Rit Landbúnaðardeildar : B-flokkur - 01.05.1946, Blaðsíða 48
42
Tafla VIII. Sáðtímatilraunir 1927-1940 með
1. sáðfíð, 20. apríl 2. sáðtíð, 1. maí
Hlutlöll ITlutfallst. Hlutföll Hlutfallst.
Nr. Á r TJkkskera uppsk. | sáðtíðar Uppskera uppsk. sáðtíðar
k. li. k. : h. k. h. k. h. k : h. k- h.
i 1927 )) » » » )) 4000 7334 1 : 1.86 100 100
2 1928 2800 3320 1 : 1.19 100 100 2800 4400 1 : 1.57 100 133
3 1929 3550 6785 1 : 1.91 100 100 3085 6585 1 : 2.13 87 97
4 1930 3000 4833 1 : 1.61 100 100 2666 4166 1 : 1.60 89 86
5 1931 2467 3658 1 :1.48 100 100 2500 4041 1 : 1.62 101 111
6 1932 2500 3667 1 :1.46 100 100 1967 3283 1 : 1.70 79 89
7 1983 3415 4835 1 : 1.42 100 100 3415 4750 1 : 1.39 100 98
8 1934 3063 4950 1 : 1.62 100 100 2563 4625 1 : 1.80 84 93
9 1935 1750 3755 1 : 2.15 100 100 1750 3923 1 : 2.24 100 104
10 1936 2750 3163 1 : 1.15 100 100 2438 3425 1 : 1.40 90 108
11 1937 450 3025 1 : 6.72 100 100 375 3038 1 : 8.11 83 101
12 1938 2375 5250 1 : 2.21 100 100 3000 5512 1 : 1.84 126 105
13 1939 1250 3438 1 : 2.74 100 100 1000 3938 1 : 3.94 80 114
14 1940 )) » )) )) » 594 3598 1 : 6.06 100 100
a Meðalt. í fyrstu 5 ár 2954 4649 1 : 1.57 100 100 3010 5305 1 : 1.76 102 114
b Meðalt, í næstu 5 ár 2696 4074 1 : 1.51 100 100 2427 4001 1 : 1.65 90 98
c Meðalt. i síðustu 4 ár 1358 3904 1 : 2.87 100 100 1242 4022 1 : 3.24 91 103
d Meðalt. 14 ára .... 2447 4273 1 : 1.73 100 100 2297 4473 1 : 1.95 94 106
1 í fóðureiningum . . 3503 )) » » 3405 )) )) ))
enda eru þessi 10 ár yfirleitt góð og sum ágæt kornár. Meðaltal síðustu
4 ára er í raun og veru ekki ábyggilegt, því að þar er um að ræða 2
óvenjulega slæm ár, og má telja, að framkvæmd tilraunanna, bæði 1937
og 1940, hafi að allverulegu leyti misheppnazt. 1938 má telja meðal-
kornár og 1939 ágætt, en þá voru tilraunirnar á gömlum akri eftir kar-
löflur, og' varð uppskeran minni en efni stóðu til að öðru leyti, vegna
illgresis, er varð of mikið í reitunum.
Að meðaltali hefur 3. sáðtíð gefið 9% minna korn en 1. sáðtið, 4. sáð-
tíð 16% minna og 5. sáðtíð 36% minna. En hér er þó ekki allt sagt,
því að kornið eftir fyrstu 2 sáðtíðirnar er þyngst og grær bezt eins og
tafla IX. sýnir. Fyrstu 2—3 sáðtíðirnar bera því meir af hinum 2 síðustu
sáðtíðum en það, sem sjálfar uppskerutölurnar sýna, því snemmsáða
kornið gefur hvorttveggja í senn, mesta og bezta kornuppskeru, auk þess,
sem það er ávallt öruggast til fullrar nýtingar, vegna þess hversu
snemma er hægt að uppskera kornið.
Tafla VIII sýnir enn fremur, að hálmnrinn vex nokkuð reglulega
eftir því, sem síðar er sáð, en kornuppskeran rijrnar, bæði að magni
og gæðum. Þó kemur það fyrir, að hlutfallstala hálmsins verði hærri
fyrir 4. sáðtíð en þá 5.
43
Uppskera, korn og hálmur af hektara, kg.
