Skólavarðan - 2018, Side 27

VOR 2018 SKÓLAVARÐAN 27
Formaður Kennarasambands Íslands er
ekki bara pólitískur forystumaður kennara,
hann er einnig framkvæmdastjóri sam­
bandsins sem veltir hundruðum milljóna
króna á hverju ári, heldur úti viðamikilli
starfsemi, er með fjölda starfsmanna í vinnu
og sinnir þéttriðnu neti kjörinna fulltrúa
af öllum skólastigum. Þessu embætti
sinnti íþrótta­ og menntunarfræðingurinn
Þórður Á. Hjaltested frá árinu 2011 til loka
sjöunda þings KÍ sem haldið var dagana
10. til 13. apríl. Útsendari Skólavörðunnar
hitti Þórð stuttu eftir þingið, þar sem hann
var í óða önn að ganga frá skrifstofu sinni
og gera hana tilbúna til að hýsa Ragnar
Þór Pétursson sem tekið hefur við forystu
Kennarasambandsins. En hvernig kom
það til að Þórður bauð sig fram til forystu í
Kennarasambandi Íslands?
„Það þarf í raun að horfa allt til ársins
1982 þegar ég hóf störf sem kennari til að
leita skýringa á því,“ segir Þórður. „Frá
fyrsta degi lagði ég mig fram um að vera vel
inni í kjarasamningum og réttindamálum
kennara sem leiddi til þess að ég var kosinn
trúnaðarmaður í Varmárskóla árið 1997. Ég
var í því embætti árið 2000 þegar umdeildir
kjarasamningar grunnskólakennara voru
samþykktir og í framhaldi var mér falið að
koma athugasemdum samkennara minna
við samninginn á framfæri á aðalfundi
Félags grunnskólakennara sem og á þingi
KÍ skömmu síðar. Ég hafði talsverða reynslu
af félagsstörfum og var ekkert hræddur við
að kveðja mér hljóðs, bæði til að bera fram
spurningar en einnig til að vekja athygli á
hlutum sem mér og samkennurum mínum
fannst að þyrfti að skoða betur. Ég lagði
í málflutningi mínum áherslu á að vera
málefnalegur og kannski þess vegna var ég
í framhaldi hvattur til að gefa kost á mér í
stjórn Félags grunnskólakennara. Sú tillaga
bar fremur bratt að þannig að ég ákvað að
gefa aðeins kost á mér í varastjórn félagsins
og fékk það góða kosningu að ég endaði sem
fyrsti varamaður en skömmu síðar var ég
orðinn aðalmaður eftir að einn úr stjórninni
gerðist skólastjóri og skipti þar með um
stéttarfélag.
Á þessu kjörtímabili voru stór mál
í vinnslu, það stærsta örugglega kjara­
samningarnir sem voru gerðir árið 2004
eftir sjö vikna verkfall. Það var mikil
eldskírn fyrir mig því ég var ekki aðeins í
samninganefnd félagsins heldur starfrækti
ég verkfallsmiðstöð í Reykjavík með Ólafi
Loftssyni. Þegar ég horfi til baka finnst mér
að við sem fórum fyrir félaginu á þessum
tíma höfum staðið okkur vel, enda var þarna
samið um 30% kjarabætur þrátt fyrir að
samninganefnd sveitarfélaga hafi upphaf­
lega komið að borðinu með tilboð um rétt
rúm 15%.“
Átti ekki von á að sigra
„Líklega hafa fleiri verið á þeirri skoðun
að við höfum staðið okkur vel því þegar ég
bauð mig fram í stjórn FG árið 2005 hlaut
ég yfirburðakosningu. Þar var ég jafnframt
kosinn fulltrúi Félags grunnskólakennara
í stjórn Kennarasambands Íslands. Ég var
skipaður varaformaður FG þennan tíma sem
þýddi að ég starfaði í Kennarahúsinu.
En hvernig kom það til að þú bauðst þig
fram í formennskuna 2011? „Á þeim tíma­
punkti hafði aðeins Elna Katrín Jónsdóttir,
þáverandi varaformaður KÍ, gefið kost á sér
í embættið. Ég hafði unnið mikið með Elnu
og vissi að þar færi afar hæf kona með mikla
reynslu sem gerði allt vel sem hún tæki að
sér. En hún hafði einnig verið lengi í forystu
KÍ og ég heyrði í kringum mig að mörgum
þótti kominn tími til breytinga. Mér fannst
ótækt að ekki yrði kosið í embættið og því
gaf ég kost á mér og ef ég á að vera hrein­
skilinn þá átti ég ekki von á að sigra. En það
fór svo að lokum að í kosningum þar sem
um 70% félagsmenna kusu sigraði ég með
tæplega 200 atkvæða mun. Ég endurnýjaði
síðan umboð mitt árið 2014 og hef því setið
sem formaður í sjö ár og er afar þakklátur
fyrir það traust sem félagsmenn KÍ hafa sýnt
mér með því.“
SALEK, mikil vinna en lítill ávinn-
ingur
Ef þú horfir til baka yfir þessi sjö ár, hvað
stendur upp úr? „Eitt kemur strax upp í
hugann sem bæði var tímafrekt og erfitt, en
það er svokallað SALEK samstarf. Upphaf
þess má reka til stöðugleikasáttmálans
sem var gerður í kjölfar hrunsins, en þar
samþykktu KÍ og BHM að krefjast ekki
launahækkana í allt að þrjú ár. Þegar efna­
hagsástandið fór að batna var auðvitað farið
fram á að kjörin yrðu leiðrétt. Það reyndist
mjög þungt og á sama tíma efndi þáverandi
ríkissáttasemjari, Magnús Pétursson, að
frumkvæði BSRB til samstarfs meðal aðila
vinnumarkaðarins með það að markmiði
Þórður Árni Hjaltested
kom til starfa í Kennara­
húsinu árið 2005 þegar
hann tók við stöðu vara­
formanns Félags grunn­
skólakennara. Hann
var kjörinn formaður
Kennarasambands
Íslands árið 2011.