Strandapósturinn - 01.06.2006, Side 128

nokkra átt, engir bílar komnir í landið, eða dráttar vélar, engir
vélbátar í byggðarlaginu, ekkert tól eða tæki til að lappa upp á?
Indriði kvaðst hafa verið jafnundrandi á þessu og aðrir, en
hafði þá einu skýringu, að um þetta leyti hafi fyrstu búvélarn-
ar, skilvindurnar, verið að koma í landið. Þær þurftu stundum
viðgerðar við, en Sigmundur, þó að laghentur væri, gat ekkert
gert verk færalaus. Og þessi gullsmiður, Pétur Sveinsson, sem
hafði kennt honum fyrir sunnan, pantaði fyrir hann rennibekk
frá Þýskalandi. Á honum er plata sem á stendur meðal annars:
CARL BAUER MÜNCHEN.
Þessi skilvinduskýring er svo sem ekkert ósennileg. Stranda-
menn voru fljótir að átta sig á gagnsemi skilvindunnar.
Á þessum tíma, eins og öllum öðrum tímum, var mjólkin ekki
minnsta málið til sveita. Komnar voru skilvindur á næstum hvern
bæ. Heimildir eru ekki fyrir hendi um Bitruna, en svo segir í
bókinni Bræður af Ströndum á bls. 202 í bréfi Halldórs Jónssonar
í Miðdalsgröf 10. jan. 1903 til Níelsar bróður hans:

Nú eru komnar skilvindur á alla bæi hér í sveit nema Tungugröf og í
Arnkötludal og í Kollafirði nema í Hlíð, Miðhúsum og Hamri.
Rennibekkurinn var keyptur árið 1909. Hann kostaði 900
krónur. Það er hægt að gera ýmsar athuganir (sumar fyrir
æskufólk, aðrar fyrir aldursforseta) til að átta sig á raunverulegu
verði gripsins. Er þá fyrst til að taka, að nú á dögum kostar 1
stk. pizza með 2 áleggstegundum kr. 1.100. Sama árið og bekkur-
inn var keyptur, 1909, greiddu kaupfélagið og Riis-verslun á
Hólmavík 3 aura fyrir kílóið af flöttum fiski upp úr veiðiskipi á
Smáhömrum (fiskurinn var þá lagður inn flattur). Fyrir renni-
bekkinn hefði þá þurft að greiða 30 tonn af flöttum fiski, eða
kringum 60 tonn af honum með haus og hala. Þá má nefna að 5
árum seinna, 1914, keypti Sigmundur sjálfur bújörð. Hún kost-
aði 1800 krónur, eða tvöfalt verð bekkjarins!
Það þarf því engan að undra, að sýsluábyrgð þurfti til kaup-
anna á rennibekknum. Ekki veit Indriði hvar lánið fékkst, hver
heimtaði ábyrgðina, eða hvaðan peningarnir komu: „Kannski
hefur afi gamli (Lýður Jónsson) lumað á einhverjum aurum og
126