Tíminn - 15.04.1973, Blaðsíða 32

32
TÍMINN
Sunnudagur 15. april 1973.
iþrótta, svo þegar hann hafði lok-
ið skóla hugðist hann leggja i
langa göngu, fyrst um Skotland
og England, siðan um Evrópu og
e.t.v. siðar um Asiu.
En ferðin varð styttri en gert
var ráð fyrir i fyrstu. 1 Cloucester
hitti hann hóp ungmenna á krá og
skemmti sér með þeim um kvöld-
ið. En hann varaði sig ekki á þvi,
að hann var óvanur drykkju.
Hann varð fullur, ofsalega fullur.
Þegar hann reyndi að komast aft-
ur heim i tjaldið sitt, varð hann
fyrir járnbrautarlest. ,,Ég veit
ekki hvað gerðist”, sagði hann,
,,en ég hef annað hvort stofnað á
teinunum, eða lestin hefur komið
einmitt i þann mund þegar ég ætl-
aði yfir teinana, ég man það
ekki.. Ég hefi gleymt öllu frá
þessari stundu og til þess er ég
vaknaði á sjúkrahúsinu. Einhver
fann mig illa á mig kominn og
kallaði á lögregluna... Þannig
missti ég fæturna, og það er ekki
laust við að ég skammist min,
þegar ég hugsa til þess, hvernig
þetta gerðist. Algjörlega ástæðu-
laust og eingöngu mér að
kenna, en ég hafði aldrei verið
fullur áður.”
,,Það er kaldhæðni örlaganna að
það var áfengið, sem bjargaði lífi
minu” hélt hann áfram alvarleg-
ur á svip. ,,Ég fann ekki til neins
þegar slysið átti sér stað, þannig
slapp ég við sjokkið. Sjúkrahúss-
læknarnir voru ekki trúaðri en
það á að ég mundi lifa slysið, að
áður en þeir hófu að reyna að
bjarga lifi minu, sendu þeir strák
eftir lfkbörum til að hafa við
hendina, þegar þar að kæmi. Til
þess kom, sem betur fer, ekki.
Verst þótti mér að biða eftir
gervifótunum, sem ég átti að fá.
Það liðu rúmir sex mánuðir áður
en sár min voru það gróin, að
unnt væri að festa nýju limina við
stúfana, sem eftir voru af löppum
Fætur minir vöndust svo gervi-
limunum, að ég fann ekki lengur
til, þegar ég notaði þá. Það var á
þessari stundu, sem ég hóf að
hugsa til fjallgangna.
Byrjunin var erfið. Enginn
fjallgöngumaður fékkst til að
segja mér til. Einn þeirra sagði
hreint út: ,,Með gervifótunum
þinum geturðu orðið meistari i
leggjasparki (það er leikur, þar
sem sá vinnur, sem þolir flest
spörk i legginn), en ég hefi ekki
nokkra trú á, að þú getir orðið
fjallgöngumaður.” Flestir voru
greinilega á sama máli og hann,
en loks fann ég náunga, sem var
fús til að kenna mér. Nú er ég
viðurkenndur og fáir neita að fara
með mér. En ég skil þessa fáu
vel. Fjallgöngumaður, sem ekki
getur klifrað lengur, verður hin-
um þung byrði.
Nú hefi ég verið valinn heiðurs-
félagi, i klúbb fjallgöngumanna i
Wales. Og ég er að semja bók um
fjallgöngur, sem nefnist „The
Limited Mountaineer’..
Áður en Norman Croucher hóf
fjallgöngur, reyndi hann sig i
ýmsum öðrum greinum iþrótta.
Hann reyndi að spila tennis og
fótbolta, en af eðlilegum ástæðum
réði hann ekki við hraðann, sem
er frumskilyrði fyrir árangri I
þessum iþróttagreinum. Þess
vegna snéri hann sér að fjall-
göngum. Þar réði hann ferðinni
sjálfur.
