Bændablaðið - 10.02.2022, Blaðsíða 53

53Bændablaðið | Fimmtudagur 10. febrúar 2022
Þannig voru nærri 30 bú með 37 kg
eða meira sem í eina tíð var nóg til
að ná toppsætinu.
Mestu afurðir í einu héraði
árið 2021 voru í Strandasýslu en
þær reiknast 32,4 kíló sem er tals-
verð aukning frá meðalafurðum
á svæðinu á undanförnum árum.
Reiknaðar afurðir teljast meiri í
nær öllum héruðum en er mest í
Kjósarsýslu, Borgarfirði, Dölum
og Rangárvallarsýslu en þar aukast
afurðir um nærri 2 kg eftir hverja
kind milli ára.
Afurðaaukningin er nær ein göngu
fengin með auknum væn leika lamba
því hlutfall lamba sem koma til nytja
að hausti stendur í stað. Reyndar
hefur nytjahlutfall, þ.e. hlutfall lamba
sem koma til nytja miðað við fædd
lömb lækkað á síðustu árum og er
núna kringum 88%. Fyrir 10 árum
var þetta hlutfall kringum 90%. Að
öllum líkindum á lækkun afurðaverðs
stóran þátt í þessu því flestir sauð-
fjárbændur stunda aðra vinnu sem
kemur þá niður á tíma þeirra til að
sinna eigin atvinnurekstri. Hins vegar
eru þarna tækifæri fyrir mörg bú til
að bæta afkomu sína. Afurðir eftir
veturgömlu ærnar aukast einnig milli
ára eru 12,3 kíló (11,7 kg - 2020).
Skiptar skoðanir eru meðal bænda um
hversu mikla afurðakröfu á að gera
á veturgamlar ær en of víða er ekki
hleypt til gemlinga en það hlutfall
er 13,6% á landsvísu. Á Ströndum
og í Vestur-Húnavatnssýslu er þetta
hlutfall vel innan við 4% enda eru
reiknaðar afurðir eftir hverja vet-
urgamla kind mestar á landinu í
þessum tveimur sýslum, tæp 16 kg
í Vestur-Húnavatnssýslu og 15 kg í
Strandasýslu.
Ef eingöngu eru skoðaðar afurðir
eftir veturgamlar kindur eru rúmlega
40 bú komin með 20 kg eða meira
eftir hverja veturgamla kind.
Afurðahæstu búin
Afurðahæsta bú landsins árið 2021 er
bú Eiríks Jónssonar í Gýgjarhólskoti,
Biskupstungum með 45,2 kíló eftir
hverja fullorðna kind og 24,4 kg eftir
hverja veturgamla. Alls gera þetta
því 41,7 kg eftir hverja skýrslufærða
kind sem er frábær árangur. Næst
á listanum er búið að Efri-Fitjum í
Fitjárdal með 42,5 kg eftir hverja full-
orðna kind og 21,1 kg eftir hverja
veturgamla eða 38,7 kg eftir allar ær.
Í þriðja sæti er svo bú Elínar og Ara á
Bergsstöðum í Miðfirði með 40,3 kg
eftir fullorðna kind og 26,4 kg eftir
hverja veturgamla eða 37,8 kg eftir
allar ær.
Í 1. töflu má finna yfirlit yfir 20
efstu búin haustið 2021 með fleiri
en 100 skýrslufærðar kindur, raðað
eftir reiknuðum afurðum eftir allar
skýrslufærðar ær.
Árið 2013 var í fyrsta skipti
birtur listi yfir „úrvalsbú“ í sauð-
fjárrækt, þau eiga það sameiginlegt
að ná góðum árangri fyrir marga
þætti og eru mörkin sett með tilliti til
ræktunarmarkmiða í sauðfjárrækt.
Búum hefur fjölgað á þessum lista
á síðustu árum en á síðasta ári náðu
217 bú tilskildum lágmörkum.
