Morgunblaðið - 20.07.1975, Blaðsíða 45
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 20. JÚLl 1975
45
ELVAKAINIDI I I Petta gerðist líka...
Velvakandi svarar í síma 1 O-IOO
kl. 1 0.30 — 11.30, frá mánudegi
til föstudags.
0 Óþarfa afskipti
lögreglu af
veitingahús-
gestum
Velvakandi hefur nokkur und-
anfarin ár orðið var við það á
veitingahúsum borgarinnar að ó-
einkennisklæddir lögreglumenn
hafa haft afskipti af þeim mönn-
um sem þótt hafa amerikanalegir
útlits og krafizt þess að þeir sönn-
uðu þjóðerni sitt með því að mæla
nokkur vel valin orð á móðurmál-
inu. Er hér vafalaust um að ræða
nauðsynlegt eftirlit með því að
varnarliðsmenn af Keflavikur-
flugvelli geri ekki of víðreist í
skemmtanaleit sinni, en þeim sem
fyrir þessu ónæði verða af völd-
um löggæzlunnar fyrir þær sakir
einar að útlit, klipping eða klæðn-
aður þyki kanalegt er nú farið að
þykja nóg um. Flestum þykir nóg
á sig lagt að þurfa að hlýða á
hávaða og drykkjuraus veitinga-
húsgesta með tilheyrandi hrind-
ingum og handasveiflum þótt
amerfsk og innlend lögregla bæti
þar ekki við með óþarfa afskipta-
semi.
0 Sósukönnur
fjarlægðar
Fyrir um það bil ári benti Vel-
vakandi á það hve svonefndir
blómsturpottar á tröppum Há-
skólans spilltu útliti þeirra stll-
hreinu trappa og þar með öllum
höfuðinngangi Éláskólans. Nú
hafa þessar heljarmiklu sósu-
könnur verið fjarlægðar og er.það
virðingar- og þakkarvert. Reyk-
víkingar og aðrir landsmenn geta
nú virt fyrir sér þessar tröppur
eins og þær njóta sín bezt.
• Minnimáttar-
kennd gagnvart
útlendingum
Landlæg er sú minnimáttar-
kennd gagnvart útlendingum sem
kemur fram í því að menn hafa
allt á hornum sér I sambandi við
hingaðkomur erlends fólks og
telja það öllu spilla í byggðum og
óbyggðum. Auðvitað eru minni-
máttar tilfinningar þess fólks,
sem áhyggjur af umgengni og
klæðaburði erlendra manna
þjaka, allrar samúðar verðar eins
og aðrir kvillar. Velvakandi telur
dómara og f hvert sinn nieð tösku
sfna úttroðna af aðskiljanlegum
skjölum og gögnum.
Og við hverja yfirheyrslu kom
nýft fram f dagsljósið sem gaf
tilefni til deilna og brætu.
Miehoux horaðist æ meira og
varð enn gulari í andliti og sjúk-
legri, en hann gafst ekki upp.
— Leyfist manní sem S aðeins
þrjá mánuðí eftir ólifaða ...
Þetta var eftirlætisslagorð
hans. Hann varði sig með kjafti
og klóm og fann upp á nýjum og
nýjum brellum. Hver lögfræðing-
urinn tók víð af öðrum til að verja
hann.
Að lokum var dömur upp kveð-
inn. Hann fékk tuttugu ára þræik-
unarvlnnu. í IIÁLFT AR VON-
AÐIST HANN EFTIR NAÐUN
EN VARÐ EKKI AO ÖSK SINNI.
A mynd sem var birt fyrir mán-
uði í blaði sést hann magur og
gulur og skakknefja rogast með
sekk á bakinu og fangamekri á
sér um borð í Ile de Ré á La
Martínere sem siglir 180 refsi-
föngum til Cayenne.
Frú Miehoux fékk þriggja mán-
aða fangelsí og hefur úti ÖII brögð
til að fá áhrifamenn f París á sitt
band. Hún telur vfst að málið
verði tekið upp að nýju. Hún hef-
ur þegar fengið tvö blöð til að
skrifa jákvætt um mál sitt.
Leon Le Guerec veiðir sfld f
Norðursjónum um boð f La Fran-
cette og konan hans á von á fyrsta
barní þeirra. SÖGULOK.
