Rökkur - 01.06.1932, Síða 8
6
R O K K U R
landsins, átti við mikla erfið-
leika að stríða.
Snemma i febrúar kom dr.
Curtius, þá utanríkismálaráð-
herra Þjóðverja, í opinbera
heimsókn til Vínarborgar. Lát-
ið var uppskátt, að liann væri
að endurgjalda heimsókn Scho-
bers til Berlínar nokkrum mán-
uðum áður. En meira lá á bak
við, sem síðar kom í ljós. Þann
21. mars varð það opinbert, að
Þýskaland og Austurríki liug-
leiddu að gera með sér tolla-
bandalag. Þegar þetta varð
kunnugt, kom brátt í ljós, að
þessu mundi þannig verða tek-
ið í Frakklandi og víðar, að af-
leiðingin yrði sú, að heims-
kreppan magnaðist enn. Frakk-
ar töldu, að þetta tollabandalag
mundi verða fyrsta skrefið til
stjórnmálalegrar sameiningar
Þýskalands og Austurríkis. En
Frakkar vildu fvrir hvern mun
koma i yeg fyrir ])etta. Kröfð-
ust þeir þess, að þetta áform
Austurríkismanna og Þjóðverja
vrði tekið til athugunar af fram-
kvæmdarráði Þjóðabandalags-
ins og kom það saman í Genf
]>ann 15. maí i því skyni. Um
það leyti og Schobert var að
leggja af stað til Genf, birti
Credit Anstalt efnaliagsvfirlit,
sem leiddi i ljós, að bankinn
var ekki greiðslufær (solvent).
Frakkar höfðu, þegar verst
gegndi, beitt áhrifum sínum við
erlenda banka, sein Credit An-
stalt var stórskuldugur. Stjórnin
í Austurríki varð að taka á sig
ábyrgð á skuldbindingum bank-
ans, til þess að koma i veg fyr-
ir fjármálauppþot. Til þess að
geta staðið við lieit sittt, að
ábyrgjast skuldbindingar bank-
ans, varð ríkisstjórnin að fá fé
erlendis frá. Bandaríkin vildu
ekki á neitt hætta. Frakkar
höfðu öll ráð stjórnarinnar í
hendi sér, þangað til Bretar
veittu Austurríki $ 20.000.000
lán. Varð þessi greiði - Breta
þeim dýr, því Frakkar beittu
eftir það áhrifum sínum til þess
sem þeir máttu, að gera Par-
ís að aðalpeningamiðstöð álf-
unnar, en af þvi leiddi m. a.,
að Bretar neyddust til að hverfa
frá gullinnlausn. Framkvæmd-
arráðið vísaði deilunni til Haag-
dómstólsins, sem úrskurðaði
tollabandalagið ólöglegt.
En þrátt fvrir alt þetta var
Schober ekki af baki dottinn.
Þann 15. júní neyddist ríkis-
stjórnin, sem dr. Otto Ender
liafði myndað, til þess að fara
frá. Var það aðallega vegna ó-
ánægju bændaflokksins, eins
flokksins, sem studdi sam-
stevpustjórnina, vfir stefnu En-
der’s viðvíkjandi málum Credit
Anstalt. — Karl Buresch mynd-
aði stjórn á ný og gerði Scho-