Börn og menning - 2020, Side 11

11Hættulegar myndir
xxxxx
heim eftir stríðið haldinn áfallastreituröskun, um það
bil 400.000 hermenn höfðu látið lífið og ótal börn
misst foreldri fyrir vikið. Unglingaafbrot jukust á árun-
um sem fylgdu og beindu kennarar, trúarleiðtogar og
aðrir sjónum sínum að nekt og ofbeldi í myndasögum.
Í þetta sinn tókst hreyfingu betri borgara að hafa bein
áhrif á lagasetningu gegn illum áhrifum myndasagna
á ungmenni. Árið 1954 var sett reglugerð sem krafð-
ist þess að allar myndasögur skyldu lagðar fyrir The
Comics Code Authority áður en leyfi fengist fyrir sölu og
dreifingu á þeim.
Hin skrautlega saga myndasögunnar er saga hug-
myndafræðilegra átaka í Evrópu og Bandaríkjunum.
Myndasagan getur verið spéspegill samfélagsins, hún
getur ógnað með fyndinni ádeilu og vekur þar af leið-
andi ótta í brjósti yfirvalda.
Það er því kannski ekki svo undarlegt að mynda-
sögum hafi almennt verið ýtt til hliðar af menntaelít-
unni, þær smættaðar og einfaldaðar og sakaðar um að
spilla börnum. Engum kæmi til hugar í dag að leyfa
ritskoðun á bækur, enda eru bókabrennur, ritskoðun
Á myndinni er froskurinn Pepe sem hefur verið nýttur
af uppreisnarhópum út um allan heim, til dæmis í
Bandaríkjunum og Hong Kong. Hér má sjá hann
í útfærslu Boogaloo Bois sem er hópur byssuglaðra
öfgamanna sem vilja koma af stað borgarastyrjöld í
Bandaríkjunum.
Pepe lifir góðu lífi í spjallþráðum á netinu og hefur
verið notaður í óteljandi „meme“.
Fyrrum forsætisráðherra Bretlands,Theresa May,
tekin fyrir í „meme“ um Brexit.
Þórey Mjallhvít H. Ómarsdóttir
og hugmyndafrelsi hugtök sem enn hafa ekki misst
merkingu sína. En einhverra hluta vegna starfaði The
Comics Code Authority í Bandaríkjunum áfram allt fram
til ársins 2011.
Kannski liggur hundurinn þarna grafinn. Myndir
eru ein elsta frásagnarleið mannkynsins, hún krefst ekki
lestrarkunnáttu og getur afhjúpað nekt keisarans. Og
það gerir myndmálið hættulegt. Kannski er gáfulegt að
læsa þetta hættulega vopn inni í heimi sérhæfðra nörda-
búða, dagblaðaramma og barnadeilda bókasafna, enda
eru myndir stórhættulegar.
En hafa myndir og myndasögur misst bitið, hafa þær
enn kraftinn til að skipta út þjóðhöfðingjum eða kné-
setja samfélög? Vissulega! Í dag hefur myndasögum og
skopteikningum bara verið skipt út fyrir myndbönd á
YouTube og „meme“ sem deilt er á Facebook.