Morgunblaðið - 24.01.1989, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 24. JANÚAR 1989
Meira fæst
fyrir karfa
en þorsk
VERÐ á ísuðum karfa er enn
mun hærra en þorski á fiskmörk-
uðunum í Bretlandi og Þýzka-
landi. Tvö skip seldu afla sinn i
gær, hvort í sínu landinu. Fyrir
karfa í Bremerhaven fengust að
meðaltali 98,13 krónur, en þorsk
í Bretlandi 78,54. Verð fyrir
þorsk úr gámum i Bretlandi var
heldur hærra.
Sveinn Jónsson KE seldi 130
tonn, mest karfa í Bremerhaven.
Heildarverð var 12,4 milljónir
króna, meðalverð 95,53. Sveinn var
með 112 tonn af karfa, sem seldust
að meðaltali á 98,13 hvert kíló.
Gúmmímal-
bikið geftir
góða raun
„ÞEIR bilstjórar sem oft aká
Reykjanesbrautina telja gúmmí-
malbikið gefa góða raun. Enn
er þó óvíst hvort framhald verð-
ur á tilraunum með lagningu
sliks malbiks," sagði Rögnvaldur
Jónsson, hjá Vegagerð rikisins.
í september var lagt á 400 metra
kafla á Reylq'anesbraut við Kúa-
gerði. Lagt var fjögurra sentimetra
lag á götuna. „Það er komin ein-
hver reynsla á þetta í vetur og
menn telja að þessi vegarkafli sé
betri hvað ísingu varðar en aðrir
hlutar Reykjanesbrautar.“
Spurt og
svarað um
skattamál
MORGUNBLAÐIÐ mun að
venju aðstoða lesendur sína
við gerð skattframtala með
þeim hætti að leita svara við
spumingum þeirra um það
efiii.
Lesendur geta hringt í síma
Morgunblaðsins, 691100, milli
klukkan 10 og 12 á morgnana
og spurt um umsjónarmann
þáttarins „Spurt og svarað um
skattamál". Hann tekur spum-
ingamar niður og kemur þeim
til embættis ríkisskattstjóra.
Svör við spumingunum birtast
síðan í blaðinu.
Emil í Katt-
holti eins
góð skemmtun
Akureyri.
ÞAÐ VAKTI athygli á opnum
fúndi formanna A-ílokkanna,
Jóns Baldvins Hannibalssonar og
Ólafe Ragnars Grímssonar, f
fúndaherferðinni „á rauðu ljósi"
á Akureyri á sunnudaginn, að
Sigrfður Stefansdóttir, oddviti
Alþýðubandalagsins f bæjarstjóm
Akureyrar og mótframbjóðandi
Ólafe Ragnars við formannskjörið
f fyrra, mætti ekki. Hún sagðist í
samtali við Morgunblaðið í gær
hafa verið búin að ráðstafa tíma
sfnum f annað meðan fúndurinn
var og ekki séð ástæðu til að
breyta því.
Hún sagði því að nóg væri að gera,
„en ég var búin að taka þennan tíma
á sunnudaginn frá til að fara með
bömin mín á Emil í Kattholti [bama-
leikritið sem Leikfélag Akureyrar
sýnir nú] og sá ekki ástæðu til að
breyta því. Eg bjóst við að sýningin
yrði alveg eins góð skemmtun og
fundurinn."
Sigríður sagði flokksfundi alltaf
ganga fyrir öðm hjá sér ef mögulegt
væri, „en það er alveg ljóst að þetta
var ekki flokksfundur. Það er ljóst
að þetta er „einkabissness" formann-
anna og því hefur- fólk, sem ekki
kom, ekki litið á það sem flokkslega
skyldu að mæta. Sumir hafa hrein-
lega ekki haft áhuga á því og aðrir
ekki haft aðstöðu til þess," sagði
Sigríður Stefánsdóttir. Hún neitaði
að um samantekin ráð alþýðubanda-
lagsmanna hefði verið að ræða að
mæta ekki.
Sérfræðingar spá allt að
„Ég er á kafí í fjárhagsáætlun
bæjarins og einnig í prófum í
menntaskólanum," sagði Sigríður,
en hún starfar sem kennari við MA.