3. sáðtíð, 10. maí 4. sáðtíð, 20. maí 5. sáðtíð, 30 maí
Hlutfdll Hlutfallst. Hlutfall ' Hlutfallst. Hlutfall Hlutfallst.
uppskera uppsk. sáðtíðar Uppskera uppsk. sáðtíðar Uppskera upþsk. sáðtiðar Xr.
k. h. k. : h. k. h. k. h. k. : h. k. h. k.. h k. : h. k. h.
3334 8000 1 : 2.40 83 109 3500 9167 1 : 2.62 88 125 » » » ))‘ ')) i
2920 5200 1 : 1.78 104 157 2120 4520 1:2.13 76 136 )) » ' )) 0 » , 2
3135 6365 1 : 2.03 88 94 2950 6885 1 : 2.33 83 101 2465 6535 1 : 2.65 70 97 3
2500 4500 1 : 1.80 83 93 2333 5767 1 : 2.47 78 107 2000 6000 1 : 3.00 67 124 4
2200 3800 1 : 1.73 89 104 2250 4750 1 : 2.11 92 130 1750 3667 1 : 2.09 71 100 5
1667 4000 1 : 2.40 67 109 1667 5250 1 : 3.15 67 141 1500 5250 1 : 3.50 60 141 6
3165 4750 1 : 1.50 93 98 2365 5300 1 : 2.24 70 110 2465 4950 1 : 2.01 72 102 7
2563 4625 1 : 1.80 84 98 2563 4625 1': 1.80 84 98 2308 5750 1 : 2.49 75 r 16 8
1750 4200 1 : 2.40 100 112 1563 4075 1 : 2.61 90 108 813 3000 1 : 3.69 47 80 9
2925 3587 1 : 1.23 106 113 2625 4050 1 : 1.54 95 128 2138 4250 1 : 2.00 80 134 10
625 3413 1 : 5.46 140 112 588 4189 1 : 7.12 130 138 482 4794 1 : 9.92 107 139 11
2812 6019 1 : 2.14 1 18 114 2938 6750 1 : 2.30 124 129 1688 5062 1 : 3.00 71 96 12
938 3750 1 : 4 00 75 109 875 3438 1 : 3.93 70 100 938- 3063 1 : 3.27 75 9(1 • 13
688 4263 1 : 6.20 116 1 18 563 5250 1 : 9.32 95 146 313 5500 1: 17.57 53; .153 14
2818 5573 1 : 1.98 95 120 2631 6218 1 : 2.36 89 134 2072 5401 1 : 2.61 70 .1 16 a
2414 4232 1 : 1.75 90 104 2157 4660 1 : 2.16 80 1 14 1845 4640 1 : 2.51 68 1 14 b
1266 4361 1 : 3.44 93 112 1241 4907 1 : 3.95 91 126 855 4605 1 : 5.39 63 1 18 c
2230 4748 1 : 2.13 91 112 2067 5287 1 : 2.56 84 125 1572 4818 1 : 3.06 64 114 d
3417 )) )) )) 3389 ' » » )) 2776 )) )) »
1 þurrum og góðum kornárum er hlutfallið hér milli korns og hálms
svipað því, sem víða er í Noregi, en svo bregður lil hins í rigningar-
sumrum hér á landi, þótt sæmileg kornár séu, að hlutfallið verður
stærra en algengt er í kornræktarhéruðum Noregs. Veldur hér mestu
um hvort mikið rignir fyrri helming vaxtarskeiðsins og' eins hitt, hvort
jarðvegur er frjór og áburður mikill.
Hér á Suðurlandi munu hálmuppskera verða öllu meiri en t. d. á
Norðurlandi, þar sem veðrátta er þurrari.
I Danmörku er hlutfallið milli korns og hálms oft 1:1.6. Svipað er
í austanverðum Noregi, en í vestanverðum Noregi verður það allt að 1:2
eða líkt og verið hefur að meðaltali hér fyrir 2. og 3. sátíð með bygg
s. 1. 14 ár.
Þá er og það, að lilutfallið rnilli korns og hálms fer eftir korntegund,
því að byggafbrigðin eru mjög misjöfn hvað þetta snertir.
Yfirleitt er það ekki talinn kostur, að mikill hluti uppskerunnar sé
hálmur, og verður þá þetta eitt með öðru, sem mælir nreð því að sá
snemma.
Telja má víst, að hálmur sá, sem fæst eftir 4. og 5. sáðtíð, sé að öll-
um jafnaði betri til fóðurs en frá fyrstu 3 sáðtíðunum, og stafar það