Úrval - 01.04.1965, Blaðsíða 34

32
ÚRVAL
25. október 1858, Ásgrími Sigurðs-
syni, syni mótbýlismanna foreldra
Þuríðar. Þegar presturinn lýsti
með Þuríði og Ásgrími, kom það
sveitungum alveg á óvart. Systur átti
Þuríður, sem Þorgerður hét, og
höfðu sveitungar um skeið talið
víst, að þau Ásgrímur og hún væru
að draga sig saman. Gekk þetta
svo langt, að sumir sögðu að prest-
inum hefðu orðið á mismæli, en
það látið standa til þess að forða
presti frá lincyksli. Enginn fótur
var hins vegar fyrir þessum sögu-
burði, en svo lífseigur hefur hann
orðið, að afkomendur þeirra, sem
þá lifðu og höfðu haft áhuga á mál-
inu, hafa fullyrt við mig, að þannig
hafi þetta verið. Þorgerður giftist
ekki. Hún var alla tíð á heimili
systur sinnar.
Þau Þuríður og Ásgrímur liófu
búskap sama vorið, og bjuggu að
Stærri-bæ í tuttugu og citt ár, eða
til ársins 1879. Þá fluttu þau út í
Grafning, að Stóra-Hálsi og 1897 að
Gljúfri í Ölfusi. Þá hóf Jónína dótt-
ir þeirra búskap með manni sínum
Gissuri Sigurðssyni og tóku þau
við heimilinu, en Þuríður og' Ás-
grímur voru hjá þeim. Ásgrímur
létst á árinu 1902, og varð ekki
gamall maður.
IV.
Ekki þekki ég ættir minar svo
vel, að ég geti gert grein fyrir þeim
á prenti en ætt ömmu minnar er
að einhverju leyti úr Norðurlandi,
frá Reynistað í Skagafirði, og mun
einn forfeðra minna hafa flutzt það-
an til Suðurlands á átjándu öld.
Það var dálítið í málfari ömmu
minnar, sem vakti mér furðu, en
ég man þó ekki hvort ég talaði
nokkurntíma um það við hana. Hún
bar til dæmis allt af fram orðin
mjólk og stúlka að norðlenzkum
hætti, en ekki sunnlenzkum, en þó
bar hún ekki hv-hljóðið fram eins
og Norðlendingar. Hygg ég' að þetta
hafi verið arfur frá norðlenzkum
forföður og undarlegt, að hann
skyldi endast svo lengi. Enginn af-
komandi ömmu minnar tók upp
þetta málfar hennar.
Ásgrímur átti mörg systkini.
Ég kynntist honum aldrei. Mér
hefur verið sagt, að hann hafi
verið framúrskarandi eljumaður,
svo dagfarsprúður, að sögur
hafa farið af, skipti mjög
sjaldan skapi, en ef hann gerði það,
þá var það i minnum haft. Hann
stundaði útróðra á vertíðum og
búskap aðrar árstíðir, eins og
venja var, enda ekki um neina aðra
atvinnu að ræða. Ásgrímur hafði
verið gjörhugull maður, hugsaði
mál sitt og rasaði aldrei um ráð
fram. Sumir bræðra hans voru ekki
við eina fjöl felldir, gáfaðir menn
og fróðir, forvitnir um lífsins brota-
brot, gleðimenn og sögumenn. Einn
bræðra hans, Ólafur, skrifaði lít-
inn bækling um lífsstrið sitt, ekki
til þess að kvarta opinberlega held-
ur til þess að koma að hugmynd-
um sínum um endurbætur á þjóð-
félaginu til hjálpar umkomuleys-
ingjum, — og vildu láta stofna
„einhverskonar hjálparsjóðhjáhinu
opinbera til þess að koma í
veg fyrir að heimili færu á vonar-
völ þegar fyrirvinnan félli frá“.