Bændablaðið - 09.03.2023, Blaðsíða 63

63Bændablaðið | Fimmtudagur 9. mars 2023
OG VINNUM ÚR ÞEIM
LAUSNIR
TÖKUM AÐ OKKUR VERKEFNI
VHE • Melabraut 27 Hafnarfjörður • Hraun 5 Reyðarfirði
Sími 843 8804 • Fax 575 9701 • www.vhe.is • sala@vhe.is
KROSSGÁTA Bændablaðsins
Lausn á krossgátu í síðasta blaðiSÝN BLÓÐ-
HLAUP
TVEIR
EINS GJALDA BERA BLANKUR
MYLSNA FRJÁLST
KVARTANIR
KK NAFN
AÐGÁT
EIRULEYSI
VERKFÆRI
VISNA
ÁVÖXTUR
TÆTA
ÁVÖXTUR
FYRIR-
BOÐIFUGL TVEIR
EINS
RÍKI Í
EVRÓPU
FÚLVIÐRI
ÖFUG RÖÐ
GNÆFA
BORG
UTAN
SLEKT
FULL-
FRÍSK
AÐALS-
TIGN
DRYKKUR
LEGG
ENDA-
VEGGUR
RÚST
SKORPA
AUÐ-
KENNDUR
ÓSKUNDI
SVERFA
HER-
BORG
ÖFUG
RÖÐ
NEÐRA
SÆGUR
ÞÖKK
RÍKI Í
AFRÍKU
LÉLEG
KVK NAFN
ÁRÁS
HENTA
SKJÁLFI
ÁBURÐUR
SÉRDEILIS
FJARLÆGÐ
STOÐ
KK NAFN
TALA
ÓVARINN
UMFRAM
TVEIR EINS
SPOR
STÍA
ÍÞRÓTT
ÁTT
REFUR
TÓNN
STEIN-
HISSA
SKOT
AFLVAKI
JURT
UPP-
SPRETTA
SÝTA
M
Y
N
D
:
Y
U
R
IY
K
V
A
C
H
(
C
C
B
Y
-S
A
4
.0
)
H
Ö
FU
N
D
U
R
B
H
•
B
R
A
G
I@
T
H
IS
.I
S
•
K
R
O
S
S
G
A
T
U
R
.G
A
T
U
R
.N
E
T
192
FRAM-
VEGIS OFURSELJA EFTIR-
LÍKING KVK. NAFN LJÓMA VERKFÆRI
FORDÆMA Á F E L L A S T TRÉ
 ARKAR-
BROT F Ó L Í Ó ÍLÁT
KYRTLA K E R
TVEIR
EINS R R K A S Í N A
A N S I
EKKI
NOKKRU
ÖFUG RÖÐ E N G U
FÓÐRA FRJÓ-
KORN BJÁSTUR Ó M A K ERFIÐ
REIÐI T R A U Ð
FÆÐI
FJANDI
GRUNA
SPIL
SKRIK
U N G U R LAGFÆRA
LÆTI
STREYMIR R U S K NÓTA
VERNDA R ENÝR
N Æ R ÞOLI
ÁVÖXTUR A F B E R ÖFUG RÖÐ
BAUKUR I H SJÓNAR-
MIÐ IKEMST
G R Ó F LÍFFÆRI
HLJÓTA L U N G A ÁBREIÐA
STEIND L A KHRJÚF
A A ÓVISS
KUNNÁTTA E F I N S BRÚSK
FUGL S K Ú F ERFIÐITVEIR
EINS
H FUGL
PATA K R Á K A ÍÞRÓTT
BLÖSKRA S K V A S S
Ó F Ú S FESTA
DREITILL K R Æ K J A TVEIR EINS
NÆGILEGT T TFRÁ-
BITINN
P U N K T A FREKAR
TVEIR EINS G J A R N A RGLÓSA
U
R
M
A
S
T
J
A
Á
R
SLÓ
LEIKUR
H
H
J
A
Ó
R
HIRÐU-
LEYSINGI
K
S
SMUGA
Ó
G
Ð
A
I
T
VARÐ-
VEISLA
SKILAR
SÉR
H
Ö
FU
N
D
U
R
B
H
•
B
R
A
G
I@
T
H
IS
.I
S
•
K
R
O
S
S
G
A
T
U
R
.G
A
T
U
R
.N
E
T
191
Hamrahlíð 17
Hús Blindrafélagsins
Sími • 552-2002
ÓDÝR
Margskipt gleraugu
Verð 39.900 kr
Margskipt gler frá Essilor (afgreiðslutími +/- tvær vikur)
Gleraugu með glampa og rispuvörn
Sérsmíðum samdægurs í
styrk +/- 6,0 með cyl. til 2,0
19.900 kr.
