Vera - 01.10.1988, Blaðsíða 10

blaðinu Information við talsmann írsku kvennahreyfingarinnar.
Hún var lögfræðingur, giftkona og þriggja barna móðir. „Hún
sagði einmitt að það hefði komið ýmsum spónskt fyrir sjónir
þegar frska kvennahreyfingin lagðist gegn nýjum lögum sem
auðvelda óttu lögskilnað og felldi þau í þjóðaratkvæða-
greiðslu. Hún rökstuddi afstöðu hreyfingarinnar með því að
eins og mólum væri hóttað þó styrkti hjónabandið stöðu kon-
unnar. Karlar gætu ekki svo auðveldlega hlaupið burt fró þeim
skyldum sem hjónabandið legði þeim ó herðar. Hún benti líka
ó að þó svo að hún yrði kannski skotin ífallegum karlmanni einu
sinni ó dag þó sæi hver endaleysuna í því að hlaupa ó eftir öll-
um þessum skotum."
En þegar Sveinn gekk upp að altarinu með Björk var hann að
giftast öðru sinni. Finnst honum hafa ótt sér stað einhver við-
horfsbreyting til hjónabandsins ó þessum tíma? „Jó, tvímæla-
laust. Þegar ég gifti mig fyrra sinni var höfnunin ó hjónavígsl-
unni svo sterk að þetta var eiginlega gert í leyni. Við fengum
prest heim og auk hans og okkar voru viðstaddir tveir vottar og
aðrir vissu ekki af þessu. Eg held að það hafi liðið ór fró því ég
gifti mig og þar til móðir mín vissi það. Það ríkti mikil feimni
gagnvart giftingunni í mínum vinahópi." Björk hefur aðra sögu
aðsegja af sínum vinum. „Þaðerað vísu algengtí mínum vina-
hópi að fólk sé annaðhvort í óvígðri sambúð eða búi eitt ó bóti.
Það loðireinfaldlega við alltsem er til vinstri að hafna borgara-
mennskunni í þessari vígslu og þ.a.l. er það kannski ólíkt mér
og mínum vinum að ganga upp að altarinu með langan slóða.
En fólk er ekkert feimið gagnvart giftingunni og þegar maður
drífur í henni finnst öllum það mjög gaman."
„Mig langar til að tala svolítið meira um þessa viðhorfs-
breytingu," segir Sveinn og finnst hún greinilega heillandi við-
fangsefni. ,,Mín kynslóð lagði mjög þunga óherslu ó frjólsar
óstir og að hver maður ætti sig sjólfur. Hjónabandið var í al-
gerri andstöðu við þessa kenningu og fólk afneitaði hjóna-
bandinu til að leggja óherslu ó að það væri frjólsir einstakling-
Þegar ég bað þau að ræða þessi mól við mig sagði Björk að
nú yrði þetta spennandi, nú fengi Sveinn að vita af hverju hún
giftisthonum. Mólið virtisteinfaltífyrstu. Sveinn bað Bjarkarog
Björk sagði jó og síðan þróaðist þetta stig af stigi og úr varð
gifting með stóru G-i, eins og Björk orðar það. ,,Ef maður er
að gifta sig ó annað borð þó ó maður að gera það með glans.
Mér finnst fóranlegt að paufast til borgardómara, borða svo
saltfisk ó eftir og lóta eins og ekkert sé. Eg vissi líka að foreldrar
mínir voru tilbúnir til að gera þetta myndarlega. Ef brúðkaup
eru orðin flottari nú en þau voru fyrir nokkrum órum þó ó það
sjólfsagt sinn þótt ( því að nú er verðbólgukynslóðin að gifta
börnin sín. Hún hefurefni ó því að leggja mun meira í brúðkaup
barna sinna en lagt var í þeirra eigið brúðkaup," sagði Björk
og Sveinn bætti því við að foreldramir væru kannski ó vissan
hótt að uppfylla sína drauma í gegnum börnin.
,,Ef maðurerað gifta sig á annað borð þá á maður
að gera það með glans. Mér finnst fáránlegt að
paufast til borgardómara, borða svo saltfisk á eftir
og láta eins og ekkert sé."
Ég jánka því sem hugsanlegri skýringu en bæti við að engu
að síður sé kirkjuleg hjónavígsla trúarleg athöfn sem byggi á
ákveðnum hefðum og siðvenjum sem kynslóð Sveins hafi gert
upp við á sínum tíma, óháð tilfinningum og væntingum for-
eldra. Hann hafi því verið að stíga skref í allt aðra átt. Hann
hafi við hjónavígsluna játast undir þau orð prestsins að það
sem guð hafi tengt saman megi maðurinn ekki sundur slíta.
„Segir hann það, já," segir Sveinn. „Ég man þetta ekki svo ná-
kvæmlega. Annars er ég að verða kaþólskari en páfinn og eig-
inlega kominn á írsku línuna í hjónabandsmálum, þ.e. fylgjandi
einu hjónabandi og takmörkunum á heimildum til lögskilnaðar.
Það skýtur kannski skökku við að ég skuli segja þetta þar sem
ég hef sjálfur skilið að lögum. Ég hef líka upplifað skilnað sem
barn og mér finnst að hann ætti eingöngu að vera neyðarúr-
ræði. Ef heimildirnar eru takmarkaðar þá vandar fólk valið og
fer ekki hugsunarlaust út í sambúð og giftingu. Það ætti heldur
enginn karlmaður að lifa kynlífi með konu sem hann getur ekki
hugsað sér að giftast og geta með börn." Sveinn bætir því við
að hann hafi fyrir um ári séð mjög athyglisvert viðtal ( danska
10