Morgunblaðið - 28.01.2021, Side 58
58 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 28. JANÚAR 2021
MOKKAKÖNNUR
SMÁRALIND – KRINGLAN
DÚKA.IS
Frí heimsending á duka.is
Sendum um allt land
Helgi Snær Sigurðsson
helgisnaer@mbl.is
Klængur Gunnarsson opnar í dag
sýninguna Krókótt í D-sal Lista-
safns Reykjavíkur í Hafnarhúsi en
sýningarstjóri er Edda Halldórs-
dóttir. Klængur er 42. listamað-
urinn til að sýna í sýningaröð
safnsins í þessum sal, fæddur árið
1985 og býr nú og starfar í Gauta-
borg í Svíþjóð. Klængur nam
myndlist við Listaháskóla Íslands,
var skiptinemi við ljósmyndadeild
Hochschule für Grafik und Buch-
kunst í Leipzig í Þýskalandi og
stundaði framhaldsnám í Akademin
Valand í Gautaborg í Svíþjóð og út-
skrifaðist úr því árið 2019.
„Með samsnúningi af heim-
ildagerð og skáldskap reynir
Klængur að ná fram hlykkjóttu
sjónarhorni á hversdagslega at-
burði og athafnir. Þaðan vill hann
vekja upp spurningar hjá áhorf-
endum sem snúa meðal annars að
mikilvægi þess að staldra við í
hringrás daglegs lífs,“ segir um
listamanninn í tilkynningu og að
dagleg skrásetning hversdagsleik-
ans í nánasta umhverfi leiði af sér
frekari úrvinnslu þar sem listamað-
urinn endurgeri raunverulega at-
burði eða setji þá á svið með skáld-
legum hætti. Þessi skrásetning fari
fram með ýmsum hætti og þá til
dæmis með ljósmyndun eða texta-
gerð en úrvinnsla fari fram í gegn-
um kvikmyndaverk og innsetn-
ingar.
Býr sér til ramma
Klængur ræddi í byrjun viku við
blaðamann en þá var sýningin ekki
komin upp í salnum og listamað-
urinn því beðinn um að lýsa því
sem fyrir augu ber nú þegar sýn-
ingin er tilbúin. „Ég hef síðustu
þrjú ár verið að vinna með staði í
borgarumhverfinu sem mér finnst
stinga svolítið í stúf. Þegar maður
og náttúra ná ekki alveg að passa
saman og þetta er eiginlega þriðja
verkið sem ég finn á þennan hátt.
Ég bý til einhvern ramma sem ég
vinn innan í, hvort heldur er lengd
borgarumhverfisins eða eitthvað
annað,“ útskýrir Klængur. Hann
segist hafa tekið upp verkið í D-
salnum í Gautaborg þar sem hann
býr og starfar. „Þegar ég var að
byrja að vinna þetta ákvað ég að
hljóla eins langt og ég gæti, fram
og til baka, á rafmagnshjólinu mínu
sem drífur x kílómetra. Það er
byrjunarreitur og svo finn ég eitt-
hvað innan þessa ramma og í þetta
skiptið var það nýbyggt hverfi inn-
an Gautaborgar sem er rammað
inn af járnkörfuvegg á ákveðinn
hátt. Þetta virkar eins og hálfgert
virki,“ útskýrir Klængur en vegg-
ina kannast Reykvíkingar við, til
dæmis er einn sem skilur að Klam-
bratún og Miklubraut en slíkir
veggir eru hér kallaðir grjótkörfu-
veggir, vírvirki sem fyllt er með
grjóti. „Þessi veggur vakti athygli
mína og ég ákvað að vinna þarna,“
heldur Klængur áfram, „og ég vinn
yfirleitt úti við og mikið á
ákveðnum stað. Það er mikil endur-
tekning, ég fer á staðinn og mynda
og mynda með vídeóvél og reyni að
komast að því hvað þessi staður er
og hvað hann getur sagt um sjálfan
sig, á einhvern hátt. Svo spinnst
kannski út frá þessu einhver veru-
leiki af því að ég þekki ekkert fólk-
ið sem á heima þarna en þessi
veggur er sögupersóna í verkinu.
Þetta er þriggja rása vídeóverk,
hvert vídeó er 2-4 mínútur að lengd
og veggurinn sjálfur er sögumaður.
Hann er karakter sem er í ein-
hvers konar leit, leit að því að
skilja hversdagsleikann og hvað
það er að vera staður. Að skilja
fólkið sem er í kringum hann.“
Smávægilegt og spaugilegt
Klængur segir að til að fá líf í
verkið hafi hann bætt við annarri
vinnuaðferð sem hann noti mikið.