Margskipt gleraugu
Margskipt gler frá Essilor
(afgreiðslutími +/- tv r vikur)
39.900 kr.
gleraugu
umgjörð og gler
www.bbl.is
Byggðasafn Árnesinga er
með sína starfsemi í Húsinu á
Eyrarbakka, Eggjaskúrnum og
Kirkjubæ ásamt því að sjá um
Sjóminjasafnið á Eyrarbakka og
Rjómabúið á Baugsstöðum. Margt
er því að sjá í söfnum Byggðasafns
Árnesinga.
Húsið, sem hefur staðið af sér
sunnlensku rigninguna frá árinu
1765, er aðaldjásn safnsins þar sem
ganga má um alla bygginguna og
setja sig í fótspor kaupmannsins,
vinnukonunnar eða vikapiltsins.
Húsið á Eyrarbakka er í hópi tíu
elstu húsa landsins og var um langt
skeið frægt fyrir athafnasemi íbúa
þess og áhrif á sunnlenskt mannlíf.
Þar var engum í kot vísað. Í Húsinu
er forvitnileg saga rakin fram til
okkar daga en í viðbyggingunni,
Assistentahúsinu frá 1881, eru vel
valdir þættir úr sögu héraðsins
kynntir, þar á meðal verslunarsagan
þegar Bakkinn var og hét sem helsti
verslunarstaður Sunnlendinga. Í
borðstofu Hússins eru sérsýningar
safnsins haldnar og er um
þessar mundir verið að vinna að
athyglisverðri sýningu sem opnar 1.
apríl og fjallar um Ásgrím Jónsson
listmálara frá Rútsstaða-suðurkoti í
Flóa en hann var vikapiltur í Húsinu
á Eyrarbakka árin 1890 til 1892. En
utan Hússins er margt að sjá.
Eggjaskúrinn er tileinkaður
minningu Peters Nielsens, faktors
Lefolii-verslunar á Eyrarbakka, sem
rannsakaði náttúruna og skrifaði
greinar um íslenskar fuglategundir.
Hann beitti sér fyrir friðun íslenska
hafarnarins árið 1913. Fuglar og
útblásin egg úr íslenskri náttúru eru
í Eggjaskúrnum.
Rétt vestan Hússins er lítið gamalt
timburhús, Kirkjubær að nafni. Þar
er sagt frá draumum og veruleika
alþýðunnar í héraðinu 1920 til 1940
þegar útvarpið, mjólkurbúið og
stígvélin komu til sögunnar.
Hinum megin á Kaupmannstúninu
er Sjóminjasafnið á Eyrarbakka.
Það var stofnað utan um varðveislu
síðasta áraskipsins sem smíðað var
á Eyrarbakka, Farsæls, tólfróins
teinærings sem smíðaður var af
Steini Guðmundssyni skipasmið
árið 1915. Steinn Guðmundsson í
Steinsbæ á Eyrarbakka (1838-1916)
var afkastamikill skipasmiður og
smíðaði tæplega 400 árabáta og
áraskip á sinni löngu starfsæfi.
Það vinnulag hafði hann að bölva
ekki á meðan kjölurinn var lagður
að nýjum bát. En hvað um það
þá er Farsæll eini báturinn sem til
er smíðaður af Steini skipasmið
á Eyrarbakka. Í Sjóminjasafninu
á Eyrarbakka má fræðast um
bátinn Farsæl, fiskveiðiaðferðir og
sjómannslífið og myndar safnið
tengsl við Þuríðarbúð á Stokkseyri
sem er reist til minningar um Þuríði
Einarsdóttur, sögufræga sjókonu.
Austan Stokkseyrar er Rjómabúið
á Baugsstöðum, lifandi minnisvarði
um merkan þátt í atvinnusögu
landsmanna í upphafi 20. aldar. Til
útflutnings voru framleiddir ostar
og smjör sem „Danish butter“.
Rjómabúið á Baugsstöðum hefur
varðveist í upprunalegri gerð og
eru vélar þess gangsettar þegar
allar aðstæður eru fyrir hendi.
Við Byggðasafn Árnesinga starfa
þrír starfsmenn í fullu starfi auk
sumarstarfsmanna. Héraðsnefnd
Árnesinga, byggðasamlag átta
sveitarfélaga í Árnessýslu, er eigandi
safnsins.
Tekið er á móti gestum á auglýstum
opnunartímum og einnig er tekið
á móti hópum og skólum allt árið.
Nánari upplýsingar á heimasíðu
www.byggdasafn.is.
Lýður Pálsson, safnstjóri á
Byggðasafni Árnesinga.
Mynd / Lýður Pálsson.
MENNING
Söfnin í landinu:
Meira en bara Húsið
Mynd / Ólafur Hannesson.