— segir Sigríður Stefans-
dóttir á Akureyri
Morgunblaðið/PPJ
Nýja Boeing 737-200C-leiguþota Flugfélagsins
Atlanta hf. á Reykjavíkurflugvelli. Á innfelldu
myndinni eru Amgrímur Jóhannsson fram-
kvæmdastjóri Atlanta og flugmennirnir Arnold
Barrington og Scott Warren.
Atlanta leigir Boeing-737
FLUGFÉLAGIÐ Atlanta hf. hefúr tekið á leigu í Bandaríkjunum
Boeing 737-200C þotu og hefúr á sama tfma endurleigt hana með
islenskum áhöfnum og starfemönnum til finnska flugfélagsins
Finnair. Flugvélin var afhent Atlanta á Reykjavíkurflugvelli sl.
laugardag, en það voru flugmenn frá bandaríska flugfélaginu
Express One sem flugu vélinni til íslands frá Bandaríkjunum.
Hér á landi hefúr nýja flugvélin fengið einkennisstafina TF-
ABJ. Frá Reykjavík hélt þotan áfram áleiðis til Finnlands sfðdeg-
is á mánudag. Hún mun hafa bækistöð f Helsinki og verður not-
uð til vöruflutningaflugs milli Finnlands og Svfþjóðar, Vestur-
Þýskalands, Hollands, Belgfu og Bretlands.
Að sögn Amgríms Jóhannsson- við þetta verkefni. Flugfélagið
ar, framkvæmdastjóra Atlanta Atlanta hefúr einnig á sínum veg-
munu fímm áhafnir, eða tíu flug- um Douglas DC-8-61-farþega-
menn, auk fímm flugvirkja starfa þotu sem er nú í skoðun á Taiwan
og er fyrrirhugað að sú vél fari
beint í langtímaverkefni sem hefst
í lok marsmánaðar nk.
Á sl. ári tók flugfélagið Atlanta
að sér tvö leiguflugsverkefni er-
lendis, annars vegar pflagríma-
flug með múhameðstrúarmenn
frá ýmsum ríkjum Vestur-Afríku
til Jeddah í Saudi-Aj-abíu og hins
vegar sólarlandaflug frá Helsinki
í Finnlandi til Heraklion á Krít
og Paphos á Kýpur. Rekstur Atl-
anta hafur gengið vel að sögn
forráðamanna félagsins.
- PPJ
Þórður Friðjónsson forstjóri Þjóðhagsstofaunar:
20 prósent lækkun dollars
SPÁR f fjármálaheiminum ganga
f þá átt að dollarinn lækki, allt frá
5—10% og upp f 20%, sagði Þórður
Friðjónsson forstjóri Þjóðhags-
stofnunar í samtali við blaðið.
Þórður sagði hugsanlegt að hækk-
un á markaðsverði í Bandaríkjun-
um kynni að bæta tapið vegna
lækkunar dollarans að hluta eða
öllu leyti.
Þórður sagði að viðskiptahalli
Bandarflq'anna væri að sjálfsögðu
ástæðan fyrir spám um lækkun doll-
ars. Hins vegar gerðu allir sér grein
fyrir því að ef fylgt væri efnahags-
stefnu í Bandaríkjunum sem hefði í
för með sér hækkun vaxta eða ef
stjómvöld minnkuðu fjárlagahallann
með öðrum aðgerðum gæti það leitt
til þess að dollarinn styrktist tíma-
bundið.
Breytt lánskjaravísitala
verður að skoðast sem ný
Úrskurðarnefind um verðtryggingu:
ÚRSKURÐARNEFND, sem skipuð er á grundvelli Ólafelaga nr.
13/1979, telur að notkun launavisitölu sem hluta af grundvelli láns-
kjaravfsitölu jafngildi því að tekin sé upp ný vísitala. Er það álit
nefiidarinnar að slfk ný vfsitala verði ekki að óbreyttum lögum
tengd eldri Iánskjaravísitölu og geti þvf ekki gilt gagnvart Qárskuld-
bindingum sem stofnað hefúr verið til fyrir gildistöku hennar.
Þetta kemur fram í áliti nefndar-
innar til Seðlabanka íslands dag-
settu 19. október síðastliðinn.
