Læknablaðið : fylgirit - 01.06.2004, Blaðsíða 25
ÁGRIP VEGGSPJALDA / XVI. ÞING FÉLAGS ÍSLENSKRA LYFLÆKNA
Niðurstöður: Alls fengu 204 einstaklingar greininguna heilablóðfall
eða skammvinn heilablóðþurrð. Hópurinn skiptist í eftirfarandi undir-
flokka: POCS 26% (Posterior Circulation Syndrome), TIA 20%
(Transient Ischemic Attack), LACS 18% (Lacunert Stroke), PACS
16% (Partial Anterior Circulation Syndrome), TACS 10% (Total
Anterior Circulation Syndrome), ICH 9% (Intracranial Hemorrhage)
og staðsetning óviss í 1 % tilvika. Eftirfylgd var tæp átta ár að meðaltali.
Dánartíðni hópsins alls var 46,1%. Meðal þeirra sem fengu TACS var
dánartíðni 100%, PACS 59%, ICH 47%, POCS 45%, LACS 35% og
TIA17%.
Umræða: Endanleg tölfræðiúrvinnsla liggur ekki fyrir. Dánartíðni
hópsins verður borin saman við aldursstaðlaða dánartíðni íslendinga.
Greint verður frá tíðni endurtekinna áfalla og fötlun þessara einstak-
linga.
V 03 Sérhæfð endurlífgun utan sjúkrahúsa
á höfuðborgarsvæðinu 1997-2002
Hjalti Már Björnsson, Sigurður Marelsson, Gestur Þorgeirsson
Lyflækningasvið LSH
hmb@centrum. is
Inngangur: Neyðarbíll hefur nú verið starfræktur samfellt á höfuð-
borgarsvæðinu síðan 1982. Árið 1996 var fyrirkomulagi þjónustunnar
breytt þegar þjónustusvæðið var stækkað þannig að það taki einnig til
Hafnarfj arðar og Garðabæj ar. Sama ár var einnig tekið upp stefnumóta-
kerfi, auk þess sem neyðarlínan tók til starfa. Á tímabilinu var einnig
þjálfun neyðarbílslækna og sjúkraflutningamanna aukin verulega.
Tilgangur: Rannsóknin var gerð til þess að meta árangur endur-
lífgunartilrauna á höfuðborgarsvæðinu, bæði hvað varðar sérhæfða
meðferð neyðarbflslækna og sjúkraflutningamanna og áhrif við-
bragða nærstaddra. Markmiðið var að meta áhrif þeirra breytinga
sem gerðar voru á þjónustu neyðarbflsins.
Efniviður og aðferðir: Skýrslur um allar endurlífgunartilraunir voru
fylltar út af neyðarbflslæknum samkvæmt Utsteinstaðli.
Niðurstöðun Enn er verið að vinna að uppgjöri skráningarinnar. Á
árinu 2002 reyndust vera 86 tilfelli, þar af 55 (64%) í VF/VT, 20 (23%)
í rafleysu, þrjú í hægatakti og sex í rafvirkni án dæluvirkni. Af öllum
sjúklingum þar sem endurlífgun var reynd náðist að koma 37 (43%)
lifandi inn á legudeild, þar af 56% hjá þeim sem voru í VF/VT.
Umræða: Á síðustu árum hefur orðið umfangsmikil breyting á
endurlífgunarþjónustu höfuðborgarsvæðisins, auk þess sem nýjar
endurlífgunarleiðbeiningar tóku gildi árið 2000. í endanlegum nið-
urstöðum þessarar rannsóknar verður unnt að leggja mat á árangur
þessara breytinga.
V 04 Áhrif hjartaendurhæfingar á hjartabilaða
Karl Andersen1, Sólrún Jónsdóttir1, Axel F. Sigurðsson1, Hans J. Beck1, Marta
Guðjónsdóttir, Stefán B. Sigurðsson3
'Hjartadeild LSH, 2endurhæfingadeild Reykjalundi, 3Læknadeild HI
andersen@landspitali.is
Inngangur: Hjartaendurhæfing er mikilvægur liður í meðferð sjúk-
linga með kransæðasjúkdóm. Almennt hefur endurhæfing ekki
verið í boði fyrir hjartabilaða sjúklinga og þeim jafnvel ráðlagt að
forðast líkamlega áreynslu. Tilgangur þessarar rannsóknar var að
kanna áhrif skipulagðrar hjartaendurhæfingar á starfþrek og líðan
sjúklinga með hjartabilun.
