AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.03.1998, Blaðsíða 13
g
oo
REYKJAVÍK - MENNINGARBORG EVRÓPU
ÁRIÐ 2000
o=
33
O
nóvember 1995 samþykkti ráöherranefnd Evr-
ópusambandsins aö Reykjavík skyldi hljóta tit-
ilinn menningarborg Evrópu áriö 2000. Þar er
ekki leiðum að líkjast því titlinum deilir hún
meö átta öörum borgum sem eru Avignon,
Bergen, Bologna, Prag, Helsinki, Brussel,
Santiago de Compostela og Kraká. Ástæöunnar
fyrir því aö svo margar borgir voru útnefndar í senn
er án efa aö leita í þeirri staöreynd aö árið 2000 er
ekkert venjulegt ár heldur upphaf nýs árþúsunds
(þó aö um það megi víst deila). Útnefningu borg-
anna fylgdi aö þessu sinni sérstök krafa um þaö aö
þær nýttu tilefnið til að sýna hinn mikla fjölbreyti-
leika evrópskrar menningar samtímis einingu
hennar og aö meö sjálfskynningu sinni vísuöu þær
veginn inn í hiö nýja árþúsund.
Evrópusambandið gerði þá kröfu til borganna aö
þær skyldu starfa saman aö hátíöabrigöum alda-
mótaársins, en þaö lagöi hins vegar
engar línur um hvernig þessu sam-
starfi skyldi háttaö. í erlendum sam-
skiptum hafa íslendingar lengi haft
megináhersluna á Norðurlöndunum
og vart komist yfir meira. Og heim-
skt er heimaalið barn. Því rann þaö
fljótlega upp fyrir okkur hversu auð-
veld hin norrænu samskipti eru; fyr-
ir þeim er löng hefð, Norðurlöndin
eru hvert ööru lík, gagnkvæm kynni
eru mikil og hugsunarhætti og
vinnulagi þjóöanna svipar saman.
Samskipti menningarborganna níu
hafa verið afar vinsamleg en ekki auðveld.
Verklagiö og nálgunin aö viöfangsefninu er mjög
mismunandi og þaö hefur verið jafntafsamt eins og
þaö hefur verið lærdómsríkt aö finna vinnulagiö og
taktinn sem öllum hentar. Hin beinu kynni viö borg-
ir í Austur- og Suöur-Evrópu hafa reynst Reykjavík
ögrandi og gjöful í senn.
Sérstök stjórn menningarborgarverkefnisins hefur
nú unniö í tæpt ár aö undirbúningi menningarborg-
arársins. Stjórnin mun ekki standa sjálf fyrir mörg-
um verkefnum heldur leitast viö aö veröa hvati aö
viðburðum í samvinnu viö aðra aðila á menningar-
sviðinu. Hún mun meö öörum orðum greiöa götu
menningarinnar en síður stjórna innihaldi hennar.
Þaö veröa margvísleg hátíöahöld aldamótaáriö á
íslandi og mörg tilefni til þeirra. Auk þess sem
Reykjavík hefur veriö útnefnd menningarborg
veröur þess sérstaklega minnst aö þúsund ár eru
liðin frá kristnitökunni og siglingu Leifs heppna til
Ameríku. Aldamótaáriö er afmælisár Sinfóníu-
hljómsveitarinnar, Þjóöleikhússins og Ríkisút-
varpsins, þá verður landsmót hestamanna haldiö í
Reykjavík og þaö er listahátíðarár svo fátt eitt sé
nefnt.
En þaö verður ekki einasta haldið upp á menning-
arborgarárið meö svipulum viöburöum og mann-
fagnaði. Þaö er ætlunin að áriö skilji eftir varanleg
merki á ásýnd borgarinnar og í umhverfi borgar-
búa. Til dæmis um það vil ég nefna þrennt.
Hreinsun strandlengjunn-
ar umhverfis Reykjavík
hefur staðið árum saman
en nú er stefnt að því aö
Ijúka verkinu árið 2000
þegar Skolpa viö Skarfa-
klett í Laugarnesi veröur
tekin í notkun. Þá veröur
því skolpi sem hingaö til
hefur gutlaö um fjörurnar
öllu dælt hreinsuðu langt
út í Faxaflóa. Meö fullri
viröingu fyrir öllu ööru
sem undirbúiö veröur í til-
efni menningarborgarársins, þá verður eflaust
mesti menningaraukinn aö því aö endurheimta
strandlengju borgarinnar úr klóm sjón-, lyktar- og
gerlamengunar.
Á aldamótaárinu verður safnahús í Tryggvagötu
15 tekiö í notkun en þaö mun hýsa aðalsafn Borg-
arbókasafns Reykjavíkur, Borgarskjalasafniö og
Ljósmyndasafn Reykjavíkur. Þessi söfn öll hafa
lengi hokrað hvert í sínu lagi í þröngu og óhentugu
húsnæöi. í nýjum húsakynnum og nágrenni hvert
viö annað munu starfsskilyrði þeirra taka stökk-
Með fullri virðingu fyrir
öllu öðru sem undirbúið
verður í tilefni menning-
arborgarársins, þá verð-
ur eflaust mesti menning-
araukinn að því að end-
urheimta strandlengju
borgarinnar úr klóm sjón-
, lyktar- og gerlameng-
unar.
11
SÓLRÚN GÍSLADÓTTIR, BORGARSTJÓRI