,,Ég þekki minar takmarkan-
ir”, sagði hann. — ,,Ég veit að ég
kemst aldrei upp á Everest. En
ég get haft ánægju af 'þvi að
klifra, enda þótt ég verði að
sleppa alerfiðustu tindunum og
verði að sneiða hjá alerfiðustu
leiðunum. Gætni er mér nauðsyn,
minnsta ólán eða minnsta slys
gæti bundið endi á feril minn sem
fjallgöngumaður.
Norman starfar sem félagsráð-
FJALLGÖNGUMAÐUR
MEÐ GERVIFÆTUR
ÞRETTAN árum eftir að Norman
Croucher hafði misst báða fæt-
urna, i „heimskulegu og ónauð-
synlegu slysi”, cins og hann orðar
það sjálfur, hafði hann sigrazt á
bæklun sinni i þcim mæli, að hon-
um tókst að klifa eitt af erfiðustu
fjöllunum I svissnesku öipunum,
risann Eiger. Gegnuin is og snjó,
yfir hengjur og hála klettaveggi,
tókst honum að ná tindinum eftir
hinni erfiðu vesturleið.
Aðrir höfðu klifið fjallið á und-
an honum, en það sérstaka við
þessa ferð var að fjallgöngu-
maðurinn, 32 ára að aldri, komst
leiðar sinnar á tveimur gervifót-
um. Þegar hann hafði náð tindin-
um kom hann leiðsögumönnum
sinum á óvart, með þvi að segja:
„Flýtum okkur niður aftur, áður
en dimmir”. Svo í stað þess að
halda kyrru fyrir á tindinum um
nóttina, eins og áætlað var, brut-
ust þeir niður að hótelinu aftur
samdægurs. Þá hafði leiðangur-
inn staðið frá þvi klukkan þrjú
nóttina áður.
Fylgzt hafði verið af ákafa með
leiðangrinum frá hótelinu, og
leiðangursmönnum var fagnað
með kampavini þegar þeir komu
aftur — leiðsögumenn mínir urðu
aðborga brúsann, sagði Croucher
brosandi, þvi að þeir höfðu veðjað
á að ég gæti þetta ekki. Góður
fjallgöngumaður er sjö tima á
leiðinni upp Eiger, ég var átta og
hálfan. Gervilimir láta nefnilega
ekki jafn vel að stjórn og þeir lim-
ir, sem móðir náttúra útbýr mann
með.
Croucher byrjaði ekki á fjall-
göngum fyrr en eftir að hann
hafði misst báða fæturna, og Eig-
er er stærsti sigur hans til þessa.
Hann hefur að visu einnig klifið
Mont Blanc, sem er hærra, en
mun auðveldara viðfangs að hans
sögn. — Ég átti I töluverðum
erfiðleikum með að fá leiðsögu-
menn. Það er bannað að klifra i
þessum fjöllum, án fylgdar at-
vinnuleiðsögumanna. Allir, sem
ég færði þetta i tal við, neituðu
mér fylgdar, þegar þeir heyrðu
að ég hefði gervifætur, svo ég
neyddist til að hagræða sann-
leikanum ofurlitið með þvi að
segja, að ég ætti í smávægilegum
„örðugleikum” með annan fót-
inn, þá loksins fékk ég leiðsögu-
menn. Þegar við vorum hálfnaðir
á leiðinni upp, var ég spurður að
þvi í hvorum fætinum „örðug-
leikarnir” væru, þeir gátu ekkert
athugavert séð. Ég gat ekki ann-
að en sagt satt, að ég hefði gervi-
fætur. Fyrst i stað var þeim
brugðið, en siðan urðu þeir dálitið
ergilegir yfir þvi að ég hafði plat-
að þá. En svo yppti annar öxlum
og sagði: „Fyrst viðerum komnir
þetta langt, getum við alveg eins
reynt að komast alla leið.” Þetta
var þegar ég kleif Mont Blanc,
sagði Croucher, þegar ég aftur á
móti vildi reyna við Eiger, urðu
engin vandræði með leiðsögu-
menn, ég hafði þegar sannað að
ég gat klifrað.
