Fræðaþing landbúnaðarins - 06.02.2004, Page 380

378
Landbætur við rætur Hafnarfjalls
Þórunn Pétursdóttir
Landgrœðslu, ríkisins
Inngangur
Árið 1999 var sett af stað umfangsmikið landbóta- og landgræðsluverkefni á melunum
undir Hafnarfjalli í Borgarfirði. Farið var af stað með þrjú meginmarkmið:
1) græða upp land á stórum svæðum í grennd við Hafnarfjall í þeim tilgangi að
breyta illa fömu landi í gott nytjaland
2) vemda og stuðla að frekari nýliðun birkis innan Hafnarskógar
3) draga úr vindstyrk á einum vindasamasta kafla Vesturlandsvegar með skjólbelta-
og skógrækt
Þessari samantekt er ætlað að gefa yfirlit yfir þær aðgerðir sem hafa verið unnar á
svæðinu frá upphafi og fram á sumarið 2003.
Forsaga verkefnisins er í stuttu máli sú að með samstilltu átaki þáverandi Markaðsráðs
Borgarfjarðar, Landgræðslu ríkisins, Skógræktar ríkisins, Búnaðarsambands
Vesturlands og landeigenda á svæðinu var unnin landbótaáætlun fyrir umhverfi
Hafnarfjalls og upp úr því stofnuðu landeigendur með sér félagsskap til að halda utan
um fyrirhugaðar landbætur. Félagið ber nafnið: Landgræðslufélag við Skarðsheiði.
Allar götur síðan hefur það staðið fyrir þeim aðgerðum sem hafa verið framkvæmdar
á landgræðslusvæðinu, en fengið faglega ráðgjöf og aðstoð frá Landgræðslu ríkisins.
Allt frá upphafi hefur Pokasjóður / Umhverfissjóður verslunarinnar stutt við verkefnið
með myndarlegum fjárstyrk ár hvert og ljóst að sá stuðningur hefur skipt sköpum - án
hans væri ekki búið að ná þeim gríðarlega árangri sem nú þegar hefur náðst á
svæðinu. Landgræðslan hefur einnig veitt verkefninu fjárstuðning sem og Vegagerð
ríkisins Skógrækt ríkisins og Borgarfjarðarsveit.
Aðgerðir
Aðgerðir á svæðinu hafa allar miðað að því að ná fram þeim markmiðum sem voru
sett fram í upphafi. Frá árinu 1999 hafa eftirfarandi aðgerðir verið framkvæmdar í því
Ár Raðsáning lúpínu Raðsáning grasfræs Nýgræðsla og enduráburðargj. Fræmagn til kastdreifmqar
1999 100 ha 54 ha 24 tonn 1 tonn
2000 40 ha 38 ha 80 tonn 3 tonn
2001 0 ha 60 ha 110 tonn 2 tonn
2002 5 ha 74 ha 120 tonn 1,3 tonn
2003 Oha 50 ha 130 tonn 1 tonn
skyni að uppfylla fyrsta markmiðið; að breyta gróðursnauðu landi í nytjaland:
Alls: 145 ha 276 ha 4641 8,31
Þessar tölur sýna að lúpinu hefur verið sáð í alls 145 ha, grasfræi raðsáð í 276 ha og til
viðhalds á raðsáningum sem og til kastdreifingar á áburði og fræi hafa farið 464 tonn