Melkorka - 01.05.1954, Blaðsíða 14

(-----------------------------------------N
S T A K A
Eftir Theodórn Thoroddsen
Það d svo tnargur tnaður bágt
mig hefur utidrað líðum
hvað þeir gdtu grdtið Uígt
i gaddi og huldahriðum.
V_________________________________________y
ar þeirra Jón Baldvinsson, sem síðar varð
kunnur stjórnmálamaður, en iiinn var Ein-
ar Sigurðsson frá Seli. Auk þeirra var einn
lærlingur. Uppi á prentsmiðjuloftinu, sem
oft var kallað Glymjandi, varð nokkurskon-
ar latínuskóii. Þar lásu, auk bræðra minna,
Jakob Smári og Sigurður Sigurðsson, síðar
sýslumaður Skagfirðinga. Heimiliskennari
var öll þau ár sem við vorum á Bessastöðum,
og var það alltaf einhver duglegur latínu-
skólapiltur.
Þegar í upphafi var gestkvæmt og aflað-
værð mikil á Bessastaðaheimilinu, en eins
og nærri má geta dró ekk úr því við komu
foreldra minna.
Hvorugt voru þau hneigð fyrir búsýslu,
en þá hlið önnuðust þau enn sem fyrr Guð-
björg fóstra okkar og Gunnar Sigurðsson,
auk fjölda vinnuhjúa.
Faðir minn var stopull við heimilið. Hann
rak enn um nokkurt áraltil verzlun á ísafirði
og um þingtímann dvaldizt hann að mestu
í Reykjavík. Ritstjóri Þjóðviljans var hann
frá 1887 til æviloka.
Heima á Bessastöðum sat liann löngum
inni á skrifstofu sinni og oft. sat móðir nrín
þar hjá honurn. Sjaldan held ég að hann hafi
látið blaðagrein eða annað af því tagi frá sér
fara, svo að hún hafi ekki fylgzt nreð gangi
málanna. Foreldrar mínir voru að mörgu
leyti kynlegar andstæður að eðlisfari, en áttu
þó svo óvenju vel saman, h'klega fyrst og
fremst vegna þess, að hugur þeirra stefndi
að sama marki, að tímanlegri farsæld og
menningarþroska í landinu, sem einungis
gat dafnað hjá jrjóð, sem var frjáls og óháð
erlendu valdi. Á stjórnmálasviðinu var fað-
ir minn einbeittur og gat verið harður í
horn að taka, en í daglegu lífi voru þau bæði
mannvinir, sem máttu ekkert aumt sjá. Þá
var lians megin hlýjan og mildin, en hennar
eðli var að ganga rösklega að verki með að
rétta hjálparhönd, enda hafði hún þar frjáls-
ar hendur.
Hér er eitt lítið dæmi um hjálpsemi henn-
ar: Móðir mín var eitt sinn stödd niður við
höfnina. Þar var skip að fara í strandferð og
stóð þar veikluleg og illa klædd kona með
börn sín og farangur. Einhvernveginn fær
móðir mín vitneskju um, að það eigi að
flytja konu Jressa sveitarflutningi. Það var
kalt í veðri, og móðir mín gerir sér lítið fyr-
ir, tekur af sér hlýja og góða sjalið sitt og
vefur utan um konuna. Svo kom hún heim
með mun lélegri flík, sem hún hafði fengið
í næstu búð handa sjálfri sér.
Á Bessastöðum voru rnenn árrisulir. Þar
var unnið af kappi að hverju sem var, bú-
sýslu, heimilisstörfum, lestri, ritstörfum.
prentiðn o. s. frv.
Þó að mamma tæki ekki mikinn Jrátt í Idú-
sýslunni, iiafði hún nóg að gera við að sinna
gestum, innlendum og erlendum, og við að
vaka yfir velferð barnanna og heimilisins á
ýmsa vegu, en þegar pabbi kvaddi hana til
aðstoðar og samfylgdar við sig, þá yfirgaf
hún allt annað á augabragði og fylgdi hon-
um hvert sem vera skyldi.
Eins og nærri má geta var oft glatt á hjalla
þar sem var saman komið svo margt fólk í
blóma aldurs síns, og alltaf bættist við álit-
legur hópur gesta og gangandi. Stundum var
slegið upp dansi í forstofunni, en annars
skemmtu menn sér við tafl og spil. Sérstak-
lega var teflt mylla, refskák og kotra. Síðast
en ekki síz.t var til skemmtunar allskonar
fróðleikur, sögur, söngur, ljóðalestur og
kveðist á og látið fjúka í kviðlingum, því að
bæði voru menn lieima fyrir, sem gátu látið
til sín taka í þeim efnum og nrargir þeirra
42
MELKORKA