Gæðamatið
Upplýsingar um tæplega 450.000
sláturlömb haustið 2021 eru í skýr-
sluhaldskerfinu. Meðal fallþungi
þeirra var 17,7 kíló sem er sá hæsti
frá upphafi. (17,2 - 2020) og með-
altal síðustu fimm ára er 17,1 kíló.
Meðaltal fyrir holdfyllingu 9,47
árið 2021 (9,29 - 2020), fimm ára
meðaltal 9,20 og meðaltal fyrir fitu-
mat 6,77 árið 2021 (6,65 - 2020),
fimm ára meðaltal 6,57. Fita hefur
því aukist hóflega samhliða auknum
fallþunga sem er í takti við áherslu-
breytingar sláturleyfishafa í upp-
byggingu verðskráa undanfarin ár.
Hæsta gerðarmat allra búa á
landinu 2021 var hjá Sigfinni
Bjarkarsyni í Brattsholti, eða 12,74
á 102 lömbum. Af búum með fleiri
en 200 sláturlömb er hæsta gerðar-
matið á Efri-Fitjum í Fitjárdal eða
12,13 á tæplega 1.600 sláturlömb
sem verður að teljast einstakur
árangur. Í 2. töflu má finna öll þau
bú sem höfðu gerðarmat 11,2 eða
hærra árið 2021 og fleiri en 200
sláturlömb.
Að lokum
Listar með öllu helstu niðurstöðum
skýrsluhaldsins árið 2021 er hægt
að finna á heimasíðu RML. Þar má
einnig finna niðurstöður skýrslu-
haldsins undanfarin ár. Árangurinn
árið 2021 sýnir enn og aftur að
ræktunarstarfið í sauðfjárrækt er
að skila sér í auknum framförum.
Góður árangur í búskap næst
með því að afla góðra upplýsinga
og byggja ákvarðanatöku á þeim
grunni. Þó margar ytri aðstæður
ógni nú sauðfjárbúskap eru einnig
spennandi tímar fram undan og rétt
að hvetja bændur áfram til góðra
verka búgreininni til heilla á kom-
andi árum.
Ráðgjafarmiðstöð landbúnaðarins
Sauðfé á beit. Mynd / HKr
Hótel Natura 03. mars og Hótel Örk 26. febrúar nk.
DAGSKRÁ
BÚGREINAÞINGS
Búgreinaþing deilda kjúklingabænda, eggjaframleiðenda,
geitfjárræktar, skógareigenda, svínabænda, hrossabænda,
garðyrkjubænda, sauðfjárbænda og kúabænda verður haldið
á Hótel Natura 3. mars og hefst þingsetning kl. 11.*
Móttaka fyrir Búgreinaþingsfulltrúa hefst kl. 17.*
Fundarstjóri
Vigdís Häsler
framkvæmdastjóri Bændasamtaka
Íslands
Ávörp flytja
Gunnar Þorgeirsson,
formaður Bændasamtaka Íslands
Stefán Vagn Stefánsson,
formaður atvinnuveganefndar Alþingis
Svandís Svavarsdóttir,
matvælaráðherra
Að þingsetningu lokinni funda búgreinarnar í sínum deildum
samkvæmt dagskrá sem þingfulltrúar fá senda með tölvupósti.
Skráning á Búgreinaþing, innsending mála og frekari upplýsingar
má finna á bondi.is.
Frestur til skráninga er til 16. febrúar næstkomandi.  
Kjörgengi inn á Búgreinaþing hafa einungis fullgildir félagsmenn BÍ.
Búgreinaþing loðdýraræktenda verður haldið á Hótel Örk
26. febrúar og hefst kl. 11.30.*
ALLAR GERÐIR
TJAKKA
SMÍÐUM OG GERUM VIÐ
VHE • Melabraut 27 Hafnarfjörður
Hraun 5 Reyðarfirði
Sími 843 8804 • Fax 575 9701
www.vhe.is • sala@vhe.is
Varahlu�r i VOLVO
Vinnutæki