Þingtíðindi Alþýðusambands Íslands ... - 24.11.1980, Qupperneq 67
gerSa með lagaboði, sem skertu verðbætur, en á móti komu yfírlýsingar um
félagslegar aðgerðir og lækkun skatta auk niðurgreiðslna.
í maí 1979 tóku gildi ný lög um skertar verðbætur, svonefnd Ólafslög,
þannig að miðað við óbreytt viðskiptakjör hækkar kaup innan við 9% þegar
verðlag hækkar um 10% og við þetta skerta verðbótakerfi búum við enn.
Samningunum var sagt upp vorið 1978 vegna afskipta stjórnvalda, en er
þeir tóku gildi á ný um haustið, var á sameiginlegum fundi miðstjórnar ASÍ
og stjórna landssambanda innan þess mælt með framlengingu kjarasamn-
inganna til 1. desember 1979.
í júní 1979 voru samningar síðan framlengdir til ársloka 1979 jafnframt
því, sem samið var um 3% grunnkaupshækkun. Sú grunnkaupshækkun
megnaði þó ekki að viðhalda kaupmætti, sem féll vegna skertra verðbóta og
mikillar verðbólgu og varð stöðug rýrnun þar til nýir samningar tókust í lok
október 1980 eftir margra mánaða samningaþóf.
III.
Nýgerðir kjarasamningar hafa að meginmarkmiði að bæta kjör þeirra
lægra launuðu. Þótt ekki tækist að knýja fram kröfur um „gólf" í vísitölu-
kerfið fékkst jafnvirði „gólfs" í tvö tímabil reiknað inn í grunnkaupshækk-
unina. Hinu er þó ekki að leyna, að enn vantar mikið á, að lágtekjufólk búi
við viðunandi launakjör. Auk baráttunnar gegn skerðingu kaupmáttar launa
verður verkalýðshreyfingin að hefja á loft kröfuna um afnám vinnuþrælk-
unar. Óhóflegur vinnutími er bein lífskjaraskerðing og því marki verður að
ná að kaup fyrir dagvinnu nægi til framfærslu. I komandi samningum verður
því enn að leggja megináherslu á að bæta kjör þeirra lægra launuðu, bæði í
kaupi og með félagslegum aðgerðum.
Nú þegar þarf að lækka skatta af almennum launatekjum og hverfa verð-
ur frá þeirri stefnu í skattlagningu sem nú er fylgt, og leiðir rakleiðis til
sköttunar brúttótekna. Einkum er því mótmælt að í einni svipan verður af-
numinn almennur vaxtafrádráttur, og ákvæðin um frádrátt vaxta af lánum
vegna byggingar eða kaupa á íbúðarhúsnæði, verður að rýmka stórlega.
Miðað við reynslu undanfarinna ára gera verkalýðssamtökin sér það ljóst,
að þau verða stöðugt að vera undir það búin að mæta skerðingaráformum
stjórnvalda. Núverandi ríkisstjórn hefur gefið yfirlýsingar um ýmis mikil-
væg félagsleg atriði og stuðlaði hún þannig að lausn kjarasamninganna, þó
töluvert vantaði á, að komið væri til móts við kröfur samtakanna svo sem
varðandi lífeyrismál og skattamál. 34. þing ASÍ varar alvarlega við öllum
Þingtíðindi ASÍ ’80 5
65