Mímir - 01.06.2007, Blaðsíða 56

er nú metin 0,53 (núll komma fimmtíu og
þrír) og hefur lækkað verulega [...] (mbl.is
10.6.2004b).
e. Quarashi hitar upp fyrir 50 (,,fifty“) Cent
og G-Unit (mbl.is 11.6.2004b).
I dæmum (22) er að finna ýmiss konar tölur sem
erfitt er að eiga við. I (22a) á talan við Stöð en er
ekki í kvenkyni eins og nafnorðið. Talan er í
hvorugkyni og er þetta gjarnan notað í heitum á
sjónvarps- og útvarpsstöðvum eins og Stöð 2 og
Rás 2.
I (22b) er einnig hvorugkyn þó að tölurnar
eigi við kvenkynsorðið Fljótsdalslína. Þetta virð-
ist vera sama regla og í (22a) og líklega átt við
„Fljótsdalslínur númer þrjú og fjögur“. Það
sama á svo aftur við í (22c) þegar átt er við
„Shrek númer tvö“ en vandamálið er að Shrek
er erlent nafn og ekki augljóst hvert kynið er.
Tölvan á því í vandræðum með að finna með
hvaða orði talan stendur. I (22d) er talan í karl-
kyni þó að hún eigi við kvenkynsorðið meðal-
veiðidánartala. I þessu tilviki er notast við
ómarkaða kynið, karlkyn, enda er þetta ekki
„meðalveiðidánartala númer núll komma
fimmtíu og þrjú“. I (22e) kemur enn eitt vanda-
málið upp en það er þegar tala er hluti af er-
lendu nafni. Talgervill myndi hér örugglega
segja „fimmtíu sent“ (eða ,,kent“) í stað „fifty“
sem er réttur framburður erlenda orðsins.
Fleiri dæmi um „aðrar tölur“ eru tímar í
íþróttakeppnum sem eru alltaf skrifaðir með
tölustöfum:
(23) a. Ragnhildur hlaut 11. sætið í 100 [svo]
bringusundi á 1.14,81 (einni fjórtán átta-
tíu og einni) (mbl.is 10.6.2004a).
b. Kolbrún Yr Kristjánsdóttir, IA, setti Is-
landsmet í gær þegar hún varð í 5. sæti í úr-
slitum í 100 m flugsundi á tímanum 1.02,07
(ein núll tvær komma núll sjö / ein núll tvær
núll sjö) mínútur (jnbl.is 12.7.2004b).
Hér virðist skipta máli hvort nafnorð kemur á
eftir eða ekki. í (23a) yrði talan eða tölurnar í
kvenkyni, þágufalli en í (23b) virðist talan eiga
að vera í nefnifalli. Ef nafnorðinu mínútur væri
sleppt segði maður sennilega „á tímanum einni
núll tveimur komma núll sjö“.
Aðrar tölur í þessum flokki eru síðan
markatölur úr íþróttaleikjum og tími:
(24) a. Liðið vann sigur á Calgary Flames, 2:1 (tvö
eitt) í sjöunda leik liðanna í úrslitum og
viðureignina því 4:3 (fjögur þrjú) (mbl.is
8.6.2004c).
b. Staðan er 2-1 (tvö eitt) Detroit í vil (mbl.is
11.6.2004a).
c. I Suðurkjördæmi lauk talningu klukkan
4:55 (fjögur fimmtíu og fimm) og um 5:30
í Norðausturkjördæmi [...] (mbl.is 27.6.
2004a).
d. Verið var að vinna við þakið þegar eldur-
inn kviknaði um kl. 19:44 (nítján fjörutíu
og fjögur) (mbl.is 12.7.2004a).
e. Tilkynning barst Neyðarlínunni kl. 21.55
(tuttugu og eitt fimmtíu og fimm) í gær-
kvöld (mbl.is 21.7.2004).
Þegar um íþróttaúrslit eða markatölur er að ræða
er ekkert orð sem segir til um hvers konar tölur
em á ferðinni heldur er það fremur formið á töl-
unum. Markatölur beygjast þó ekki í falli heldur
aðeins eftir kyni en erfitt er að átta sig á kyninu
þegar ekkert nafnorð stendur með tölunni.
Þegar talað er um tíma er gjarnan notað orð-
ið klukkan eða skammstöfun þess, kl., á undan
tölunni. A sama hátt og markatölurnar beygjast
þessar tölur þó ekki í falli heldur aðeins í kyni en
ekki þó sama kyni og klukkan sem er í kvenkyni
heldur hvorugkyni eins og markatölurnar. Þetta
á alltaf við, jafnvel þegar orðið klukkan er hvergi
sjáanlegt í námunda við töluna.
Þó að þessi flokkur sé hálfgerður vandræða-
gripur er hægt að hugsa sér einhverjar reglur,
t.d. má nefna að á eftir götuheitum er tala höfð
í nefnifalli, hvorugkyni:
(25) Hlustunarkvöld Tíma fara fram í lista-
smiðjunni Klink og Bank, Brautarholti 1
(eitt) (mbl.is 23.6.2004c).
54