Úrval - 01.04.1965, Side 90

88
ÚRVAL
Hleypið af!“ Hróp þetta gall við,
en ekkert skot heyrðist.
„Menn fimmtu herdeildarinnar,“
kvað við rödd nokkur, „ég er keis-
ari ykkar.“ Enn heyrðist ekkert
skothljóð. Og hann kom enn nær
þeim og svipti frá sér frakkanum.
Og rólega röddin liélt áfram máli
sínu: „Sé einhver ykkar á meðal,
sem myndi drepa keisara sinn, þá
stend ég hér.“
Þetta batt endi á hina löngu
þögn. Hrópið „Vive l’Empereur!“
(Lifi keisarinn) kvað nú við á
báða bóga, er hermennirnir þutu
fram í óskipulegri fylkingu. Þeir
þyrptust umhverfis hann, snertu
sverð hans og frakka, jafnvel
stigvél hans. Þolrauninni var lokið.
Það var augsýnilegt, að hinir ó-
breyttu hermenn konungs fylgdu
allir Napóleon að málum.
Þegar fregnirnar af undankomu
hans frá Elbu bárust til Vínarborg-
ar, sátu stjórnendur meginlandsins
þar enn að samningaborði. (Ef til
vill voru helztu mistök allrar þess-
arar áætlunar Napóleons sú trú
hans, að Vínarfundinum hefði ver-
ið frestað). Þjóðhöfðingjar þessir
hraddust hinar „óróavekjandi og
byltingarkenndu áætlanir“ Napó-
leons og lýstu því allir yfir, að
þeir væru reiðubúnir að fylkja
enn á ný liði gegn Frakklandi.
Rússland, Austurriki, Bretland,
Prússland, Frakkland, Spánn, Portú-
gal og Svíþjóð lýstu hátiðlega yfir
bannfæringu Napóleons sem þjóð-
aróvinar og lýstu síðan yfir stuðn-
ingi sínum við sameiginlegt átak
til verndar heiminum gegn stríði og
byltingu. Allar byssur Evrópu
beindust að einu skotmarki, Og
stjórnkænska hins franska stjórn-
málamanns, Talleyrands, hafði
tryggt það, að leiddi þetta til
stríðs, myndi stríð þetta beinast
gegn einum manni en ekki gegn
afvegaleiddu ríki hans.
Og' ríki hans sýndi vissulega öll
merki þess, að það vildi gjarnan
láta afvegaleiðast. Napóleon liélt
áfram að þramma norður á bóginn
og hafði nú 14.000 manna lið.
Fyrstu vikuna á franskri jörð hafði
ferð hans verið nokkurs konar
grímudansleikur, þar sem hann
lék sjálfan sig sem umferðarsöngv-
ari með vafasömu fylgdarliði og
lék ekki meira en svo sannfærandi
leik. En allt frá því að hann náði
norður til Grenohle, breyttist
þessi skrúðganga í konunglega
herför. í Lyons ók hann í blysför
gegnum trfoðfull strætin, og fagn-
aðarópin kváðu alls staðar við. Þ.
18. marz hafði hann þegar verið
17 daga á leiðinni, og dagar þeir,
er á eftir fylgdu, virtust renna sam-
an og verða eitt óslitið sigurhróp
mannfjöldans. Þeir einkenndust af
heimsóknum sendinefnda, fána-
borgum, heiðursvörðum og keisara
legum athöfnum, sem voru i cin-
kennilegu ósamræmi við byltingar-
kenndar yfirlýsingar hans. Hópur
syngjandi þorpsbúa þrammaði við
hliðina á vagni hans, og sveita-
fólkið þyrptist alls staðar að þjóð-
veginum til þess að bjóða hann
velkominn, er þessi furðulega
skrúðganga geystist áfram í átt til
Parísar.
Það var allt í uppnámi í höfuð-
borginni. Fáránlegar hugmyndir