhönnun
framkvæmdar liggur fyrir. Borgin
bendir á að fyrirhugað svæði Björg-
unar liggi á milli minjasvæðanna í
Sundakoti og Glóru og uppbygging
þar muni ekki raska þeim minja-
þyrpingum. Minjastofnun horfir
hins vegar á landslagið í heild og tel-
ur að starfsemi Björgunar á svæðinu
muni hafa í för með sér óafturkræfan
skaða.
Borgin vill lengri
frest til umsagnar
 Minjastofnun vill friðlýsa Álfsnes
Við framleiðum lausnir
Sími 577 6700 / islandshus@islandshus.is / www.islandshus.is
AFMARKANIR
& HINDRANIR
Fjölbreyttar lausnir
til afmörkunar á
ferðamannastöðum,
göngustígum og
bílaplönum.
DVERGARNIR R