Úrval - 01.07.1968, Side 96

94
ÚRVAT.
þcss háttar „orðsendíngar", sem
það er fært um að senda, hversu
heit sem óskin um algera, gagn-
kvæma tjáningu og undantekning-
arlausan gagnkvæman skilning
kann að vera. Og það tekur líka að-
eins á móti þeim „orðsendingum“,
sem það er fært um að taka á móti,
en ekki öðrum. Kona, sem er mjög
niðurdregin vegna innri spennu, rétt
áður en tíðir hefjast, verður því
reið og einmana, þegar eiginmaður-
inn segir henni að reyna að „herða
sig upp“ og láta ekki svona, því að
hann sér enga ástæðu fyrir þessari
depurð hennar. Hún hefði aftur á
móti aðeins óskað eftir því, að hann
sýndi henni ofurlitla ástúð. Fyrst
sendi- og móttökutækin eru svo ólík
hjá kynjunum, þá er það engin
furða, að „orðsendingarnar“ nái oft
alls ekki á leiðarenda.
SAMEIGINLEGUR GRUND-
VÖLLUR
Það er ekki langt síðan eigin-
mönnum og eiginkonum tókst yfir-
leitt að jafna þennan mismun, vegna
þess að þau komu bæði úr svipaðri
þjóðfélagsstétt og höfðu ætíð lifað
við svipaðar aðstæður og höfðu
þannig sameiginlegan bakgrunn og
grundvöll til þess að byggja á. Fólk
giftist þá yfirleitt innan sinnar eig-
in stéttar, hvað snerti trúarbrögð,
menntun og menningu og þjóðfé-
lagslega aðstöðu í hvívetna. Það var
því nokkur ástæða til þess að gera
ráð fyrir því, að maður vissi, hvern-
ig viðbrögð makans yrðu, a. m. k.
svona á yfirborðinu.
En nú giftast fjölmargir án þess
að taka tillit til þjóðfélagsstéttar og
sameiginlegs bakgrunns. Eiginkon-
an, sem alin hefur verið upp við
trúrækni, kemst í uppnám, þegar
eiginmaður hennar lætur þá skoð-
un í ljós, að það sé alls ekki nauð-
synlegt að láta börnin í sunnudaga-
skóla, enda var hann alinn upp í
allt öðru trúarlegu andrúmslofti. —
Eiginmaðurinn, sem var alinn upp
í fjölskyldu, sem þurfti alltaf að
reyna að leggja einhverja ögn fyr-
ir til mögru áranna, getur alls ekki
skilið það, hvers vegna konan hans,
sem var alin upp á efnuðu heimili,
hefur engar áhyggjur af því, þótt
hún setji fjárhag heimilisins úr
jafnvægi með óyfirveguðum,
skyndilegum innkaupum.
En jafnvel þótt við viðurkennum
þá staðreynd, að karl og kona séu
sem ókunnugar manneskjur hvort
gagnvart öðru allt frá byrjun vegna
andlegs og líkamlegs mismunar,
sem er snar þáttur kyns þeirra, að
þau alist líka upp sem ókunnugar
manneskjur, að þau hittist og verði
ástfangin og jafnvel giftist sem
manneskjur, sem eru á vissan hátt
ókunnugar hvor annarri, hvers
vegna tekst hjónunum samt ekki
með hinu nána samlífi sínu á öðr-
um sviðum að hrinda þessum tálm-
unum úr vegi og öðlast skilning
hvort á öðru . . . öðlast innsæi í
sálarlíf hvors annars?
í fyrsta lagi er um að ræða hindr-
anir og tálmanir, sem snerta ekki
eingöngu andlegan og líkamlegan
mismun kynjanna heldur mismun
milli mannlegra vera. Sérhver mað-
ur og kona er jafnframt sérstakur
einstaklingur. Sumt fólk getur ekki
eða vill ekki reyna til að öðlast