Úrval - 01.06.1949, Blaðsíða 67

VlSINDI ÁN FRELSIS?
65.
Lysenko, og ritstjórinn (sem
auðvitað var opinber starfs-
maður í Rússlandi) taldi sér
frjálst að birta greinar þeirra.
Ég held því, að við verðum
að hafna þeirri skoðun, að við-
urkennd (orthodox) líffræði
hafi lengi verið bönnuð í Rúss-
landi. Þangað til í ágúst var
viðurkennd líffræði stunduð
þar, og þegar líffræðingar sættu
ámælum fyrir borgaralegar
skoðanir (eins og vafalaust hef-
ur átt sér stað) voru ámælin
alltaf í orði kveðnu annars eðl-
is — fyrir skemmdastarfsemi í
sambandi við matvælafram-
leiðsluna, eða fyrir mistök í
framkvæmd áætlunar, eða undir
svipuðu yfirskyni. Mikilsmetinn
vísindamaður í Rússlandi sagði
mér t. d., að Vavilov, hinn
heimskunni líffræðingur, hafi
verið tekinn fastur, þegar hann
gerði tilraun til að flýja yfir
landamærin, en ekki vegna þess
að hann hafi verið í eindreg-
inni andstöðu við Lysenko.
Ágústtilskipunin er að mínu
viti merkileg fyrir það, að þeg-
ar líffræðingum hafði fram að
þeim tíma verið rutt úr vegi,
var alltaf látið svo sem það væri
ekki vegna skoðanna þeirra í
líffræði, en nú er slíkt yfirskyn
ekki lengur notað. Af þessu
hljótum við að draga þá álykt-
un, að þótt hagfræðingar og
sagnfræðingar í Rússlandi hafi
um langt skeið verið í heim-
spekilegri spennitreyju, voru
líffræðingar til skamms tíma
frjálsir, þó að þeir kunni að
hafa verið kvíðnir. Meðal líf-
fræðinga var öflugur minni-
hluti, undir forustu Lysenko,
sem hafði varpað fyrir borð ár-
angri af fimmtíu ára rannsókn-
um og hugsunum á sviði erfða-
fræði og þróunar, en í staðinn
myndað sér algerlega nýjar
skoðanir á líffræðilegum við-
fangsefnum — hina svonefndu
Michurin-líffræði.
í öllum löndum eru minni-
hlutar meðal vísindamanna í
hinum ýmsu vísindagreinum —
minnihlutar, sem geta ekki
sannfært aðra vísindamenn um
skoðanir sínar. Þó að vafi leiki
á um gildi skoðana þeirra, geta
þeir alltaf fengið að koma þeim
á prent, ef skrif þeirra uppfylla
þau skilyrði, sem ritstjórar
setja. Lysenko og fylgjendur
hans hafa ekki verið eini minni-
hlutinn meðal rússneskra líf-
fræðinga. Aðrir vísindamenn,
undir forustu Gurevitch, halda
því fram, að þeir geti fundið