Úrval - 01.01.1976, Qupperneq 77

KAPPHLA UPID UM OLÍU AMAZONSVÆÐISINS
75
hafist handa við að reyna að ná þessum
fjársjóðum upp úr jörðinni. Orientesvæðið
í Ecuador nær aðeins yfir lítinn hluta af
þessu auðuga og stóra upptakasvæði
Amazonfljótsins, Kolombia, Perú og
Bolivia eiga einnig hluta af svæði þessu.
Aðeins tæpur tíundi hluti þessa afskekkta
svæðis, sem er á stærð við Bandaríkin,
hefur enn verið rannsakaður með hliðsjón
af olluauðæfum, jafnvel þótt eingöngu sé
miðað við athugun úr lofti. Enn hafa
aðeins verið boraðar nokkrar holur, en hið
furðulega er, að olía fannst í 90% þeirra.
Á árinu 1985 gæti svæði þetta verið
komið upp 1 fjórar milljónir tonna olíu-
framleiðslu á dag, ef vel gengur, auk tals-
verðs magns af jarðgasi. Margir jarðfræð-
ingar eru þess fullvissir, að þessi síðustu
„uppgrip” í Suður-Amerlku muni fyrr
eða síðir fara fram úr olíuauðæfum þeim,
sem fundist hafa í Venezuela, en það land
er orðið fimmti stærsti framleiðandi
hráolíu I heiminum. Olían í Venezuela
inniheldur mikið af brennisteini, sem
kostar mikið að ná burt. í samanburði við
þá olíu er hægt að hreinsa Amazonoliuna
á mjög ódýran hátt og vinna úr henni
kraftmikið bensín, því að hún hefur
aðeins um 1% af brennisteini.
Olíuæðið á upptakasvæði Amazon-
fljótsins er þegar farið að segja til sin.
Perúska ríkisolíufélagið Petroþeru fann
fyrstu frumskógaolíu sína árið 1971, en
Kaliforníuolíufélagið Occidental Petrole-
um fylgdi þar fast á eftir, en það fann
olíu í öllum sjö fyrstu borholum sínum.
Nú hafa 18 olíufélög I einkaeign samið við
ríkisstjórn Perú um olíuieit og vinnslu á
frumskógasvæði landsins. Flest eru þau frá
Bandaríkjunum, en einnig frá Japan,
Bretlandi, Frakklandi, Spáni, Noregi og
Vestur-Þýskaiandi. Og hér er aðeins átt við
svæði það, sem tilheyrir Perú. Nú þegar
hafa verið lagðar olíuleiðslur í Kolombíu
og Ecuador, og um þær streymir hið svarta
gull frá olíulindunum tii olíuflutninga-
skipa og sívaxandi fjölda olíuhreinsunar-
stöðva í hafnarbæjum landa þessara á
Kyrrahafsströnd.
Menn hafa vitað það allt frá árinu 1921,
að olíu var að finna á upptakasvæði Ama-
zonfljótsins, en þá fann José Angulo Rod-
ríguez gúmplantekrueigandi vatn eitt í
Ucayalihéraðinu í Perú, og var vatnið
þakið þykkri olíubrák, sem seytlað hafði
upp úr djúpunum. Bresk og bandarísk
olíufélög reyndu öðru hverju að leita að
olíu og bora eftir henni á svæði þessu, en
olían á upptakasvæði Amazonfljótsins
fékk samt að vera I friði að langmestu
leyti, meðan gnægð var til af olíu þar sem
miklu auðveldara var að komast að henni
og vinna hana. En nú er ekki um slíkt að
ræða lengur.
Siðast á þessum áratug verður búið að
eyða yfir billjón dollurum í olíuleit og
vinnslu á upptakasvæði Amazonfljóts, og
verður þvi um að ræða eina dýrustu
olíuleit allra tíma. ,,01ía hefur fundist á
mörgum ðaðgengilegum stöðum, svo sem
I miðjum Norðursjó, meðfram norður-
heimskautsströnd Alaska og i Saharaeyði-
mörkinni,” sagði olíuborunarfræðingur
einn við mig í Perú. , ,Ég hef verið á öllum
þessum stöðum, en þú mátt trúa því, að
þetta er langerfiðasti staðurinn.”
Við rætur ýmiss konar trjáa, runna og
jurta getur að líta mannhæðardjúp fen,
þakin þykku slýi og gróðri, svo að þau
líkjast helst pottum, fullum af bauna-
súpu. Þar hafast eitraðar slöngur við og
hin 30 feta langa vatnakyrkislanga. Það er
einnig mikið af jagúörum og öðrum
villidyrum. I ánum eru rafmagnsskötur,
rafmagnsálar, krókódilar og hinir grimmu