Úrval - 01.01.1976, Blaðsíða 80
78
ÚRVAL
Olían er nú komin fram úr banönum,
hvað snertir útflutningsverðmæti í Ecua-
dor, og er nú efst á listanum. Nú þegar má
greina velmegunaráhrif hennar á ibúa
landsins, sem eru 7 milljónir talsins. í
frumskógarbænum Coca er hópur manna
frá Texaco-Gulf-olíufélaginu til dæmis að
fullgera nýja flugstöð, sem mun kosta
450.000 dollara. Landið er á stærð við
Colorado, og nýir vegir hafa þegar opnað
fimmtung landsins og gert mögulega þró-
un í jarðyrkju, skógarhöggi og trjáviðar-
vinnslu. Vörubílar flytja birgðir til frum-
skógarins og trjáboli og landbúnaðarvörur
til baka. Tugir birgðafyrirtækja i héruðum
þessum blómstra nú. Gerðar hafa verið
áætlanir um ódýrar íbúðir og miklar skóla-
byggingar.
En þessi nýfundnu olíusvæði munu ekki
hafa það i för með sér að kleyft verði að
kaupa þar ódýra olíu. Það er vel skiljan-
legt, að stefna rikja þeirra, sem olíusvæðin
eiga, er að fá eins mikið og þau geta fyrir
útflutningsvörur sínar. I Perú greiða
erlend olíufélög fyrir alla oliuleitina og
rannsóknirnar en eiga ekki neitt af því,
sem þau finna. Þau fá að launum visst
hlutfall af oliunni, sem þau dæla upp úr
jörðinni. Nú sem stendur er það hlutfall
44—50% af heildarmagninu. Það er
nokkur munur á slikum samningum, eftir
því um hvert þessara landa er að ræða.
Eucador hefur t.d. aukið sinn hluta af
nettóhagnaði olíuvinnslunnar upp I næst-
um 80%. Nú verður vart tilhneigingar til
hærra hagnaðarhlutfalls til handa ríkjum
þeim, sem olíusvæðin eiga, strax og olía
hefur fundist þar.
En olíuféiögin virðast samt álita, að það
séu ekki miklar likur á algeru eignarnámi,
áður en þau hafa fengið allt sitt fjárfram-
lag endurgreitt og nokkurn hagnað að
auki.Þau virðast álíta, að hagnaðurinn sé
nægilega mikill til þess að réttlæta
áhættuna, sem þau taka. Framkværhdar-
stjóri oliufélags eins I Bandarikjunum lét
cftirfarandi orð falla um þetta atriði:
..Báðir aðilar græða á olíusamningun-
um.” Forseti Perú, Juan Velasco hershöfð-
ingi, er sama sinnis. Hann segir: ,,Allir
munu hagnast á þessu. Hér er nóg olía
handa öllum.”
Nágrannar mínir safnast oft saman á sunnudagsmorgnum við limgerðið og
ræða vandamál líðandi stundar. Eg gekk til þeirra og bjóst við að heyra eitthvað
um bilaða bíla, skatta og verðbólgu. En vandamál dagsins var nærtækara.
Flóttafólk hafði nýlega flutt I hús i götunni. Sá háværasti í hópnum þrumaði:
„Auðvitað hlaut að koma að þessu. Útlendingar flytja hingað — við hverju var
að búast?”
,,Og hvað er að því?” spurði nágranni, sem bjó við hliðina á mér. ,,Þetta lítur
út fyrir að vera ágætisfólk.”
„Líttu bara á húsið þeirra! Hann hefur málað útihurðina rauða!” hélt sá
háværi áfram.
Nágranni minn gekk frá þyrpingunni, þegar hann heyrði þetta, lallaði inn i
bílskúrinn sinn, ogfórsvo að bauka á veröndinni hjá sér. Eftir nokkrar minútur
hafði hann lokið verki sínu. Hann hafði málað útidyrahurðina sína skærrauða.
C.B.