Skólavarðan - 2023, Blaðsíða 18

18 SKÓLAVARÐAN HAUST 2023
VIÐTAL / Elísabet Ásta Ólafsdóttir
E lísabet Ásta
Ólafsdóttir
útskrifaðist í vor
sem hugbúnaðar-
verkfræðingur frá
Háskóla Íslands.
Hún vinnur að hugbúnaðarlausn sem
ætlað er að bæta þjónustu við grunn-
skólabörn með sérþarfir. „Ég hlaut
styrk úr Nýsköpunarsjóði námsmanna
til að vinna að verkefninu síðastliðið
sumar sem gerði mér kleift að leggjast
í rannsóknar- og undirbúningsvinnu.
Leggja þarf mikla vinnu í að huga að
uppsetningu kerfisins í heild, öllum
öryggisráðstöfunum og aðgangsstýr-
ingum. En til að smáforritið sé nothæft
verður að byggja það upp út frá þörfum
notenda.“
Elísabet Ásta Ólafsdóttir er 22
ára Akureyringur. Hún er stúdent af
náttúrufræðibraut Menntaskólans
á Akureyri og lauk í vor grunnnámi
í hugbúnaðarverkfræði frá Háskóla
Íslands. „Námið í menntaskólanum
undirbjó mig svo sannarlega fyrir
háskólanám. Ég verð ætíð þakklát fyrir
þá kennslu sem ég fékk í MA og vil
ítreka hversu mikilvæg jákvæð nálgun
kennara er fyrir upplifun nemenda.
Í MA var í boði einn forritunaráfangi
en fyrir þá sem ekki þekkja til þá snýst
hugbúnaðarverkfræði að miklu leyti
um forritun. Í þessum áfanga voru
okkur kennd grunnatriði forritunar og
síðan bjuggum við til afar einfaldan
tölvuleik sem gekk út á að skjóta úr
geimskipi á geimverur. Það var ótrúlega
magnað að geta stjórnað því sem varð
til í tölvuleiknum, breyta því hvernig
verurnar litu út og sjá torskildar skip-
anir verða að sjáanlegum hlutum sem
hægt var að stjórna með lyklaborðinu.
Þetta var svo mikil upplifun að þarna
ákvað ég að fara í hugbúnaðarverkfræði.
Hugbúnaðarverkfræðin er, eins og
flestar verkfræðigreinar, afar fjöl-
breytt. Fyrsta árið er frekar samræmt
innan verkfræðinámsbrautanna en þá
lærir maður stærðfræði, eðlisfræði
og grunnatriði forritunar og eftir það
sérhæfast námsbrautirnar. Það voru
mikil viðbrigði að fara úr bekkjarkerfi
menntaskólans yfir í áfangakerfi háskól-
ans og mæta í tíma með 200 öðrum
en það vandist fljótt. Mér þótti gott að
dæmatímar voru til dæmis skiptir upp
eftir námsleiðum því þannig kynntist
maður samnemendum sínum. Það er
nefnilega svo mikilvægt að hafa ein-
hvern að leita til með verkefnavinnslu.
Strax í upphafi náms var hamrað á því
að góð ástundun, eftirfylgni námsáætl-
unar og áhugi á náminu væri lykillinn
að velgengni. Stór hluti námsins fer
fram utan hefðbundinna kennslustunda
og þá er eins gott að vera skipulagður;
annars er voðinn vís. Aðgengi að
kennurum var gott og iðulega gáfu þeir
sér góðan tíma til að aðstoða
ef þörf var á.“
Bókin getur týnst
Á þriðja og seinasta árinu
í HÍ tók Elísabet Ásta
námskeiðið Frá hugmynd að
veruleika og síðan samnefnt
framhaldsnámskeið sem
Jóhann Pétur Malmquist pró-
fessor stóð fyrir. „Námskeiðið
gekk fyrst og fremst út á
nákvæmlega það sem heitið
gefur til kynna; að láta hug-
mynd verða að veruleika. Við
nemendur fengum að skyggnast inn í
raunverulegar aðstæður í atvinnulífinu
og lærðum meðal annars af algengum
mistökum sem eiga sér oft stað við upp-
haf þróunar og útfærslu verkefna. Þá
var okkur falið það hlutverk að gerast
frumkvöðlar og hefja þróunarvinnu
á hugmynd. Ég hafði áður heyrt af
vandamáli sem mig langaði að leysa og
hér var komið frábært tækifæri til að
tækla það. Vandamálið tengist þjónustu
sem börnum er veitt í skólum landsins.
Eins og við vitum eru börn jafn
mismunandi og þau eru mörg. Sum eru
Svava
Jónsdóttir
skrifar
með sértækar þarfir og geta átt erfitt
með að tjá sig, stjórna skapinu eða
athafna sig. Fyrir foreldra þessara barna
er afar dýrmætt að umsjónaraðilar
skrái upplýsingar um atvik dagsins því
hugsanlega á barnið sjálft í erfiðleikum
með að segja ítarlega frá. Fyrirkomu-
lagið nú er almennt þannig að atvik
eru skráð í stílabók sem fylgir barninu
yfir daginn. Oftar en ekki eru þetta
jákvæðar upplýsingar en á milli geta
verið erfiðir dagar. Eftir slíka daga geta
skráningar varðað neikvæð atvik og
mikilvægt er að upplýsingar berist ekki
út fyrir innsta hring. Stílabókin getur
hins vegar ekki tryggt að upplýsingar
séu ætíð í öruggum höndum. Bókin
getur orðið fyrir hnjaski, hún týnst
eða skemmst vegna ófyrirsjáanlegra
aðstæðna og getur til dæmis hæglega
orðið eftir á vergangi. Þá getur hver
sá sem kann að lesa grúskað í afar
persónulegum upplýsingum. Þegar mér
varð ljóst að málin gætu undið svona
upp á sig stóð mér ekki á sama.
Með stílabókinni eru boðleiðir
upplýsinga langar og berast jafnvel
seint og illa. Þegar komið er heim í lok
dags þarf til að mynda fyrst að finna
stílabókina og fletta í gegnum hana
áður en ljóst er hvernig gekk. Það sem
er sérstakt við þetta er að börnin þurfa
oft sjálf að sjá um að bókin
sé til staðar; gæta þess að
hún fylgi alltaf með. Það er
óskemmtilegt og tekur af
barninu þá upplifun að fá að
vera bara barn. Svoleiðis bras
er fyrir fullorðna að sinna. Þá
eru góð ráð dýr, hvernig má
leysa þetta vandamál?“
Annað sætið í viðskipta-
hraðli
Elísabet Ásta segir að í
áfanganum Frá hugmynd að
veruleika hafi ekki verið nein
vandamál, aðeins lausnir. „Ég varð að
skilgreina vel hvert vandamálið væri,
hverjum það tengdist, hvar það birtist
og í hvaða formi. Það lá beinast við,
þar sem ég var nú einu sinni í hugbún-
aðarverkfræði, að nýta þá þekkingu og
reynslu við úrlausn. Á seinustu önninni
minni í HÍ hafði ég svigrúm í stunda-
töflunni minni sem ég nýtti vel hvað
varðar úrvinnslu vandamálsins. Ég
tók þátt í frumkvöðlahraðlinum AWE
(Academy for Women Entreprene-
urs) sem HÍ og sendiráð Bandaríkjanna
á Íslandi standa fyrir.
Til að smáforritið sé
nothæft verður að
byggja það upp út frá
þörfum notenda.
Smáforrit sem
bætir þjónustu við
börn með sérþarfir