Birtingur - 01.07.1956, Blaðsíða 27
myndir í stöflum, en í einu horninu eru
bókaskápur og rúm afgirt, nokkrar hogg-
myndir á hillu fyrir ofan rúmið.
Ég spyr: Hvert er álit yðar á stöðu ab-
strakt-listar í dag?
„Ég álít að hin „geometriska abstraktion"
hafi tæmt möguleika sína, álít að mála þurfi
frjálsar. Hinsvegar finnst mér hinir ungu
fylgjendur „tacheismans" ganga skrefi of
langt. Það er fullmikið los í myndum þeirra,
hávaði og læti sem ekki samrýmist list“.
Olli það yður engum þrautum að segja
skilið við fígúratíva málverkið, urðuð þér
ekki smeykur við þetta nýja ókannaða svið,
sem þér stóðuð skyndilega andspænis?
„Nei“.
„Sjáið þér til“, og nú leitar hann í föggum
sínum og dregur fram ljósmynd af málverki
frá 1944, „þetta er seinasta fígúratíva mynd-
in mín, það er kaffikanna, færð í stílinn auð-
vitað. Þegar ég uppgötvaði að fólkið hélt að
hún væri fugl, sá ég að það var öldungis ó-
þarfi að dragnast með fyrirmyndir í málverk-
um mínum, ég hafði enga þörf fyrir þær, form
og litur spruttu fyrst og fremst innan úr
mínu eigin vitundarlífi, og ég „klippti á þráð-
inn“ eins og við segjum hér. Ég hafði ekk-
ert hugsað mér að mála abstrakt, það kom
af sjálfu sér. Ég hafði að vísu alltaf borið
mikla virðingu fyrir tilraunum abstrakt-mál-
ara, eins og t.d. Kandinsky o.fl., og mér þótti
mjög merkilegt það sem þeir gerðu, en ég
sjálfur hafði enga þörf fyrir að mála þann-
ig, fyrr en ég gerði áðurnefnda uppgötvun
mína“.
í því sambandi rifjar hann upp tímabilið,
þegar hann var kennari á Academie Mont-
martre, árin 1952-53. Þá hitti hann mikið af
ungum mönnum, sem stóðu að ýmsu leyti
gagnvart sömu vandamálum og hann hafði
staðið 1944. Þeir vildu að hann, kennari þeirra,
tæki ákvörðun um, hvernig þeir ættu að mála.
Þá sagði hann þeim, að lausnirnar væru eins
margar og þeir væru margir, það væri ekki
hægt að gefa neina reglu fyrir slíku. Hver
einstaklingur væri heimur út af fyrir sig,
sem lyti sínum lögmálum. Þeir yrðu sjálfir
að taka ákvörðun, og umfram allt mættu þeir
ekki þvinga sig, heldur yrðu þeir að vinna og
starfa í samræmi við þeirra eigin persónu-
leika.
Ég sé að Deyrolle er mikið niðri fyrir, er
hann mælir þessar setningar, og af viðkynn-
ingu við hann veit ég, að hann vill að hlut-
irnir fái eðlilega útrás, séu óþvingaðir. Þessa
afstöðu hans skilur maður bezt á hans eigin
myndum, ekkert er eins sjálfsagt og eðlilegt
og málverkt eftir Deyrolle.
Hvernig komust þér í kynni við félaga yð-
ar, sem kenndir eru almennt við Galerie
Denise René?
Jean Deyrolle: Oiseau cafetiere, 1944
25