Heilbrigðisskýrslur - 04.12.1988, Side 72

70
10. tafla. óeðlileg öndunarpróf.
Strandir <n = 1261 Fiöldi % Vik (n = 3231 Fiöldi % P
FVC <85% af áætluðu gildi 5 4,0 28 8,6 Enginn
FEV^/FVC^ <70 12 9,5 80 24,8 < 0,001
IV. Umræða
Rannsókn þessi sýndi að tiðni jákvæðra felliprófa gegn Mj.
faeni meðal bænda i Vikurumdæmi reyndist hærri en áður hefur
fundist i faraldsfræðilegum könnunum. Tiðni jákvæðra
felliprófa i Strandasyslu var hins vegar sambærilegur við það
sem áður hefur verið íyst meðal sveitafólks.
Það kemur vel fram i þessari könnun að algengt er að
bændur hafi jákvæð fellipróf gegn M. faeni en engin
lungnaeinkenni og slik fellipróf ein sér eru þvi gagnslaus til
sjúkdómsgreiningar. Það er þó greinilegt að bændur á
Suðurlandi hafa oftar áreynslumæði, fá frekar hita eftir vinnu
i þurreyi og hafa meiri lungnateppu (obstruction) en
starfsbræður þeirra i Strandasyslu og þetta tengist jákvæðum
felliprófum. Athyglisvert er að fellimótefni gegn T. vulgaris
finnst ekki i þessari könnun og virðist þessi bakteria ekki
finnast i islensku heyi. í öðrum löndum er algengt að þessi
hitaelska bakteria valdi heysótt.
Lagt hefur verið til að nota orðið heymæði yfir öll
lungnaeinkenni sem fylgja vinnu i þurreyi en orðið heysótt
yfir ^w?ád4einkenni sem á ensku nefnast "hypersensitivity
pneumonitis" eða "extrinsic allergic alveolitis". Litið er
vitað um tiðni heysóttar hér á landi, en giskað hefur verið á
að hún sé ekki meiri en 35 tilfelli á hverja 1000 starfsmenn i
landbúnaði. Ef gert er ráð fyrir að hiti eftir vinnu i
þurrheyi þyði að viðkomandi hafi heysótt, gæti tiðni þessa
sjúkdóms verið 185 á hverja 1000 bændur á svæði A, en 79 á
hverja 1000 á svæði B, sem er stórum hærri tiðni en nokkurs
staðar hefur fundist i heiminum.
Reykingamenn hafa siður jákvæð fellipróf gegn M. faeni og
hefur þvi áður verið íyst. Hvað veldur þvi að reykingamenn