Goðasteinn - 01.06.1986, Qupperneq 13

Goðasteinn - 01.06.1986, Qupperneq 13
milli Sandafjöru og Nýjabæjarfjöru: „Enn fjörumörk austasta húsið sem þá var á Söndum og í Langa-Setberg. Meinast að Sandar hafi þá austar og ofar staðið, sem nú eru Fornusandar, og svo hefur frásagt Tómas Sveinsson, sem hér var lengi undir Eyjafjöllum, skýr maður og skynsamud’ í vitnisburðarbréfi tveggja Ingibjarga um eignir Stóra-Dals og Stóru-Merkur segir: „Ytri mörk á milli Sandafjöru og Dalsfjöru gamla fjóss stæði á gömlu Söndum uppi á að vera í Drífanda fyrir austan Seljaland!’ Bréfið var lagt fram í Langaness skógarskipta process árið 1755 en talið að engu nýtt, enda án dagsetningar, ártals og votta. Það hefur þó varla verið yngra en frá um 1600 svo sem ljóst er af þessari greiningu fjörumarksins á milli Sanda og Dals. Orðin „á gömlu Söndum uppi” merkja skýrlega uppi á Fornusöndum. Framangreindar heimildir skera úr um það að Sandabær hefur verið fluttur á seinni hluta miðalda nokkuð til útsuðurs frá gamla bæjarstæðinu, sem þá hefur hlotið nafnið Fornusandar. Á þessu syðra bæjarstæði stendur bærinn árið 1639, er Tómas Sveinsson gefur vitnisburð sinn, en kominn er hann upp á Fornusanda árið 1709. Um eyðingu og tilfærslu byggðar eru til vitnis 6 bæjarrústir á gljánni til útsuðurs frá Fornusöndum og gróin bæjarstæði eru ofar í landinu. Sandatorfan komst í eigu Nikulásar Magnússonar sýslumanns Rangæinga (1727—1742), sennilega að kaupi við Hákon Hannesson (d. 1730). Benda má á það að Benedikt afi Nikulásar var föður- bróðir Björns föður Þrúðar á Skammbeinsstöðum. Frumbýlið Fornusandar varð síðar arfur Guðmundar eldra Nikulássonar, síðar bónda í Eystri-Skógum, en 15 hundruð voru seld 1746 Vil- hjálmi Jónssyni. Komust þau síðar í eigu Þorsteins Magnússonar sýslumanns á Móeiðarhvoli og áfram til tengdasonar hans Jóns Jónssonar sýslumanns. í bændatali 1733 eru skráðir 5 bændur í Sandatorfu. Býlanöfnin eru skráð á dönsku. Guðmundur Magnússon býr á Eyder Sande, Elísabet á Gamle Sande. Síðara býlið hlýtur að útleggjast Fornu- sandar, fyrra býlið Eyðisandar og ætti helst að vera bærinn sem nefndur er Stekkjartún 1709 og lá þá undir mestum áföllum af Goðasteinn 11
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100

x

Goðasteinn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Goðasteinn
https://timarit.is/publication/1897

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.