Morgunblaðið - 24.01.1989, Blaðsíða 48

Rynkeby
HREINN
APPELSlNUSAFI
fttOTgiisttlifiifrifr
ÞRIÐJUDAGUR 24. JANUAR 1989
VERÐ I LAUSASOLU 70 KR.
Launavísitala vegur þriðjung í lánskjaravísitölunni:
Fráleit breytíng sem mun
torvelda kjarasamninga
— segir Asmundur Stefánsson forseti Alþýðusambandsins
SNJO-
MOKSTUR
Vonskuveður var viða um
laiid um helgina og marg’-
ir lentu í erfiðleikum af
þeim sökum. Snjórinn og
fannfergið hefur þó sinar
björtu hliðar eins og sjá
má á svip þessa unga
manns.
Sjá fréttir af veðrinu á bls.
3, 18 og 27.
GRUNDVELLI lánskjaravísitölunnar hefur verið breytt þannig
að nú vegur launavisitala þriðjung í henni á móti þriðjungi fram-
færsluvísitölu og þriðjungi byggingarvisitölu, en samkvæmt fyrri
grunni vó framfærsluvísitalan 2/a og byggingarvisitalan Vs. Þetta
var tilkynnt á blaðamannafundi sem Jón Sigurðsson viðskiptaráð-
herra hélt í gærdag. Samkvæmt eldri lánskjaravísitölunni átti
hún að hækka um 2,23% 1. febrúar en með breytingunum verður
hækkunin 1,67%. Landssamband lífeyrissjóða mun hinsvegar
áfram styðjast við gömlu, eða óbreyttu, vísitöluna í samningum
sem gerðir voru í síðasta mánuði við ríkisvaldið um kaup á
skuldabréfum.
Breytingin á grunni lánskjara-
vísitölunnar hefur vakið hörð við-
brögð hjá forystumönnum laun-
þega. Ásmundur Stefánsson forseti
ASÍ segir þessa breytingu fráleita
og telur hana torvelda kjarasamn-
inga á næstu vikum og mánuðum.
Forysta BSRB hefur sent frá sér
ályktun þar sem breytingunni er
mótmælt.
Jón Sigurðsson viðskiptaráð-
herra segir að hið nýja fyrirkomulag
sé til þess að sætta sjónarmið í þjóð-
félaginu og koma í veg fyrir mis-
gengi launa og lánskjara. Nýi
grundvöllurinn væri vægari skuld-
urum þegar verr áraði og öfugt í
góðæri. Til lengri tíma jafnaði þetta
sig út.
Pétur Blöndal, formaður Lands-
sambands lífeyrissjóða, segir að við
kaup sjóðanna á skuldabréfum
ríkissjóðs, sem samið var um í
síðasta mánuði, muni gamla láns-
Endurtryggingafélag Samvinnutrygginga:
Rúmlega 30 prósent
fást upp í 4V2 árs
samþykktar kröfiir
GREIÐSLA til lánardrottna
Endurtryggingafélags Sam-
vinnutrygginga er hafin úr
þrotabúi félagsins, sem mun
vera eitt stærsta sem komið
hefúr til skipta hérlendis. Um
það bil 4>/2 ár eru liðin frá því
að gjaldþrotaúrskurður var
kveðinn upp. Að sögn Eiríks
Tómassonar hrl., skiptastjóra
búsins, lætur nærri að 30% fáist
greidd upp í samþykktar kröf-
ur.
Samþykktar kröfur eru 162
talsins og nema rúmum 236 millj-
ónum króna miðað við gengi við
lok kröfulýsingarfrests, 27. nóv-
. ember 1984, en eignir í handbæru
fé tæpum 74 milljónum króna,
miðað við gengi í júní á liðnu ári.
Staða búsins þykir enn ekki að
fullu ljós en að sögn Eiríks Tómas-
sonar eru endurtryggingaviðskipti
þess eðlis að búast má við að allt
að tíu ár líði frá gjaldþroti þar til
öll kurl eru komin til grafar. Nokk-
ur mál eru ókláruð á vegum bús-
Þrírfiikuútaf
ÞRÍR bílar fuku út af í Krækl-
ingahlíðinni á níunda timanum í
gærkveldi. Engin slys urðu á
fólki og litlar skemmdir á bílun-
Að sögn lögreglunnar á Akureyri
verður mjög hvasst þarna í vestan-
átt og getur þá myndast strengur
úr Glerárdalnum, auk þess sem
mjög mikil hálka var.
ins fyrir dómstólum í London og
í gerðardómum erlendis. Þá á búið
útistandandi kröfur í erlend
þrotábú en Eiríkur Tomasson
kvaðst þó ekki telja að niðurstaða
þessara mála mundi skipta sköp-
um um útkomuna.
