Læknablaðið - 01.05.2022, Qupperneq 24

244 L ÆKNABL AÐIÐ 2022/108
■ ■ ■ Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir
Þurfum óháða nefnd atvika
í heilbrigðiskerfinu
Skipa á óháða nefnd atvika í heilbrigðiskerfinu, áþekka og rannsóknarnefnd
samgönguslysa. Þetta segir Theódór Skúli Sigurðsson, formaður Félags
sjúkrahúslækna. Undir það taka Steinunn Þórðardóttir, formaður Læknafélags
Íslands, og Ólafur Baldursson, framkvæmdastjóri lækninga á Landspítala
Þau segja öll að ekki þurfi aðeins að skipa
óháða nefnd heldur sé einnig mikilvægt
að setja á laggirnar sjálfstætt embætti
umboðsmanns sjúklinga, til að halda utan
um þessi mál og styðja almennilega við
sjúklinga og aðstandendur. Theódór hélt
utan um málþing um réttarstöðu heilbrigð-
isstarfsmanna í síbreytilegu lagaumhverfi
á Læknadögum.
„Ég myndi vilja að aðkoma lögreglu
yrði engin á frumstigum alvarlegra atvika
og aðeins ef fullvissa fæst um að málin eigi
heima þar,“ segir Theódór við Læknablaðið
en ítrekar að hafi heilbrigðisstarfsmað-
ur af ásetningi unnið sjúklingi skaða sé
það alltaf lögreglumál. Undir þetta taka
Steinunn og Ólafur einnig en hann sat í
starfshópi sem skilaði skýrslu um úrbætur
vegna alvarlegra atvika í heilbrigðisþjón-
ustu í september 2015.
Theódór opnaði sig á Læknadögum
um líðan sína við andlát lítils drengs sem
veiktist alvarlega í kjölfar hlaupabólu í
Lundi í Svíþjóð.
„Hann deyr í höndunum á mér þegar
ég er að undirbúa hann fárveikan fyrir
aðbúnaði starfsmanna og því að læknar
hér á landi fái tækifæri til að læra af reynsl-
unni. Þeir eigi ekki að þurfa að óttast mál-
sókn og persónulega ábyrgð, verði kerfis-
læg mistök í þjónustunni.
„Það er til skammar að skýrsla um
alvarleg atvik í heilbrigðisþjónustu sem
kom fram fyrir 7 árum sé ekki komin
lengra í kerfinu og fyrst núna verið að
skipa starfshóp um að taka málið lengra,“
segir hann.
Hann væntir þess að breytingar verði
gerðar sem haldi utan um heilbrigðisstarfs-
manninn þannig að upplýsingaöflunin
hverju sinni verði nýtt til að bæta öryggi
sjúklinga en ekki notuð gegn starfsmann-
inum. Ef starfsmenn treysti þessu, komi
uppspretta mistakanna upp á yfirborðið.
„Þá getum við fyrirbyggt atvikin og
aukið öryggi sjúklinga. Þá geta sjúklingar
og aðstandendur fengið að vita hvað gerð-
ist og starfsmenn viðurkennt ef eitthvað
fer úrskeiðis. Mér finnst skipta öllu máli
að fólk geti dregið lærdóm af mistökum
sínum.“
Theódór Skúli hélt utan um málþing um réttarstöðu
heilbrigðisstarfsmanna í síbreytilegu lagaumhverfi á
Læknadögum.
öndunarvél,“ segir hann. Mikil töf hafi
orðið á réttri meðferð af ótta við hlaupa-
bólusmit innan Barnaspítalans, og skýrst
hafi við rótargreiningu á málinu að enginn
sinnti barninu almennilega þá 20 klukku-
tíma sem það hafði verið á spítalanum en
tugir streymt að þegar endurlífgun hófst.
„Ég var ónýtur eftir að endurlífgun-
in tókst ekki. Þrjátíu manns streyma úr
stofunni og eftir stend ég, aftengi barnið
úr öndunarvélinni og rétti foreldrunum.“
Andlátið hafi verið mikið áfall og enn
meira þegar hann áttaði sig á að fólk vissi
af kerfislægum brestum í aðstöðunni innan
spítalans. Foreldrarnir hafi ekki ásakað
hann enda séð að allt hafi verið reynt á
þessari 20. stundu sem barnið var á spítal-
anum og hjá honum.
„Verkferlar á þessum spítala eru nú allt
aðrir þegar barn kemur inn með hlaupa-
bólu og sýklasótt,“ segir hann og lýsir því
hvernig Barnaspítalanum í Lundi hafi verið
breytt í kjölfarið.
„Á þessum tímapunkti ákvað ég að
verða betri læknir,“ segir Theódór og að
það geri hann með því að berjast fyrir betri
Ráð Theódórs
• Skráið alltaf allt niður í sjúkraskrá,
fari eitthvað úrskeiðis
• Upplýsið sjúkling/aðstandendur
strax augliti til auglitis
• Mætið aldrei í viðtal strax eftir
óvænt atvik
• Mætið aldrei ein í viðtal eftir
óvænt atvik
• Ekki fara beint úr alvarlegu atviki í
að sinna næsta sjúklingi – þú þarft
að ná áttum