Vera - 01.10.1988, Blaðsíða 32

Ég hlustaði líka á færeysku
konurnar lýsa jafnréttisbaróttu
sinni. Þær voru mjög slegnar yfir
því að nýlega felldi færeyska
þingið frumvarp um jafnréttislög
og vildu sumar tengja saman að
daginn óðuren gengið vartil at-
kvæða um lögin, voru sagðar
fréttir um aukið fylgi íslenska
Kvennalistans í skoðanakönnun-
um. Karlarnir væru sem sagt að
verja stöðu sína og passa að
færeysku konurnar komist ekki
jafn langt og við. Hins vegar
fannst mér þær sækja styrk til
okkar. Það hvetur þær til að gef-
ast ekki upp að vita af því sem
við erum að gera og buðu þær
t.d. Kvennalistakonum niður í
Smyril til að ræða málin."
Félag norskra
bændakvenna
Jóhanna sagðist hafa fengið
styrk til fararinnar frá Stéttar-
sambandi bænda og varásamt
öðrum íslenskum bændakonum
boðið I ferð á vegum norskra
bændakvenna. Fóru þær að
bændaháskólanum í Ási, óku
um nærliggjandi sveitir og í
heimsókn á norskt sveitaheimili.
,,Við fengum nú litlar upplýs-
ingar um hag norskra bænda-
kvenna í þessari ferð, nema
maður spyrði sjálfur í rútuferð-
inni," sagði Jóhanna. ,,Hins
vegar vakti félag þeirra, Norg-
es bondekvinnelag, athygli
mína og ég reyndi að afla mér
upplýsinga um það í básnum
þeirra. Þetta er gamall félags-
skapur sem samanstendur af fé-
lögum í hinum ýmsu héruðum og
er sum orðin yfir 90 ára gömul.
Að mörgu leyti líkist þetta ís-
lensku kvenfélögunum en norsku
félögin starfa á víðari grund-
velli, þarert.d. fjallað um stétta-
leg málefni og lagaleg réttindi.
Félagið gefur mánaðarlega út
blað með ýmsum upplýsingum
ogfréttumfráfélögunum. Þarsá
ég m.a. að í Noregi eru laun
sem greidd eru barnfóstrum frá-
dráttarbær til skatts, þar sem
farið er að viðurkenna að börn
geta ekki lengur gengið sjálfala
í sveitum eftir því sem tæknin
eykst og hætturnar verða meiri.
Bændakonur þurfa
atvinnutækifæri
Norges bondekvinnelag
stendur einnig fyrir námskeið-
um, t.d. í sjálfstyrkingu og í ný-
sköpun atvinnulífs fyrir konur. f
Noregi er framleiðslustjórnun,
eins og hér, sem hefur leitt til
þess að býlin bera ekki lengur
tvö heilsársstörf. Aukin tækni-
væðing í landbúnaði hefur gert
þetta að karlastörfum, sumpart
vegna þess að konum er ekki
treyst til að vinna verkin, eða
þær treysta sér ekki sjálfar. Það
er því oftast konan sem þarf að
sækja annað í vinnu og þær
verða líka að sjá um að sú vinna
bjóðist. Þær hafa sjálfar staðið
að því að koma fyrirtækjum á
fót, því enginn vinnur þessi verk
fyrir okkur. Ég gæti trúað að
námskeiðið sé svipað og nám-
skeið sem ég fór á hjá Valgerði
Bjarnadóttur á Akureyri í tengsl-
um við verkefnið „Brjótum múr-
ana". Þarvarokkurleiðbeintum
ýmislegt sem gera þarf þegar
fyrirtæki er stofnað. Við komum
hver og ein með hugmynd að
fyrirtæki sem við vildum stofna
og fengum aðstoð við að útfæra
hana, t.d. um lagalega hlið
mála og gerð fjárhagsáætlun-
ar."
Finnst þér þörf á því að ís-
lenskar bændakonur stofni fé-
lög?
,,Já, mér finnst full þörf á því.
Viðerum mjög fáarí Búnaðarfé-
lögunum, m.a. vegna þess að
það er dýrt og flestum finnst nóg
að greiða árgjald fyrir annan
makann. Það sem þar fer fram
er líka allt á forsendum karl-
anna. Kvenfélögin í sveitunum
fjalla lítið um hagsmunamál eins
og atvinnumál eða önnur rétt-
indamál. Fólk í sveitum á Islandi
er svo fast í gömlum siðum, en
um leið og tímarnjr breytast þarf
hugsunarhátturinn að fylgja."
Þú ert sem sagt ánægð með
að hafa skellt þér til Noregs og
hefur fengið hugmyndir þar sem
þú getur þróað í þinni sveit?
,,Já, ég sé alls ekki eftir að
hafa farið. íslensku konurnar
tengdust ágætlega og sam-
staðan var mjög góð, burtséð
frá því hvar í flokki við stöndum.
Ég lenti með hinum og þessum
konum þegar farið var út á
kvöldin og lærði af því sem þær
voru að segja um upplifanir og
fyrirlestra sem þær höfðu sótt.
Ég á eftir að melta þetta og lifa
á þessu lengi," sagði Jóhanna
Rögnvaldsdóttir að lokum.
eþ.
Kvennahús
á Vopnafirði
I maí í vor var haldin at-
vinnumálaráðstefna á
Hvanneyri á vegum Vest-
urlandsanga Kvenhalist-
ans. Eftir ráðstefnu þessa
hafa Veru verið að berast
óljósar fregnir af virku
starfi vopnfirskra kvenna.
Til að forvitnast frekar um
þetta starf hafði Vera sam-
band við Agústu Þorkels-
dótturfrá Refstað sem var
ein af tveimur konum sem
fóru á ráðstefnuna frá
Vopnafirði.
Ágústa sagði að á ráðstefn-
unni hafi konur skipt sér í vinnu-
hópa og í þeirri vinnu hafi þær
ákveðið að koma sér upp verk-
efni sem þær gætu unnið að á
Vopnafirði. Upp úr því varð til
hugmyndin um að reyna að fá
afnot af gamla skólahúsinu þar,
sem byggtvarárið 1947 en hef-
urnú veriðaflagt. Þærfengu vil-
yrði hreppsnefndar um að fá að
nota húsið og efndu til fundar á
Vopnafirði. Konur þar eru
greinilega mjög áhugasamar
því þær hafa haldið fundi þrisv--
ar sinnum og á þá hafa mætt allt
( allt 60 konur. „Konurnar voru
allar sammála um að byrja ekki
á að steypa sér í skuldir", sagði
Ágústa og tuttugu og fimm kon-
ur hafa nú þegar gefið til kynna
að þær séu tilbúnar til að taka á
sig skuldbindingar vegna hita
og rafmagns og sagðistÁgústa
vita um enn fleiri.
Þegar átti að fara að hefjast
handa við húsíð kom í Ijós að
eitthvað var að skolplögninni og
þá var líka komið eitthvað hik á
hreppsnefndina. „Hversvegna
32