Rökkur - 01.06.1932, Page 45

R Ö K Ii U R
43
Skáldkouan Jane Austen.
Eftir Ricliard Beck.
—o—
Enslcar konur hafá lagt
drjúgan skerf til bókmenta
þjóðar sinnar, eigi síst í skáld-
sagnagerð. Auk skáldkonu
þeirrar, sem hér um ræðir, má
nefna þær systurnar Charlotte
og Emily Bronté, George Eiiot,
og af núlifandi rithöfundum
þær Sheila Kaye-Smith og Vir-
ginia Woolf. En þó að þær
liafi allar ritað eftirtektar-
verðar skáldsögur og merki-
legar, þá er Jane Austen, af
ýmsum þeim, sem dómhærast-
ir eru, talin fremst allra
kvenna, sem skáldsögur hafa
ritað á enska tungu. Hvað sem
því líður, þá verður henni vart
með réttu neitað um veglegan
sess, þegar skáldsagnahöfund-
um Englands er til sætis skip-
að að verðleikum, eftir snilli-
gáfu og valdi þeirra yfir hug-
um hinna ólíkustu kynslóða.
Og bókmentir vorar eru fyrir
það stórum snauðari, að eng-
um af skáldsögum hennar hef-
ir snúið verið á vora tungu. En
ekki mun þurfa að eggja ís-
lenska ensku-lesendur, þá, sem
unna sönnum bókmentum, á
af kynnast ritum hennar, sem
hinn óvægasti dómari — tim-
inn sjálfur — hefir eigi þokað
úr tignar-sessi.*
Þó að Jane Austen væri uppi
á umbrotatímum, har líf henn-
ar engan hlæ þeirrar ólgu og
æfintýra, sem einkendu' helstu
samtíðarmenn liennar, róman-
tísku skáldin ensku: Byron,
Coleridge og Slielley. Lífi
þeirra má líkja við brimsollið
hafið, en æfi Jane Austen við
lognsæinn. En logndagurinn á
sína fegurð, sínar dásemdir,
eigi síður en stormdægrin, þó
með öðrum hætti sé. Það vissi
skáldkona þessi manna best;
og í hversdagslífi sínu, þó kyr-
látt væri og einfalt, fann liún
efnivið nægan i ódauðleg lista-
verk. En það er nú einu sinni
aðall snillingsins, að liann
hreytir i gull þvi, sem við hin-
ir teljum grjót.
Jane Austen var fædd 16.
desember 1775, í Steventon-
þorpi á Suður-Englandi. Hús-
ið, sém lmn fæddist í, er löngu
* VönduS og handhæg, en þó ó-
dýr útgáfa af skáldsögum Jane
Austen er: The Complete Novels
of Jane Austen. London, William
Heinemann (Snæbjörn Jónsson um-
boSsmaður á íslandi), 1928. Mikið
rit — yfir 1400 bls. — en verðið að
eins 8 sh. 6 d., í bandi. Víðkunnur
enskur rithöfundur, J. C. Squire, rit-
stjóri hins merka tímarits London
Mercury, hefir skrifað ágætan inn-
gang að bókinni.