Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.2003, Síða 32
Múlaþing
bil á ofanverðri 19. öld. Láta má sér koma
í hug að um nokkra hríð á dögum séra Finns
á Desjarmýri hafí skarð þetta einhverra
hluta vegna manna á meðal þegið nafn af
Gísla bónda.
Það lætur að líkum að erilsöm hefur séra
Finni verið þjónusta á þessum útkjálka-
brauðum, ekki síst þau ár sem hann þjónaði
þeim báðum og engum ofsögum segir hann
af fjallvegum þeim er hann átti yfír að
sækja þótt innskot hans um eyjar þær er
hann kennir við Húsavík sé óskiljanlegt svo
sem áður er að vikið. Engan veginn var
hann heldur laus við krókaleiðir um Víkur
þótt Desjarmýrarprestakalli sleppti. Eftir
sem áður varð hann að príla útá Álftavík,
fara um Húsavík, sem var annexía frá
Klyppsstað, og allt til Litluvíkur sem til-
heyrði Húsavíkurannexíu. Sóknarmörkin
voru m.ö.o. dregin um landamörkin milli
bæjanna tveggja sem við Breiðuvíkina
stóðu. Reglustikuaðferðin er sumsé síður en
svo tuttugustu aldar uppfínning.
Utá Álftavík, sem liggur í landi Húsa-
víkur þótt Loðmundarfjarðarmegin sé hún
Dagmálaljalls, er um klöngurleiðir einar að
velja svo sem gerla greinir í ritinu Sveitir og
jarðir i Múlaþingi II, bls. 438-440, en þar
svo sem í öðrum víkum húsvitjar séra
Finnur samviskusamlega í nóvembermán-
uði árin 1869-1877 en því miður er húsvitj-
unarbók Klyppsstaðarsóknar ekki í handr-
aða eftir það megi ég fullyrða samkvæmt
þeim fílmum sem tiltækar eru af þeim bók-
um.
Jón sonur séra Finns sem hann ætlaði
umræddar 100 krónur til styrktar var
fæddur 17. ágúst 1865. Hann lauk stúdents-
prófí utan skóla 1884, sigldi til Kaup-
mannahafnar, varð cand. phil. frá háskól-
anum þar vorið 1885, lagði síðan stund á
sögu og málfræði við sama skóla um hríð,
kom þá heim og lauk guðfræðiprófi frá
Prestaskólanum í Reykjavík 1889. Honum
var veitt Hof í Álftafirði 1891 og þjónaði
því kalli til 1933, sat á Djúpavogi frá 1905.
Hann kvæntist Sigríði Hansínu Hansdóttur
Jakobs Becks frá Sómastöðum og voru
þeirra synir hinir þjóðkunnu menn sr. Jakob
dr. theol og Eysteinn alþingismaður og ráð-
herra.
Á þessum tímum voru einatt gefnar út
opinberar verðlagsskrár þar sem hin gömlu
lausaíjárhundruð voru metin til þágildandi
krónutölu og var verðgildi þeirra ekki hið
sama um allt land, gat jafnvel munað
nokkru milli sýslna í sama amti. Ágrip af
skýrslum þessum var jafnan birt í blöðum
og sitthvað úr þeim færðu hreppstjórar inní
bækur sínar.
Mér þykir við hæfí að láta hér koma úr
gildandi skrám verð á svonefndum „friðum
peningi“ árið sem séra Finnur hlaut um-
rædda upphæð sem hann síðar var sviptur.
Læt ég svo Ijármála- og hagfróðum les-
endum eftir að færa tölur þessar til núgild-
andi verðlags.
J
30