Aðferðir: Inntökuskilyrði í rannsóknina var sjúkdómsgreiningin
hjartabilun (ICD-10: 150) samkvæmt mati meðhöndlandi hjarta-
læknis og lyfjameðferð vegna hjartabilunar. Þátttakendur skyldu
hafa verið klínískt stabflir síðastliðna þrjá mánuði. Að auki þurftu
þeir annaðhvort að sýna hjartastækkun á lungnamynd, merki um
stasa í lungnablóðrás, hafa legið inni á sjúkrahúsi vegna hjarta-
bilunar eða fengið kransæðastíflu. Sjúklingahópnum (n=41) var
slembiraðað annars vegar í viðmiðunarhóp (V) (n=20) sem hélt
áfram með hefðbundna meðferð án íhlutunar og hins vegar í þjálf-
unarhóp (Þ) (n=21) sem auk hefðbundinnar meðferðar tók þátt
í 50 mínútna hjartaendurhæfingu tvisvar í viku um fimm mánaða
skeið. Fyrir upphaf þjálfunar voru gerðar mælingar á áreynsluþoli
með hámarkssúrefnisupptöku (V02 max), sex mínútna gönguþoli,
öndunarprófi með spírómetríu, vöðvastyrk, ANP, BNP, hjartaóm-
skoðun og heilsutengdum lífsgæðum samkvæmt stöðluðum spurn-
ingalista. Við lok þjálfunartímabilsins voru mælingar endurteknar.
Niðurstöður: Meðalaldur þátttakenda var 69 ár (SD 6 ), 79% voru
karlar, útfallsbrot vinstri slegils mældist 41% (SD 14). Engar hlið-
arverkanir þjálfunar komu fram. Hámarksálag á þrekhjóli jóksl
hjá Þ en ekki V milli upphafs og lokamælinga og var munur milli
hópanna marktækur (p=0,03). Hámarkssúrefnisupptaka breyttist
hvorki hjá Þ né V milli mælinga. Göngulengd á 6 mínútna prófi
jókst um 13% hjá Þ en breyttist ekki hjá V (p=0,01). Vöðvastyrkur
jókst um 25% hjá Þ en breyttist ekki í V (p=0,003). Engin breyting
varð á ANP; BNP; gildum öndunarprófs eða útfallsbroti vinstri
slegils milli mælinga. í heilsutengdum lífsgæðum sáust merki um
betri líðan á þeim hluta spurningalistans sem lýtur að almennu
heilsufari og þreki.
Alyktanir: Hjartaendurhæfing bætir þrek, gönguþol og vöðvastyrk
hjá hjartabiluðum en hefur ekki áhrif á mælanlega þætti í starfsemi
hjarta og lungna. Þjálfunin virðist bæta upplifun hjartabilaðra á
eigin þreki og almennu heilsufari.
V 05 Aftur til vinnu eftir kransæðastíflu
Rannsóknin var samvinnuverkefni milli Landspítala og
Háskólans í Leiden, Hollandi
Sigríður B. Þormar, Gcstur Þorgcirsson, Stan Maes, Chris Verhoeven.
sthormar@yahoo.com SThormar@fsw.leidenuniv.nl
Markmið: Að greina þá þætti í vinnuumhverfinu sem hafa áhrif
á andlega vellíðan og atvinnuþáttöku eftir kransæðastíflu. Ýmsar
rannsóknir hafa sýnt að andlegar afleiðingar hjartaáfalls, svo sem
kvíði og þunglyndi, hafa áhrif á líkamlega heilsu og geta stuðlað að
endurteknu áfalli.
Efniviður og aðferðir: í úrtaki voru 267 sjúklingar með brátt hjarta-
drep, 60 ára og yngri í starfsgetuflokkum 1 og 2 sem meðhöndlaðir
voru á Landspítala á árunum 2000-2003. Könnuð voru tengsl milli
alvarleika sjúkdómsins, eðli starfs, hjartaendurhæfingar, heilsufars
og vellíðunar. Fjölþáttagreining.
Niðurstöður: Svör bárust frá 123 einstaklingum. Athygli vakti að
97% þeirra snúa aftur til vinnu eftir kransæðastíflu sem er töluvert
hærra en í erlendum rannsóknum. Greinilegt er að ákveðnir þættir í
vinnuumhverfinu tengjast velh'ðan og eru vinnukröfur og stuðning-
ur yfirmanns þar mest áberandi. Félagslegur stuðningur samstarfs-
fólks hefur mikil áhrif á starfsánægju en alvarleiki sjúkdómsins
ekki. Líkamlegar kvartanir voru marktækt fleiri hjá þeim er sóttu
endurhæfinguna og þeir voru marktækt verr staddir andlega en þeir
Læknablaðið/Fylgirit 49 2004/90 25