Bankinn leitaði álits nefiidarinnar
og féllst hún á að verða við ósk
hans, enda þótt henni sé eingöngu
ætlað að vera úrskurðaraðili. Sam-
kvæmt lögum er nefndinni annars
vegar ætlað að úrskurða um
ágreining sem kann að rísa um
útreikning eða grundvöll verð-
tryggingar og fellir hún fullnaðar-
úrskurð í málinu. Auk þess segir í
44. grein laganna: „Verði gerð
breyting á grímdvelli einhverrar
vísitölu, sem leyfð hefur verið í
verðtryggðum samningum, skal
nefndin fella úrskurð um það,
hvemig umreikna skuli milli hinna
tveggja vísitölugrundvalla." í
nefndinni eiga sæti hagstofustjóri,
einn aðili tilnefndur af Hæstarétti
og einn af Seðlabanka.
í greinargerð nefndarinnar segir
að lánskjaravísitala sé ekki verð-
vísitala samkvæmt hefðbundinni
skilgreiningu. Hún sé ekki sjálf-
stæður verðmælikvarði, heldur
endurspegli aðeins breytingar
framfærslu- og byggingarvisitölu
með fyrirfram ákveðnu vægi, þar
sem hvorki lög né auglýsing Seðla-
banka um vfsitöluna skilgreini hvað
lánskjaravisitala eigi að mæla. Þá
segin „Skýr ákvæði eru í lögum
um hinar opinberu vísitölur, og er
þar einnig kveðið á um reglubund-
inn og fastákveðinn útreikning
þeirra. Á sama hátt þarf að vera
unnt að treysta þvi við samnings-
gerð, að útreikningur lánskjaravísi-
tölu sé í föstum skorðum og fylgi
fastri reglu. Að öðrum kosti er
ekki ljóst hvað um er samið og
grundvöllur verðtiyggingar þvi
ótraustur."
f niðurlagi greinargerðarinnar
segir: „Ljóst er að Seðlabankinn
getur heimilað að verðtrygging
sparifjár og lánsfyár miðist við
ýmsar vísitöiur svo fremi að gætt
sé þess skilyrðis að um sé að ræða
opinberar skráðar visitölur eins og
ær eru reiknaðar á hveijum tíma.
þessu felst hins vegar ekki að
mati nefndarinnar heimild til að
skipta um vísitölur í verðtryggðum
samningum og á sama hátt verður
ekki séð að unnt sé með stjóm-
valdsákvörðunum að raska vægi
verðvísitalna í núverandi láns-
kjaravisitölu."
Þórður vildi ekki setja fram
ákveðnar ráðleggingar til sjávar-
vöruframleiðenda í ljósi þessara upp-
lýsinga, aðra en þá að taka sem
minnsta gengisáhættu í rekstrinum.
Sjálfsagt væri fyrir stjómendur fyrir-
tækja að haga lánamálum á þann
hátt, til dæmis með því að fjármagna
reksturinn í sama gjaldmiðli og fyrir-
tækið selur afurðir sínar. Þá gætu
verðhækkanir á erlendum mörkuðum
ef til vill bætt gengisbreytingamar
upp og vel það. Núna virtist sú skoð-
un til dæmis vera ríkjandi að verð á
sjávarafurðum fari hækkandi og
gæti því bætt upp lækkun dollars.
Sigurður Markússon fram-
kvæmdastjóri sjávarafurðadeildar
Sambandsins dregur í efa að dollar-
inn muni falla eins mikið og spámar
sem vitnað er til hér að framan gefa
til kynna. „Það er erfítt að segja til
um hvað við tekur. Það er Ijóst að
ef dollarinn fellur mikið má búast
við að framleiðsla fyrir Bandaríkja-
markað haldi áfram að minnka. En
það er spurning hvemig markaðurinn
bregst við og hvað verður um
íslensku krónuna við slíka breyt-
ingu,“ sagði Sigurður. Hann vildi
ekki spá verðhækkun á Bandaríkjun-
um í kjölfar frekari lækkunar dollar-
ans. Sagði að stundum hefði það
gerst en stundum væru áhrif gjald-
miðilsbreytinga þveröfug.