Að sjálfsögðu er svona ferð
erfið fyrir bæklaðan mann eins og
Croucher, enda sofnaði hann mitt
i kampavinsveizlunni, sem haldin
var honum til heiðurs, eftir að
hann kom niður af tindinum. Það
fyrsta sem hann gerði morguninn
eftir, var að hringja i konu slna og
tilkynna henni gleðitíðindin. Hún
hefur verið min stoð og stytta,
sagði Croucher.
Hann kom til Sviss sex vikum
áður enn hann kleif Eiger, i fylgd
tveggja vina sinna. Fyrst i stað
var veðrið svo slæmt að fjall-
ganga kom ekki til greina, og vin-
irnir tveir urðu að fara heim aft-
ur. En ég hafði bitið i mig, að ég
ætlaði að sigra Eiger, sagði
Croucher, svo ég beið enn um
sinn. Dag einn var veðrið sæmi-
legt, sVo við ákváðum að gera til-
raun, en urðum, mér til sárra
vonbrigöa, aö snúa við á miðri
leið þegar veðrið versnaði. Til
þess að komast af fjárhagslega,
neyddist ég til að fá mér starf á
hótelinu sem aðstoðarmaður i
uppvaskinu, en auk þess sendi
konan min mér litla fjárhæð frá
Lundúnum, þar sem hún starfar.
Ég þurfti að borga leiðsögumönn-
unum 25.000.00 kr. aleinn, i stað
þess að upphaflega höfðum við
ætlað að borga þetta sameigin-
lega, ég og vinir minir. En fjall-
gangan varð þessa alls virði. Út-
sýnið og gleðin við að klifa fjallið
voru mikils virði, en það mikil-
vægasta var að ég náði takmarki
minu. Ég sannaði fyrir sjálfum
mér að ég gat þetta.
Norman Croucher var aðeins
nitján ára þegar hann missti
fæturna. Þá var hann ákafur
iþróttamaður, m.a. fyrirliði i
knattspyrnuliði skóla sins. Hann
hafði áhuga á öllum greinum
minum. Og svo varðég að læra að
nota þá. Það var sárt, ákaflega
sárt. Eftir að hafa reynt að nota
nýju limina i næstum tvö ár, án
þess að sársaukinn minnkaði að
ráði, var mér skapi næst að gefast
upp. En þá tók ég ákvörðun. Nú
eða aldrei. Égákvað að leggja
land undir fót, og ganga frá Skot-
landi alla leið til Suður-Englands,
vegalengd, sem er næstum 1500
km.
Mér tókst það.
Nú eru þrjú ár siðan þetta gerð-
ist. Ég var þrjá mánuði á leiðinni.
Ferðin færði ekki einungis mér
gleði, þvi á meðan á henni stóð,
tókst mér að safna meira en 1000
enskum pundum til góðgerðar-
starfsemi.
Þessi ferð reið baggamuninn.
gjafi, og hefur látið sig fiknilyfja-
vandamálið miklu skipta.
„Slysið veitti mér nægan tima
til að hugsa og ég ákvað að gera
það sem i minu valdi stendur til
að hjálpa meðbræðrum minum.
Ennþá nota ég mikið af tima min-
um I fjallgöngur, en þær eru mér
nauðsyn, veita mér sjálfstraust
og likamlegan styrk. Brátt mun
ég samt sem áður hætta þeim. Þá
hyggst ég byrja að lifa eðlilegu
fjölskyldulifi. Ég hefi ekki hugsað
mér að konan min verði alla tið
svo til ein, við að afla tekna fyrir
fjölskylduna.
Mig vantar bæða fætur, en
hvorki það né annað skal hindra
mig og konu mina i þvi, að lifa
eðlilegu og hamingjusömu lifi i
framtiðinni.”
Norman Croucher storkaði örlögunum — og sigraði. Hann missti
fæturna i slysi, en nú hefur hann fengið gervilimi og á þeim kleif hann
bæði Eiger og Mont Blanc.