Heilbrigt líf - 01.12.1950, Blaðsíða 60
þyngd líkamshluta það mikið, að sjúklingurinn fái tæki-
færi til þess að nota þann takmarkaða vöðvakraft, sem
eftir er, til þess að hreyfa viðkomandi svæði líkamans,
og má ekki gera hreyfingarnar hraðar en svo, að sjúk-
lingurinn fylgist vel með í æfingunum.
Við vöðvastyrkleika, sem svarar til einkennistölunnar
3, getur sjúklingurinn gert svokallaðar fríar æfingar, þ. e.
hreyft hjálparlaust viðkomandi líkamssvæði, eins og áður
er að vikið. Mælist styrkur sjúks vöðva meiri en svarar
til 3, hagar sá, sem stjórnar, æfingunum þannig, að
vinna þurfi gegn þeirri mótstöðu, sem vöðvinn eða vöðv-
arnir geta yfirstigið, og eru æfingarnar síðan smáþyngdar.
Allar æfingarnar eru einkum gerðar miðsvæðis á við-
komandi hreyfingarsviði, til þess að hlífa þeim vöðvum,
sem vinna hver á móti öðrum, við því að togna um of.
Hafa verður í huga að forða sjúklingnum eftir beztu getu
frá því að herpingur eða liðskekkjur myndist. Eins og
menn vita, hefur heilbrigður vöðvi vissa spennu. Ef þessi
spenna minnkar, t. d. vöðvi lamast, gefur hann eftir að
sama skapi og andstæður heilbrigður vöðvi togar í. Við
þetta breytast átök þeirra vöðva, sem halda eiga uppi
jafnvægi á hlutaðeigandi svæðum og innbyrðis afstaða
færist úr lagi. Liðstaða breytist, og síðar meir getur það
valdið sjúklegum breytingum.
Framangreindar aðgerðir verða að miðast við hvern
einstakan sjúkling, og fer meðferð eftir því, hvers konar
lamanir um ræðir og hið almenna ástand sjúklingsins.
Þess má geta, að til eru vélar, sem kenndar eru við
sænska lækninn Zande, og ætlaðar eru fyrir bæði virkar
og óvirkar æfingar.
Enn er það ótalið, sem mjög hefur verið deilt um. Það
er, hversu gagnlegar vissar tegundir rafmagnsstrauma
séu fyrir mænusóttarsjúklinga. Sumir telja, að slíkt geri
harla lítið gagn, en aðrir, eins og t. d. Sv. Clemmesen,
154
Heilbrigt líf