Úrval - 01.06.1949, Blaðsíða 28

26
URVAL
og leysa vandann á þann hátt,
sem enginn Egypti gæti skilið.
Hvílíkt tækifæri, mundi hann
segja, til að kynnast málum ann-
ars manns! Og hvílíkt tækifæri
til að hugga og sýna samúð!
Þannig færi Englendingur aldrei
að, og afleiðingin er sú, að hin
grátandi kona verður aðeins enn
ein ráðgáta til viðbótar við all-
ar þær, sem fyrir eru.
Þetta er ein ástæðan til þess,
hve við Englendingar erum hug-
myndaríkir. Okkur eru stað-
reyndirnar ókunnar, og þess
vegna verðum við að búa til
skýringar, og þessi tilbúningur
er stundum svo frábær, að við
getum ekki gert annað við hann
en breytt honum í skáldskap —
því að í skáldskap veitist mann-
inum nokkurt svigrúm til að
leika fíflið. Austurlandabúar
þurfa ekki eins á ímyndunarafli
sínu að halda, því að þeir þekkja
til hlítar hvern annan; aftur á
móti hafa þeir hreina unun af að
leika sér að því, láta það
geysa.
Þetta má skýra með smásögu.
I Egyptalandi er til þjóðsagna-
persóna, sem kallast Goha. Það
eru margar skemmtilegar sög-
ur til af Goha. Stundum er hann
3
hetjan í þessum sögum, bragða-
refurinn, sem leikur á náung-
ann og skemmtir sér á hans
kostnað; og stundum er hann
þolandi, skotspónn annarra. Dag
nokkurn ætlaði Goha að fá sér
miðdegisblund, en hann fékk
ekki svefnfrið fyrir ólátabelgj-
um úti á götunni. Loks kallaði
hann til þeirra út um gluggann:
„Þið eyðið tíma ykkar hér til
einskis, en glatið hinu gullna
tækifæri! Vitið þið ekki, að það
er brúðkaup í götunni við hlið-
ina, og þar eru hverjum sem
hafa vill gefin hin ljúffengustu
sætindi?" Drengirnir brugðu svo
skjótt við, að Goha horfði undr-
andi á eftir þeim. „Kannski er
það satt, sem ég var að segja,“
sagði hann við sjálfan sig. Og
hann brá sér í skóna og hljóp
á eftir strákunum til að ganga
úr skugga um það.
Þetta vekur athygli okkar á
annarri mótsögn. Hinn raunsæi
Austurlandabúi er jafnframt
leikinn í listinni að látast, láta
sig dreyma og byggja glæsilega
loftkastala. En stundum fer fyr-
ir honum eins og Goha, hann
leggur trúnað á ímyndanir sjálfs
sín, en honum tekst sjaldan að
blekkja aðra. Þessi veikleiki er
svo almennnur, að hann er al-
mennt virtur. Hinum konung-