Strandapósturinn - 01.06.1973, Qupperneq 36

Árið 1902 flutti Guðjón búferlum frá Ljúfustöðum að Kleifum
í Steingrímsfirði og bjó þar í 5 ár eða þar til árið 1907 að hann
fluttist til Hólmavíkur. Undir stjóm Guðjóns efldist Verzlunar-
félagið smám saman, var fljótlega mynduð við það „söludeild“,
jafnhliða pöntunarfélaginu. Er fram liðu stundir féll öll pöntun
niður og var þá félagið nefnt „Kaupfélag Steingrimsfjarðar“ á
Hólmavík. Þegar þessi félagsstofnun hófst fyrst, með aðsetri
á Hólmavík, var þar fyrir öflug verzlun R. P. Riis. Fyfir þeirri
verzlun stóð mætur innanhéraðsmaður, frændmargur og vinsæll.
Það varð því á ýmsan hátt erfið aðstaða fyrir hið nýstofnaða félag,
en hin styrka leiðsögn Guðjóns sigraði alla erfiðleika. Samkeppn-
in milli verzlananna var ávallt heiðarleg, enda höfðu forsvars-
menn þeirra margt saman að sælda um sveitarmál, þar sem þeir
báðir vom í fremstu röð.
Ég hefi hér að nokkm getið starfa Guðjóns Guðlaugssonar heima
í héraði, en þá eru ótalin afskipti hans af stjómmálum og þing-
mennskustörf, verð ég fáorður um það enda fremur alþjóð kunn-
ugt. Hann var þingmaður Strandamanna frá 1893—1907 og aft-
ur frá 1912—1913 og þjóðkjörinn þingmaður frá 1916 -— 1922.
Eins og kunnugt er var kosið um sambandslagauppkastið 1908.
Féllu þá margir hinna eldri þingmanna, er vom fylgjendur þess.
Andstæðingur Guðjóns við þær kosningar var Ari Jónsson, er
síðar kaJllaði sig Amalds, eldheitur landvarnarmaður, glæsimenni
og mælskur vel. Það fór því svo í Strandasýslu eins og víða um
land, að andstæðingar „uppkastsins“ sigmðu. Orsök þess að svo
fór má óhætt telja að margir gamlir fylgismenn Guðjóns vom
andstæðingar „uppkastsins“. Annars leikur það orð á að Stranda-
menn komi stundum alþjóð á óvart um úrslit kosninga, virða
sumir þeim til hverflyndis, en aðrir telja þeim til stjómmálalegs
þroska, að þeir láti jafnan málefni ráða meim en persónulegt fylgi.
Guðjón Guðlaugsson þótt skömngur á þingi og sómi sinnar stétt-
ar. Hann lét mörg mál til sín taka en sterkast lið veitti hann land-
búnaðarmálum og ýmsum félagsmálum.
Hann var einn öflugasti fylgismaður hinna svokölluðu „gadda-
vírslaga“. Munu nú margir telja tilkomu gaddavírsins eitt með
stærri skrefum í jarðræktarmálum. Guðjón var ákveðinn í skoðun-
34