Eiríkur sagði að nær allir kröfu-
hafar væru erlendir. Þó ætti Gjald-
heimtan í Reykjavík um 600.000
króna kröfu og Sjóvátryggingafé-
lag íslands um 12.000 króna kröfu
á hendur búinu.
Auk bankainnistæðna og úti-
standandi krafna átti Endurtrygg-
ingafélag Samvinnutrygginga
hluta í húseign við Austurstræti.
kjaravísitalan gilda. Um það hafi
verið samið. Hinsvegar vekji þessi
breyting á grunni vísitölunnar upp
allskonar lögfræðilegar spumingar
í sambandi við kaup sjóðanna á
bréfunum. „Til dæmis virðist ríkis-
valdið geta breytt grunni vísitölunn-
ar upp á sitt eindæmi. Það vekur
þá spumingu hvort slíkt muni verða
gert ef miklar launahækkanir eru
framundan. Þetta er stórhættulegt
atriði og skapar óvissu á fjármagns-
markaðinum þar sem ríkið er lang-
stærsti skuldarinn."
Sigurður B. Stefánsson, fram-
kvæmdastjóri Verðbréfamarkaðar
Iðnaðarbankans, segir að þessi
breyting feli það í sér að ekki verði
lengur hægt að verðtryggja sparifé
í bönkum þar sem lánskjaravísitalan
mæli ekki lengur breytingar á verð-
lagi heldur sambland af atriðum
sem ekki eru tilbúnar reglur um.
Hallgrímur Snorrason hagstofu-
stjóri segir að launavísitölu verði
að áætla að talsverðu leyti. Sam-
kvæmt núgildandi lögum um
launavísitöluna á að miða hana að
helmingi við taxtakaup og að helm-
ingi við áætlaðar breytingar á at-
vinnutekjum. Undanfarin tvö ár
hefur það hinsvegar ekki verið
mögulegt vegna þess að taxtakerfið
var lagt niður í kjarasamningum í
desember 1986 og Þjóðhagsstofnun
hefur hætt mánaðarlegum útreikn-
ingum á breytingum atvinnutekna
sökum vandkvæða þar á.
Til að sýna áhrifin af þessari
breytingu fyrir almenning má taka
annarsvegar 500.000 króna sparifé
og hinsvegar milljón króna hús-
næðislán. Ef gamla vísitalan hefði
gilt. hefðu 500.000 krónumar bætt
við sig 11.150 krónum um næstu
mánaðamót. Með nýju vísitölunni
verða þetta hinsvegar 8.350 krón-
ur. Tap sparifjáreigandans er því
2.800 krónur. Hvað milljón króna
húsnæðislánið varðar hefði það átt
að hækka um 22.300 krónur um
næstu mánaðamót með gömlu vísi-
tölunni. Hin nýja hækkar það hins-
vegar um 16.700 krónur. Hagnaður
skuldarans er því 5.600 krónur.
Sjá fréttir og viðtöl á bls. 2,
miðopnu og 27.
Rætt um sameiningu Borg-
arspítalans og Landakots
— Hugmynd sem rétt er að skoða af fullri alvöru segir borgarstjóri
ÓFORMLEGAR þreifingar standa nú yfir um sameiningu Borg-
arspítalans og Landakotsspítala. Davið Oddsson, borgarstjóri,
staðfesti að svo væri í samtali við Morgunblaðið. Hann sagði, að
hugmyndin væri athygliverð, en að mörgu þyrfti að huga áður
en skrefið yrði stigið til lúlls.
Verði af sameiningu spítalanna
tveggja verður sú stofnun af svip-
aðri stærð og Landspítalinn. Davíð
sagði að viss hagkvæmni gæti falizt
í sameiningunni og sérhæfing
aukizt. Til dæmis gæti Borgarspít-
alinn tekið neyðarþjónustu meira
til sín, en Landakot annars konar
lækningar svo sem öldrunardeildir.
Landakot væri of lítil eining til að
standa undir dýrum, nauðsynlegum
tækjabúnaði svo sem sneiðmynda-
tæki, sem væri talið nauðsynlegt á
öllum stærri sjúkrastofnunum. Með
bættri nýtingu tækjabúnaðar, til-
færslu verkefna, sérhæfingu og
hugsanlega markvissari stjómun
mætti væntanlega spara einhveijar
íjárhæðir.
„Þetta er athygliverð hugmynd,
sem rétt er að skoða í fullri al-
vöm,“ sagði borgarstjóri. Logi Guð-
brandsson, framkvæmdastjóri
Landakots, vildi ekki tjá sig um
málið í gærkvöldi.