Úrval - 01.10.1976, Qupperneq 124

122
ÚRVAL
1 aðeins 23 öðrum fylkjum er um
nokkrar lágmarkskröfur eða lög að
ræða í þessu efni, og í mörgum þeirra
eru kröfurnar og lögin ósköp máttlítil
og eftirlit oft aðeins formið eitt
fremur en að þar sé um nákvæma
athugun á starfshæfni að ræða. Þegar
slík opinber athugun er svo fram-
kvæmd, sem er oft sjaldgæfur við-
burður, kemur það oft fram, að
viðhald tækjabúnaðar og hreinlæti í
sumum rannsóknarstofunum er á
alvariega lágu stigi.
í vitnisburði ýmissa aðila, sem
gefinn var þingskipaðri nefnd um
heilbrigðismál á síðastliðnu ári,
komu fram margar skjalfestar sann-
anir um óskaplega vanrækslu, svo
sem óhrein og brotin tæki, ómerkt og
of gömul kemisk efni og óþvegin
tilraunaglös. í einu tilfellinu rákust
eftirlitsmenn á vegum Heilsugæslu-
stofnunar New Jerseyfylkis á lækn-
ingarannsóknarstofu, sem rekin var í
bílskúr og hafði geysilega mikið að
gera. Þar voru hvorki vaskur, raf-
leiðslur né fullkomið sett af tilrauna-
glösum.
Hvað starfsfólk lækningarannsókn-
arstofanna snertir, krefjast aðeins 18
fylki þess nú, að stjórnendur stofanna
hafi sérstakt starfsleyfi, og aðeins 11
fylki krefjast þess, að eftirlitsmenn
með stofunum hafi sérstakt starfs-
leyfi. Og aðeins 9 fylki krefjast þess,
að meinatæknar gangi undir próf, en
það eru venjulega þeir, sem fram-
kvæma raunverulega prófanirnar í
stofunum.
Alger skortur á eftirliti á vegum
starfsgreina sjálfrar læknisþjónust-
unnar. Ein af ástæðum þess, að það
skortir allt raunhæft eftirlit á þessu
sviði, er sú, að ekki er krafist neins
eftirlits á vegum starfsgreina sjálfrar
læknisþjónustunnar, hvorki með
menntun og starfshæfni starfsfólks
lækningarannsóknarstofanna né með
reksturshæfni stofanna sjálfra, sem
virðast allt of sjálfráðar í þessu efni.
Sem dæmi má nefna, að hið virta
Félag bandarískra sjúkdómagreining-
arfræðinga, en miðlimir þess stjórna
flestum iækningarannsóknarstofum
sjúkrahúsa, sér um eftirlit, veitingu
viðurkenningar og hæfnisprófanir
fyrir lækningarannsóknarstofur. Þátt-
takan er hverjum frjáls, og félagið
hefur ekkert vald við þess að knýja
lækningarannsóknarstofur sjúkrahús-
anna til þátttöku. Um 1500 lækn-
ingarannsóknarstofur hafa tekið þátt
í þessu eftirlitsstarfi, síðan það hófst
árið 1960, og um 75% þeirra hafa
ekki getað fengið viðurkenningu
félagsins. En jafnvel slík neitun á
viðurkenningu verður ekki til þess að
loka lækningarannsóknarstofum
þessum, því að viðurkenningin er
aðeins viðurkenningfélagsins, en ekki
jafnframt opinbert rekstrarleyfi. En
margar ríkis- og fylkisstofnanir nota
þó viðurkenningu félagsins sem úr-
skurð um leyfísveitingu í stað eftirlits
eða skoðana á sínum vegum, sem þau
sleppa þá.
Fjöldi vafasamra meinatœkna-
skóla. Vegna mikillar eftirspurnar