Rit Landbúnaðardeildar : B-flokkur - 01.05.1946, Blaðsíða 47
41
þroska 29. ágúst, en síðasta sáðtíð 23. september, eða 25 dögum síðar.
Þetta er mikið framkvæmdaatriði fyrir uppskeruvinnuna, þurrkun og
hirðingu alla á korninu. Reynslan hefur sannað það hér á Sámsstöð-
um, að korn, sem er skorið síðast í ágúst nýtist ávallt vel. Ef kornið
er skorið um eða eftir 20. september getur oft orðið erfitt að þurrka
það, auk þess sem korn, er nær ekki fyrr þroska verður venjulega
erfitt í hirðingu.
Þegar litið er á þessi atriði, er nú hafa verið greind, virðist allt
mæla með því, að hér á Suðurlandi sé bezt að sá byggi sem fyrst að
vorlagi. Með því verður ræktunin öruggari og kornið fæst þroskað eins
fljótt og kostur er við okkar köldu skilyrði. Það næst í bezta hita
sumranna til þroskunarinnar, ásamt því að gengið er á bug við verstu
haustrigningarnar.
2. Sáðtími — uppskerumagn.
Tafla VIII sýnir uppskeru af ha í kg, bæði korn og hálm, hvort-
tveggja fundið á þann hátt, sem áður er lýst. Þá eru sýnd hlutföll korns
og hálms fyrir hverja sáðtíð, og síðast er uppskeran reiknuð í hlutfalls-
tölu, þar sem 1. sáðtíð er sett 100 bæði fyrir korn og hálm. Fyrsta árið
voru aðeins 3 sáðtíðir, en 4 annað árið og það síðasta, annars eru þær
5 eins og taflan sýnir.
Þess ber að geta hér, að 1937 og 1940 mistókust tilraunirnar all-
verulega vegna storma og rigningu. T. d. fauk allmikið úr 2 fyrstu sáð-
tíðunum 1937, og er því uppskeran, sem tilfærð er í töflunni það ár,
íninni en hún ætti raunverulega að vera, ef kornið hefði allt komið til
skila. 1940 fauk líka nokkuð af korninu frá fvrstu sáðtíð það ár og
frost ltom á allt kornið, sem þess vegna gaf litla uppskeru og varð illa
þroskað, og frostin settu grómagn byggsins verulega niður, eins og
grómagnstölurnar sýna þetta ár (sbr. töflu IX). Yfirleitt má segja, að
1. sáðtíð hafi gefið mesta uppskeru í korni en minnsta í hálmi.
Það örvar þroskunina að sá snemma, og samfara því eykst uppskeru-
magnið. Það er aðeins 1931, ’38 og ’40 sem 2. sáðtíð hefur gefið heldur
meira korn en 1. sáðtíð, vegna þess hversu mikill klaki var þá i jörð
um 1. sáðtíma. Þó geta hér líka komið til greina aðrar ástæður, eins og'
t. d. óþekktar misfellur í jarðveginum.
Sem heild sýnir tafla VIII að 1. sáðtíð gefur mesta uppskeru, og fer
svo kornuppskeran lækkandi eftir því sem lengur er dregið að sá. Fyrsta
sáðtíð og hinar 2 næstu gefa því beztan árangur, hvort heldur er litið á
gæði uppskerunnar eða inagn hennar. Munurinn á uppskerumagninu er
ekki ýkjamikill fyrir fyrstu 3 sáðtíðirnar, en 2 síðustu sáðtíðirnar sýna
verulegan mun, og má segja, að þar hafi ekki alltaf verið um fullþroska
korna að ræða.
Þessum 14 ára tilraunum er í töflunni skipt niður í 3 meðaltöl, kemur
hér greinilega í ljós, að tvö fyrstu 5 ára meðaltölin eru beztu kornárin,
6