Hann reyni að hafa augun opin fyr-
ir litlum breytum í hversdagsleik-
anum, einhverju sem virðist smá-
vægilegt en þó spaugilegt.
Stundum séu þetta hljóð, stundum
texti, einhver lítil og fyndin frávik.
„Í þessu verki er til dæmis maður
að hjóla niður brekku við þetta
virki og hann er í allt of stórum
fötum, vindbuxum og vindjakka
þannig að hann blæs upp eins og
segl. Þetta sá ég annars staðar,
gaur að fara á fullu niður göngu-
stíg og svo blés hann upp. Ég
endurgeri þrjú svona svipuð augna-
blik á staðnum, í raun mjög líkt því
sem var í raunveruleikanum,“ út-
skýrir Klængur. Í endurgerðinni
reyni hann að endurskapa augna-
blikið eins nákvæmlega og hann
geti. „Fáránleiki hversdagsins hef-
ur alltaf verið mér hugleikinn og
mér finnst það fyndið. Það er mik-
ilvægt að horfa á hversdagslegar
athafnir kómískum augum. Húm-
orinn er leið til að skilja heiminn í
kringum sig.“
Titill sýningarinnar vísar bæði til
krókaleiðarinnar sem Klængur
hjólaði á rafhjólinu sínu og hinna
endursköpuðu augnablika. „Þessa
litlu króka sem fólk lendir í eða býr
til sjálft,“ útskýrir Klængur.
Sýningin verður opin gestum í
D-sal frá og með deginum í dag,
28. janúar, en vegna sam-
komutakmarkana verður ekki um
hefðbundna sýningaropnun að
ræða. Listasafn Reykjavíkur í
Hafnarhúsi er opið alla daga vik-
unnar kl. 10-17 og til kl. 22 á
fimmtudögum.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Nr. 42 Sýningaröðin í D-sal hóf göngu sína árið 2007. Í henni er listamönnum sem hafa mótandi áhrif á íslenska
myndlistarsenu boðið að halda sína fyrstu einkasýningu í opinberu safni. Klængur er 42. listamaðurinn sem sýnir.
Grjótkörfuveggir Stilla úr verki Klængs sem sjá má í D-sal Hafnarhúss.
Lítil og fyndin frávik
Klængur Gunnarsson sýnir í D-sal Grjótkörfuveggur í Gautaborg verður að persónu í þriggja
rása vídeóverki „Fáránleiki hversdagsins hefur alltaf verið mér hugleikinn,“ segir Klængur
Þjóðleikhúsið efnir nú í fyrsta sinn
til rafrænna áheyrnarprufa fyrir
menntaða leikara og hefur kallað
eftir umsóknum um leikarastöður
með það að markmiði að auka fjöl-
breytni í leikhópnum, eins og segir í
tilkynningu. Eru leikarar af öllum
kynjum og mismunandi uppruna
hvattir til að sækja um en Þjóðleik-
húsið vinnur nú að undirbúningi
næsta leikárs og í þeim tilgangi er
kallað eftir umsóknum um stöður
leikara við húsið.
Leikarar geta nú í fyrsta sinn sent
stuttar upptökur af sér auk al-
mennra umsóknargagna og er þetta
gert til að auka aðgengi nýrra leik-
ara að húsinu en jafnframt lagar
leikhúsið sig með þessum hætti að
ríkjandi aðstæðum, eins og því er
lýst í tilkynningu. Eftir að listrænir
stjórnendur í nýju listrænu teymi
leikhússins hafa farið yfir umsóknir
verður hluta hópsins boðið í ítarlegri
prufur með sambærilegum hætti og
gert var í fyrra þegar ellefu leik-
urum var boðið til ítarlegra prufa
fyrir hlutverk Rómeós og er þá unn-
ið með leikstjóra við húsið.
Skráning á umsóknum og inn-
sending á prufugögnum fer fram í
gegnum skráningarform á vefsíðu
leikhússins á slóðinni leikhusid.is og
skal senda gögn með því að fylgja
nánari leiðbeiningum á vefnum, þ.e.
upplýsingar um feril, ljósmynd og
stutt myndband. Öllum umsóknum
verður svarað en þó verða ekki allir
boðaðir í framhaldsprufur, segir í til-
kynningunni.
Tekið hefur verið við umsóknum
frá því í desember í fyrra en skila-
frestur er til og með 1. febrúar næst-
komandi.
Fjölbreytni Þjóðleikhúsið efnir til rafrænna áheyrnarprufa fyrir leikara og
hefur kallað eftir umsóknum um leikarastöður til að auka fjölbreytni.
Rafrænar áheyrnarprufur