Strandapósturinn - 01.06.2006, Page 104

veginn svo þessir stóru bílar kæmust leiðar sinnar. En rútu bíl-
stjórarnir þeir Sigfús Ívarsson á Hvammstanga og Sturla Þórðar-
son í Búðardal reyndust vandanum vaxnir og komust klakklaust
alla leið fram í Heydal og aftur til baka án þess að lenda í öðru
en smáfestum. En hægt gekk ferðin. Margir fóru á eigin bílum
aðallega voru það jeppar.
Fram í Heydal kom fjöldi manns sennilega hátt í tvö hundr-
uð. Sá sem hér stýrir penna var fenginn til að hafa leiðsögn
um staðinn og segja frá því helsta sem fyrir augu bar. Mér til
að stoð ar voru Brynjólfur og Yngvi Sæmundssynir báðir fæddir í
Hey dal og staðnum kunnugir frá æsku. Þeir eru synir hjónanna
Sæmundar og Jóhönnu er síðast bjuggu þar.
Auðséð virðist hvers vegna þarna var reist býli. Umhverfi
Heydals er einkar grösugt, gnægð af slægjum og góðu beitilandi
allt í kringum bæjarstæðið. Talsvert tún hefur verið ræktað mið-
að við þann búskapartíma sem er löngu áður en hin eiginlega
ræktunarbylting hófst með vélvæðingu í sveitum landsins. Eins er
afar sumarfallegt þarna í dalnum og vinalegt umhverfi. En þeir
bræður sögðu að þar gæti nú bitið kalt og napurt í vetrarveðrum
og snjóalög orðið þung eins og víðar á fjallajörðum. Enda segir
um Hall Guðnason þann sem í Heydal bjó 1780–1785 að hann
varð úti á Víkurdal “deyði úr megurð í frosti og kafaldi.”
Öll mannvirki og húsatóttir voru grandskoðuð og aðstæðum
lýst með hjálp þeirra bræðra. Mér er í minni er við stóðum í
gró inni tótt bæjarhúsanna og ég sagði fólkinu að hér hefði verið
hlóðareldhúsið. Ég sá vantrúarsvipinn á þeim sem næstir stóðu
svo ég tók efsta steininn í vegghleðslunni, allstóra snotra hellu
og velti henni við og sjá. Það þurfti ekki vitna við, það blasti
við sótið neðan á steininum þó liðið væri hátt í öld síðan síðast
kveikt var í hlóðum á þessum stað. Ein frænka mín í hópnum,
Jóhanna Lilja Þrúðmarsdóttir, vatt sér að mér, horfði fast á hell-
una sótugu og spurði: Má ég eiga þennan stein? Ég sagði að það
hlyti að vera, hér væri gnægð af steinum og munaði ekkert um
þó einn færi. Hún beið ekki boðanna fékk aðra konu í lið með
sér og á milli sín báru þær steininn langa veg yfir í bíl sinn. Núna
á þessi steinhella sérstakan sess í garði hennar suður í Skarði í
102