Morgunblaðið - 29.01.2007, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 29. JANÚAR 2007 15
E
N
N
E
M
M
/
S
ÍA
/
N
M
2
0
6
5
9
KAMMERKÓRINN Hymnodia er
starfræktur á Akureyri undir stjórn
Eyþórs Inga Jónssonar, söngstjóra
og organista við Akureyrarkirkju.
Kórinn hefur flutt ýmiss konar
metnaðarfulla kórtónlist, bæði
kirkjulega og veraldlega, sungið ve-
sper og við miðnæturmessu á jólum í
Akureyrarkirkju, komið fram á
Hólahátíð og á tónleikum víðar.
Það er ánægjulegt að kórinn skuli
hafa ákveðið að helga tónleika sína á
Myrkum músíkdögum kórverkum
eftir íslenskar konur, en á tónleik-
unum mátti ekki annað heyra en að
um mjög auðugan garð væri að
gresja undir þessum formerkjum.
Tvö verk voru frumflutt á tónleik-
unum, annað eftir Elínu Gunnlaugs-
dóttur, hitt eftir Önnu S. Þorvalds-
dóttur. Verk Elínar, „Þér þakkar
fólkið“, var eins konar víxlsöngur,
þar sem helmingur kórsins stendur
aftast í kirkjunni, en Elín gerði líka
útgáfu af verkinu fyrir selló og sópr-
ansöngkonu. Hóparnir skiptast á að
syngja einraddalaglínur sem stund-
um klofna í þríundir, tónefniviðurinn
er hvorki langsóttur né flókinn, en
verkið er bæði þjóðlegt, kraftmikið
og glaðlegt og orkaði vel á mig.
Reyndar var meira um uppbrot og
tilfæringar á kórmeðlimum á tón-
leikunum, sem virðist sífellt vera að
færast í vöxt meðal kóra hérlendis
og er það vel. Anna S. Þorvaldsdóttir
átti tvö verk á dagskránni, annars
vegar „Heyr þú oss himnum á“, sem
er sérstaklega bjart og fallegt verk
sem hæfði kórnum mjög vel, hins
vegar frumflutninginn „Heyr mína
sál“, sem var öllu myrkara og alvar-
legra verk, með hvísli og einsöng
Jónu Valdísar Ólafsdóttur, sem lyfti
áhorfendum upp á hærra plan með
tærri rödd sinni. Að mínu mati voru
verk Önnu S. Þorvaldsdóttur hvað
eftirtektarverðust af mörgum mjög
góðum verkum, vegna frumleika og
sterkra höfundareinkenna í verkum
hennar, en annars langar mig að
nefna „Fræið sem moldin felur“ eftir
Mist Þorkelsdóttur, sem er að mestu
hómófónískt og á margan hátt hefð-
bundið, en þó með krassandi hljóm-
rænu sem kom á óvart og gældi við
eyrað og hugann. Eins vil ég nefna
þrjú verk Hildigunnar Rúnarsdóttur
sem hvert á sinn hátt skildi eitthvað
eftir í huga mínum.
Hymnodia er frá mínum bæj-
ardyrum séð mjög góður kór sem
ætti að geta orðið enn betri. Intóna-
sjónin er í heildina ágæt, stundum
hættir til lítils háttar felskju í karla-
röddunum, sérstaklega ef nótna-
skiptin eru ekki í hægari kantinum,
en auðvitað er aldrei hægt að sótt-
hreinsa söng. Smæð kammerkóra
gerir að verkum að hljóðan þeirra
verður gegnsærri, þannig að radd-
eiginleikar einstaklingsins verða
meira áberandi, en þrátt fyrir þá
staðreynd þótti mér jafnvægi radd-
anna vera ábótavant, sérstaklega í
kvenröddunum. Tvær þeirra virtust
skera fulloft í gegn, sem ég held að
hljóti að hafa eitthvað að gera með
styrk, frekar en raddeiginleika ein-
göngu. Að öðru leyti var ég ánægð
með frammistöðu kórsins og tón-
leikana yfirleitt og hlakka til að
heyra meira frá Hymnodiu.
