Bændablaðið - 10.03.2022, Blaðsíða 21

Bændablaðið | Fimmtudagur 10. mars 2022 21
Segja má að tímamót hafi átt
sér stað í rafbílaþróun heimsins
í janúar þegar Dongfeng Motor
í Kína afhenti 50 rafbíla með
fastkjarna, eða „solid-state“, raf-
hlöðum til sýnikennslu.
Kínversku DongFeng Aeolus E70
rafbílarnir nota fastkjarna rafhlöður
sem þróaðar voru í sameiningu
við Ganfeng Lithium, sem gerði
samning við ríkisbílaframleiðandann
um mitt ár 2021. Greint frá því í
kínverskum fjölmiðlum 22. janúar
síðastliðinn, að fyrstu 50 Dongfeng
Fengshen E70 bílarnir með
fastkjarna rafhlöðum verði teknir í
notkun sem sýningarbílar í Jiangxi,
Guangzhou, Zhejiang og Jiangsu
héruðum í Kína.
Fjölmiðlar segja að Ganfeng
Lithium hafi framkvæmt öryggis­
prófanir á nýja rafhlöðukerfinu
og að það hafi staðist álag hvað
varðar vatnsheldni, sprengiþol,
jarðskjálftaþol og burðarstyrk.
Ekki kemur fram hvernig þessar
rafhlöður eru samsettar eða úr hvaða
grunnefnum.
Yfirburðir fastkjarna rafhlaðna
Munurinn á hefðbundinni liþíum­
jóna (lithium­Ion) rafhlöðu
og fastkjarna rafhlöðu liggur í
raflausninni. Með því að nota
fast efni fyrir raflausnina á milli
rafskautsins og bakskautsins í stað
seigfljótandi efnis, geta rafhlöðu­
framleiðendur aukið orkuþéttleika
og þar af leiðandi aksturssvið eða
langdrægni. Þeir geta einnig dregið
úr hlutfallslegri þyngd miðað við
liþíum­jóna rafhlöðunnar. Í liþíum­
jóna raf hlöðum með seigfljótandi
raflausn myndast mikill núningur
og hiti sem getur verið mikið
vandamál og leitt til sjálfsíkveikju.
Því hraðar sem hlaða á slíkar
rafhlöður því meiri verða vandamál
vegna hita. Slíku er ekki til að dreifa
í fastkjarna rafhlöðum sem hægt er
að hlaða mun hraðar en rafhlöður
með fljótandi raflausn og þær hafa
meiri orkuþéttni. Þá eru fastkjarna
rafhlöður sagðar einfaldari í
framleiðslu, auk þess sem þær hafa
mun lengri endingu sem dugar þá
vel eðlilegan endingartíma bílsins.
Margvíslegt samstarf í gangi
DongFeng er einn af „stóru fjórum“
bílaframleiðendunum í Kína ásamt
SAIC, Changan og FAW. Þá er
Dongfeng einnig þekkt á Vestur­
löndum fyrir sameiginlegt verkefni
sitt með Nissan undir Dongfeng
Nissan nafninu. Þá er það einnig í
sameiginlegum rekstri með Renault,
Honda og Peugeot­Citroën.
Aðrir bílaframleiðendur sem
taka þátt í samstarfi við að koma
fastkjarna rafhlöðum í notkun fyrir
rafbíla eru Mercedes­Benz, sem í
desember gekk til liðs við Facttorial
Energy, BMW/Ford í samstarfi við
Solid Power og Volkswagen sem er
í samstarfi við rafhlöðufyrirtækið
QuantumScape.
Ártatuga glíma
Vísindamenn hafa í áratugi reynt
að finna leiðir til að framleiða
fastkjarna rafhlöður sem duga fyrir
farartæki. Talað hefur verið um að
það sé eins og að finna hinn heilaga
gral fyrir þann framleiðanda sem
tekst að koma með bestu lausnina í
framleiðslu á fatskjarna rafhlöðum.
Nokkur fyrirtæki hafa sagst vera
komin með lausnir sem komnar séu
á framleiðslustig. Toyota kynnti t.d.
í janúar síðastliðnum að fyrirtækið
yrði komið með fastkjarna
rafhlöður á markað árið 2025 og
þá til að byrja með í tvinnbílum og
líklega af gerðinni Prius.
Kínverska risafyrirtækið CATL,
sem er stærsti rafhlöðuframleiðandi
heims, hefur verið með hálf­
fastkjarna rafhlöðu (semi­solid
state) í undirbúningi sem á að
geta skilað bíl eins og NIO um
1.000 kílómetra á einni hleðslu.
Í þessari rafhlöðu, sem á að skila
150 kílówattstundum (kWst)
af orku, er nikkel lykilefni.
Bílaframleiðandinn NIO hafði áður
tilkynnt að bíllinn kæmi á markað
í lok þessa árs en óljóst virðist
vera um samninga við CATL.
Hálf­fastkjarna rafhlöðurnar frá
CATL eiga líka að koma í stað LFP
rafhlaða í Tesla sem vandræði hafa
verið með í kulda.
Forráðamenn CATL eru þó ekki
ánægðir með hvað þróun á hreinum
fastkjarna rafhlöðum hefur gengið
hægt. Ekki er gert ráð fyrir að þau
verði komin í gagnið svo neinu
nemi fyrr en 2025 og að einungis
1% rafbíla verði búnir fatskjarna
rafhlöðum árið 2030. Í millitíðinni
verður stuðst við framleiðslu á hálf­
fastkjarna rafhlöðum, eða „semi­
solid state“ rafhlöðum. /HKr.
Husqvarna K7000
Ring
Sögunardýpt 32,5 cm
Husqvarna K3600
Vökvasög
Sögunardýpt 27 cm
Husqvarna K970
Sögunardýpt 15,5 cm
Husqvarna K7000
Pre Cut
Sögunardýpt 14,5 cm
2021.
Tímamót í hönnun á rafhlöðum í bíla:
Dongfeng Motor í Kína kynnir 50 bíla til
sýnikennslu með „fastkjarna“ rafhlöðum
Fyrstu DongFeng Aeolus E70 rafbílarnir sem eru búnir fastkjarna (solid-state) rafhlöðum. Mynd / DongFeng
Bílaframleiðendurnir Renault, Nissan og Mitsubishi vinna í sameiningu
að hönnun á fastkjarna rafhlöðum (Solid-state) og vonast til að geta verið
komnir með tilbúna lausn á árinu 2025.
Hálf-fastkjarnarafhlaðan (semi-solid state) frá kínverska iðnaðarrisanum
CATL er í undirbúningi og á að geta skilað nýjum bíl frá bílaframleiðandanum
NIO í Sjanghæ um 1.000 kílómetra akstri á einni hleðslu.
Reykjavík Krókháls 5f – Sími 414 0000 – www.LCI.is
Akureyri Óðinsnes 2 – Sími 464 8600
Lely Center Ísland Grammer sæti