Skólavarðan - 2018, Síða 30
30 SKÓLAVARÐAN VOR 2018
Katarzyna Rabęda er kennaramenntuð og kenndi í
pólskum grunnskóla í fjögur ár. Hún flutti til Íslands
árið 2008 vegna þess að hún hafði áður komið til
Íslands og orðið hrifin af landinu. Hún segir að áður
en hún fór aftur til Póllands hafi hún vitað að hún vildi
koma aftur og búa hér allavega í einhvern tíma. Eftir
að hún kom aftur til Íslands fékk hún fljótlega vinnu
við afleysingar hjá fyrirtæki en kennslan togaði í hana.
„Mig langaði svo til að starfa sem kennari,“ segir
Katarzyna en hún fékk síðar kennsluréttindi hér
á landi bæði sem grunnskóla og framhaldsskóla
kennari. „Ég vissi að skólar fyrir pólskumælandi börn
og unglinga væru starfræktir í ýmsum löndum og ég
athugaði hvort slíkur skóli væri starfræktur á Íslandi
en svo var ekki. Ég fékk þá hugmynd að stofna skóla
en ég vissi að það væri fullt af Pólverjum á Íslandi og
ég hitti marga þeirra. Það voru fleiri með sömu hug
mynd,“ segir Katarzyna og nokkrum mánuðum síðar
var búið að stofna Pólska skólann. Markmiðið var
að pólsk börn sem byggju á Íslandi fengju kennslu í
móðurmáli sínu, pólskri sögu og landafræði Póllands,
en mikilvægt er að börn læri móðurmál sitt rétt til að
skilja frekar málfræði í erlendum tungumálum.
Það er Vinafélag Pólska skólans sem rekur
skólann en í félaginu eru foreldrar barna sem stunda
nám við skólann sem og kennarar skólans.
Pólverjar eru fjölmennastir innflytjenda á Íslandi.
1. janúar 2017 voru 13.795 pólskir ríkisborgarar á
Íslandi en íbúar á landinu voru þá 338.349. Þá höfðu í
árslok 2016 2.179 Pólverjar fengið íslenskan ríkis
borgararétt frá árinu 1991. Katarzyna er þar á meðal.
5-15 ára
„Þegar skólinn var stofnaður var meira um að pólskir
krakkar byggju á Íslandi í stuttan tíma og flyttu aftur
til Póllands. Þetta hefur breyst en nú er meira um að
pólskir karlmenn sem eiga fjölskyldur komi til Íslands
til að vinna og svo kemur fjölskyldan kannski eftir eitt
eða tvö ár og býr áfram á Íslandi.“
Fyrsta skólaárið stunduðu um 60 nemendur nám
við skólann, næsta skólaár voru þeir 120 og þetta
skólaár stunda 324 pólsk börn og unglingar nám við
skólann. Fyrsta skólaárið voru nemendur á aldrinum
715 ára en nú eru þeir á aldrinum 515 ára. Börn
á yngsta stigi læra aðallega pólsku, börn á miðstigi
PÓLSKI SKÓLINN
Skilningur
í móðurmáli
hjálpar við nám
í heimaskóla
324 börn og unglingar af pólskum uppruna stunda
nám við Pólska skólann sem hefur verið starfræktur í
áratug. Katarzyna Rabęda, einn af stofnendum skólans
og kennari þar, segir að það sé auðveldara að kenna
barni í heimaskóla þess ef það þekkir málfræði í móð-
urmáli sínu en í Pólska skólanum er meðal annars
bent á að grundvöllur til að skilja málfræði í erlendum
tungumálum sé að skilja hana rétt á móðurmáli viðkom-
andi og því sé mikilvægt að læra móðurmálið vel.
Katarzyna Rabęda. „Það er bara nauðsynlegt að hafa grunn í móðurmáli sínu,“ segir
Katarzyna og viðurkennir að kennarar skólans fái stundum hrós frá kennurum í heima
skólum krakkanna. „Það hefur verið hringt í skólastjórann til að þakka fyrir.“
Texti: Svava Jónsdóttir