Íslenskar konur
í öndvegi
TÓNLEIKAR
Tónlistarhúsinu Laugarborg
Hymnodia, undir stjórn Eyþórs Inga Jóns-
sonar, flutti verk eftir Jórunni Viðar, Önnu
S. Þorvaldsdóttur, Elínu Gunnlaugs-
dóttur, Karólínu Eiríksdóttur, Hildigunni
Rúnarsdóttur, Báru Grímsdóttur og Mist
Þorkelsdóttur.
Kammerkórinn Hymnodia flytur verk eftir
íslensk tónskáld.
Ólöf Helga Einarsdóttir
ÞESSIR tónleikar eru mér þrefalt
fagnaðarefni: Í fyrsta lagi er það
annað árið í röð sem forráðamenn
Laugarborgar eru þátttakendur í
Myrkum músíkdögum, þeirri merku
hátíð íslenskrar nútímatónlistar, í
öðru lagi var mikil ánægja að heyra
hvers íslensk þjóðlög eru megnug
þegar maður hlýðir á jafn fjölbreytt
og góð tónverk og þau sem þarna
voru flutt og eiga uppruna sinn í
okkar þjóðlagasjóði, og svo í þriðja
lagi að verða vitni að vönduðum og
sannfærandi flutningi hóps af fólki
sem valið hefur Eyjafjörð sem sinn
heimareit.
Efnisskráin spannaði nærfellt 90
ára tímabil, eða frá Preludium op. 2
nr. 2 eftir Jón Leifs til nýrra útsetn-
inga íslenskra þjóðlaga Michaels J
Clarke, sem hann frumsöng með
Þórarin Stefánsson á píanó.
Tónleikarnir hófust á samleik
Petreu Óskarsdóttur og Þórarins
Stefánssonar á sérlega áhugaverðu
verki, Fjórum ísl. þjóðlögum eftir
Árna Björnsson, og þar sannfærði
tónlistin í vönduðum flutningi mig
um að útfærsla Árna og hugmynda-
flug skipar honum í flokk þeirra ís-
lensku tónskálda sem fremst standa
í meðferð íslenskra þjóðlaga fyrr og
síðar. Væri vel ef þetta tónverk væri
miklu oftar flutt opinberlega. Vel
fór á að flutningur verksins var til-
einkaður okkar kæru Manúelu
Wiesler flautuleikara sem lést langt
um aldur fram en hafði fyrrum um
árabil umbylt íslensku tónlistarlífi
með flautu sinni og geislandi fram-
göngu í leik og lífi sem það mun
lengi búa að.
Stundum hefur mér fundist að
vantað hafi framhald á vinnu Ferd-
inant Rauters þegar hann útsetti ís-
lensk þjóðlög, oft smekklega, og
flutti með Göggu heitinni Lund.
Michael Jón söngvari bætir aðeins
úr og fer einkar skemmtilega leið í
nýjum útsetningum sínum sem
þarna voru frumfluttar. Flest þess-
ara tíu laga eru mér lítt þekkt en
bæði lög, textar og útsetningar
hljómuðu sannfærandi og ættu að
verða kærkomin viðbót fyrir söngv-
ara sem gera vilja íslenskum þjóð-
lögum skil. Píanóleikurinn skapaði
gott jafnvægi þar sem hann eftirlét
söngvaranum gott rými á miðtón-
sviðinu. Túlkun þeirra félaga var
góð og textinn var skýrt fram bor-
inn. Ágæt söngrödd Michaels naut
sín vel á passandi tónsviði.
Að loknu hléi voru 6 íslensk þjóð-
lög f. flautu, fiðlu og selló eftir Þor-
kel Sigurbjörnsson flutt. Einkar
góður vitnisburður um hvernig ís-
lensk þjóðlög geta, þegar vel lætur,
komið af stað skapandi hugarflugi,
sem flytur áheyrendur með sér í
ævintýralega skemmtigöngu. Flutn-
inginn vantaði þó að mínu mati
stundum meiri skerpu og hraða, t.d.
