Melkorka - 01.05.1954, Blaðsíða 12

Bessastaðir
fannst mér samt, að það mundi ckki skaða að rissa á blað
til minnis frásögn Unnar þennan dag, og nú vill Mel-
korka skrá þessar minningar.
#
Frú Unnur er elzt af börnum Skúla Thoroddsen al-
þingsmanns og konu hans frú Theodóru, sem er nýlega
látin í hárri elli. Þau voru bæð þjóðkunn og ætt þeirra
og uppruna er óþarft að rekja hér. I'au eignuðust 13
börn og var heimili þeirra jafnan umfangsmikið. Það
kom sér því vel, að þar voru tvær atkvæðakonur að verki,
húsfreyjan sjálf og Guðbjörg Jafetsdóttir. Guðbjörg var
dóttir Jafets Einarssonar gullsmiðs í Reykjavík. Jafet var
bróðir Ingibjargar konu Jóns Sigurðssonar forseta. Guð-
björg ólzt að mestu leyti upp í Reykjavík, en var um
tíma í Njarðvíkum hjá Ingveldi systur sinni, konu As-
bjarnar Olafssonar. Guðbjörg var mjög glæsileg kona og
vel gefin til munns og handa. Á milli tvítugs og þrítugs
kemur hún á heimili séra Guðmundar á Breiðabólsstað
og Katrínar konu hans. Theodóru dóttur þeirra, sem er
9 árum yngri en Guðbjörg, þykir mikill fengur að því
að fá á heimilið Reykjavíkurstúlkuna, sem les og talar
reiprennandi dönsku, og ber með sér nýjan og hressandi
andblæ frá umheiminum. Árið 1884 giftist Theodóra, 21
árs að aldri, og fer þá Guðbjörg á undan til ísafjarðar,
til þess að setja heimilið á laggirnar. Ætlað er, að hún
verð ungu hjónunum til aðstoðar fyrst í stað, en þegar
von er á fyrsta barninu, finnst öllum nauðsynlegt að
hún hafi hönd í bagga með fæðingu þess og fyrstu skref-
um. Þegar þar að kemur er Guðbjörg orðin nátengd
heimilinu, og með hverju barni verða böndin sterkari.
Guðbjörg lézt á heimili Katrínar Thoroddsen læknis
árið 1944, 90 ára að aldri. ,
#
Vorið 1899 fór Guðbjörg fóstra okkar suð-
ur á Álftanes með bræður mína tvo, Þorvald
og Skúla, sem þá voru 7 og 9 ára. Fenginn
var ráðsmaður, áður bóndi, frá ísafjarðar-
djúpi, Gunnar Sigurðsson að nafni, og tvær
vinnukonur. Svo var hafinn búskapur á
Bessastöðum. Þar var fyrir blindur maður,
sem Ólafur hét, virðist hann hafa fylgt staðn-
um. Ólafur var skýr og greindur maður og
afburða vel að sér í fornum fræðurn. Síðan
var fenginn fjósamaður, Guðmundur að
nafni, ættaður sunnan með sjó, og svo dreng-
ur til snúninga. Auk þess fólk af bæjunum
í kring, til aðstoðar þegar þörf gerðist.
Um haustið bættumst við Guðmundur
bróðir minn í hópinn. „Thyra“ gamla lá
fyrir landi og bátur flutti okkur upp að
Fiscliersbryggju. Þar var saman komið múg-
ur og margmenni og mest áberandi í þeim
hóp voru skólapiltarnir með fínu húfurnar
sínar. Guðbjörg var þar komin til þess að
taka á móti okkur og hún fór með okkur,
fyrst til fröken Kristínar Thorlacius, sem
lengi var Iijá Jóni Árnasyni þjóðsagnaritara,
en Katrín kona lians var ömmusystir okkar.
Seinna kom Katrín Magnússon, kona Guð-
mundar prófessors, til sögunnar, en hún var
dóttir Skúla Sívertsen í Hrappsey, sem var
ömmubróðir okkar. Katrín fór út með okk-
ur til þess að skoða bæinn. Benti hún okkur
á allt bið markverðasta og okkur þótti, sem
von var, mikið til koma. Einhvern næstu
daga var svo gengið suður Mela, suður í
Skerjafjörð og þaðan róið úr Þormóðsstaða-
vör beint í Skansinn inn tjörnina. Nú vorum
við komin heim að Bessastöðum. Ég sá, að
þar var ákaflega fallegt, en ég saknaði fjall-
anna. Heima á ísafirði voru þau svo nálægt
okkur, en liérna voru þau óralangt í burtu.
Ég reyndi að hugga mig við Esjuna og }ök-
ulinn. Eitt sinn í svartasta skannndeginu,
um jólaleytið, kom ég út og sá sólina. É.g
hafði aldrei áður séð sólina um þetta leyti
árs, ég stóð hugfangin, eins og kraftaverk
hefði gerzt fyrir augum mínum, mér lá við
gráti. Þá fann ég það fyrst, að ég gat sætt mig
við að sakna fjallanna minna.
Að Grími Thomsen látnum hafði lítið
verið hirt um liúsið. Það var að mestu í
40
MF.I.KORKA