Rit Landbúnaðardeildar : B-flokkur - 01.05.1946, Blaðsíða 42
36
magnið. Yfirleitt má ganga að því vísu, að það korn, sem hefur mikinn
gróhraða hafi einnig mikið grómagn, þótt stöku sinnum geti út af því
horið. Þá hefur ])ó reynsla mín'sýnt, að korn með háu gróinagni spírar
fljótar en hitt, sem hefur lágt grómagn. Það má því ganga út frá því, að
korn, sem hefur 90--t>8% grómagn, hafi meiri gróhraða en annað, sem
hefur aðeins 70—80% grómagn. En eftir því sem grómagnið er hærra
eftir því er sáðvaran betri, miðað við jafn stórt og vel þroskað korn, en
kornið getur gróið illa, þótt það sé vel þroskað.
iHí.mndkornaþyngdin í gr er ákveðin á venjulega „analytiska“ vog,
50—100 korn eru vegin í einu, 2—3 sýnishorn fyrir hvert tilrauna-
númer, og 1000-korn þyngdin reiknuð út frá þeirri vigt, sem þannig
er fundin, og kallast hér til hægðarauka aðeins kornþyngdin. Korn-
þyngdin gel'ur til kynna hvað kornið er stórt og þar með vel eða illa
þroskað — og iná ekki blanda því saman við uppskerumagnið.
Hektólítirþijngdin er ákveðin með sérstakri þar til gerðri vog, en
þetta áhald fékk tilraunastöðin ekki fyrr en 1935 og hefur þessi rúm-
málsþyngd kornsins fyrir bygg og hafra oftast verið ákveðin síðan, en
þó hafa ekki ávallt verið ástæður til að l'ramkvænia hana fyrir allar
tilraunir. Verður hér helzt að binda sig við lOOO'-kornþunga byggs og
hafra í gr og dæma gæði þcss þar eftir.
Hektolítirþyngdin ■= þyngd 100 lítra korns talin í kg — og kallast
hér rúmþgngd, hefur mjög oft reynzt minni á íslenzku byggi og höfr-
um en tíðast er í heimalandi kornafbrig'ðanna, sem reynd hafa verið,
cn hér ber og að líta á það, að íslenzkt ræktað korn liér á Sámsstöðum
Jiefur ekki ávallt verið nógu vel fágað (körnet), eða lireinsað á þeim
vélum, sem vant er að nota við útsæðishreinsun, og getur það valdið
nokkru um að ísl. rúmþvngdin eru nokkru lægri en hjá erlendu korni
sömu tegundar. Þá getur og of mikið vatnsmagn í korninu lækkað rúm-
þyngdina eitthvað en þó varla mikið, enda liefur oftast tekizt — þau
ár, sem liún hefur verið ákveðin — að fá tilraunakornið vel þurrt,
þannig að það hefur geymzt vel til vors. Þó getur hafa verið meira vatn
í því en venjulega er talið hæfilegt í erlendu korni, en hér hefur ekki
\erið aðstaða lil að rannsaka vatnsmagnið í korninu. En þess hefur
ávallt verið gætt að þurrka vel við venjulegan stofuhita það korn, er til
rannsókna hefur verið tekið, svo hyggja má á kornþyngdinni að hún
skeiki ekki frá því, sem hefði orðið á vélþurrkuðu korni. Eftir
efnagreiningum liefur bygg héðan, sem virzt hefur sæmilega þurrt, inni-
lialdið 13.5—18% vatn. Til þess að korn sé vel geymsluhæft má vatns-
innihald þess ekki vera mikið yfir 13—15%. Ei'tir norskri reynslu
getur það þó geymzt vel með 16—17% vatni yfir kaldasta tíma ársins,
en þegar fer að lilýna í veðri þolir það ekki svona mikið vatnsmagn,
án þess að við því sé rótað, og haldið á þann hátt frá því að myglu-
sveppir komi á það, en ]>eir geta mjög rýrt grómagn þess og aðra góða
eiginleika.