í Ég að öllum háska hlæ.
Næsta verk á það sammerkt með
verki Árna Björnssonar að heyrast
of sjaldan, en það eru 6 íslensk þjóð-
lög fyrir fiðlu og píanó op. 6 eftir
Helga Pálsson. Þarna beitir Helgi
tónsmíðaaðferðum evrópskra róm-
antíkera og gerir það á mjög sann-
færandi hátt. Bæði hlutverk fiðlu og
píanós er vandmeðfarið, en Lára
Sóley og Daníel Þorsteinsson voru
þeim vanda fullkomlega vaxin.
Daníel Þorsteinsson setti næstu
þrjú píanóeinleiksverk upp á
skemmtilegan og ég held nýstár-
legan hátt, þar sem verk jafn ólíkra
höfunda og Jóns Leifs, Snorra Sig-
fúsar og Hallgríms Helgasonar
mynduðu hvert sinn „þáttinn í pí-
anósónötu“.
Fyrst var maður bergnuminn í
stuðlabergssal og eldfjallavíðáttu
úrvinnslu Jóns á „Ísland farsælda
frón“, sem Daníel tókst að flytja á
yfirvegaðan og ægifagran máta. Svo
kom annar þátturinn þar sem
Snorra Sigfúsi tekst með aðstoð
Daníels að túlka þetta innhverfa,
íhugula í íslenskum þjóðlögum með
blíðunni sem hjálpaði svo mörgum
að umbera örbirgðina og að vera
ríkur í fátæktinni. Svo kom þriðji
kaflinn sem er það tónverk Hall-
gríms Helgasonar sem hefur gripið
mig sterkustum tökum. Þarna er
snilldar-stílbrögðum beitt og jafnvel
nálgast smiðjur öndvegistónleika
eins og Sjostakovits. Þessi samþætt-
ing Daníels var svo sannarlega mik-
ið eyrnakonfekt.
Tónleikunum lauk svo með Til-
brigðum Jórunnar Viðar fyrir selló
og píanó. Úlla Hahndorf og Daníel
Þorsteinsson gerðu þessu ágæta
verki fín skil. Það var bjart yfir
þessum „myrka músíkdegi“.
Þjóðlög á Þorra í Laugarborg
Þjóðlög „Efnisskráin spannaði nærfellt 90 ára tímabil, eða frá Preludium op. 2 nr. 2 eftir Jón Leifs til nýrra út-
setninga íslenskra þjóðlaga Michaels J Clarke, sem hann frumsöng með Þórarin Stefánsson á píanó.“
TÓNLEIKAR
Tónlistarhúsinu Laugarborg
Fjögur ísl. þjóðlög f. flautu og píanó eftir
Árna Björnsson (1905–1995); Tíu ís-
lensk þjóðlög f. söngrödd og píanó, út-
setningar eftir Michael Jón Clarke
(1949), frumflutningur; Sex íslensk þjóð-
lög f. flautu, fiðlu og selló eftir Þorkel
Sigurbjörnsson (1938); Sex íslensk þjóð-
lög f. fiðlu og píanó eftir Helga Pálsson
(1899–1964); Preludium „Ísland far-
sælda frón“ op. 2 nr. 2 eftir Jón Leifs
(1899–1968) f. einleikspíanó; úr 23
þjóðlögum eftir Snorra Sigfús Birgisson
(1954) f. einleikspíanó; Íslenskur dans
eftir Hallgrím Helgason (1914–1994) f.
einleikspíanó; Tilbrigði um íslenskt þjóð-
lag eftir Jórunni Viðar (1918) f. selló og
píanó. Sunnudaginn 21. janúar 2007
klukkan 15.
Daníel Þorsteinsson, píanó, Lára Sóley Jó-
hannsdóttir, fiðla, Michael Jón Clarke,
baritón, Petrea Óskarsdóttir, þverflauta,
Úlle Hahndorf, selló, Þórarinn Stef-
ánsson, píanó.
Jón Hlöðver Áskelsson