þetta atriði og jafnframt benda á
það merka framtak sem einmitt
útlendingar hafa frumkvæði að f
sambandi við mælingar torfbæja
hér á landi. Undanfarin sumur
hefur hópur danskra og fslenzkra
stúdenta, sem leggja stund á þá
fögru listgrein arkitektúr, tekið
sig saman og gert út leiðangra
með ærnum kostnaði til að mæla
og teikna upp torfbæi og aðrar
byggingar sem margar hverjar
eru að falli komnar, vegna þess að
Islendingar sjálfir hafa ekki
druslazt til að halda þeim við eða
þá ekki haft á þeim áhuga. Er hér
um að ræða merkt framtak Dana
og leiðangrar þeirra allra góðra
gjalda verðir og mætti raunar
styrkja þessa st^rfsemi meir en
gert hefur verið. Mælingar þessar
voru gerðar f Skagafirði í sumar
og er það Skagfirðingum til hróss
hve þeir voru leiðangursmönnum
innan handar og hjálplegir. Þess-
um hópum mun hafa verið vel
tekið áður annars staðar á land-
inu og er gott til þess að vita að sú
hrokablandna minnimáttarkennd
gagnvart útlendingum, sem hér
hefur verið gerð að umtalsefni,
hefur enn ekki fest rætur í öllum
héruðum landsins.
0 Um vegmerkingar
Maður nokkur hafði samband
við Velvakanda og kvartaði und-
an því að Vegagerðin merkti of
seint á vegum úti hvar menn
þyrftu að leggja lykkju á leið
sína, og átti með þvf við að mönn-
um gæfist ekki tími til að skipu-
leggja nýja aksturleið áður en að
einhverjum vegaframkvæmdum
eða öðrum tálmunum kæmi. Vel-
vakandi tekur undir þessi orð en
vill í leiðinni þakka Vegagerðinni
fyrir það sem vel hefur verið gert
í sambandi við vegmerkingar á
síðustu árum. Tfmi var svo sann-
arlega kominn tii þess að menn
gætu ekið um landið á helztu veg-
um án stöðugrar áhyggju af þvi
hvar þeir væru staddir. Að vfsu
má segja að vegvísirinn við gatna-
mót Vesturlandsvegar og Höfða-
bakka sé fullsmár og hafa
margir orðið til þess að benda
lesa á það skilti þegar menn aka á
eðlile^ri ferð upp Ártúnsbrekk-
una.
% Nöldrað um
nöldurdálka
Svokallaðir nöldurdálkar í dag-
blöðunum verða gjarnan efnis-
þunnir þegar sumarfrf standa
sem hæst hjá bæjarbúum en
bjargræðistíminn hjá fbúum
sveitanna. Velvakandi þarf þó sízt
að kvarta undan bréfaskorti, en
þó er það svo að þættinum berst
jafnan ýmislegt efni sem af ýms-
um orsökum er ekki birtingar-
hæft. Nægir þar að nefna ýmsan
þvætting sem óábyrgir ölkneyfar-
ar setja saman sjálfum sér til af-
þreyingar og telja eiga erindi til
almennings meðan þeir eru f vímu
ástandi. Flestir þeirra mundu þó
tæplega láta sér detta til hugar að
skrifa dagblöðum við eðlilegar að-
stæður og sjá eftir öllu saman.
Fyrir nokkrum árum komst það I
tfzku meðal menntaskólanema að
semja bréf og senda til dagblaða
um ýmis deilumál sem voru ofar-
lega á baugi og undirrita þau síð-
an með nöfnum manna sem ekki
voru til. Urðu skrif þessi oft hin
líflegustu þótt ekki sé Velvakandi
að hvetja til slikra blekkinga á
nýjan leik. Enda er ætfð nóg af
deilumálum sem hvetja menn til
skrifta. Lítur t.d. nú svo út sem
hundadeilan fái byr undir báða
vængi að birtri tilkynningu lög-
reglustjóra um hert eftirlit með
hundahaldi. Annars virðist vera
full ástæða til að efna til um-
ræðna um öll þau árans tilgangs-
lausu boð og bönn sem rigkefla og
hefta athafnafrelsi manna til al-
gerlega persónulegra athafna. Er
vonandi að einhverjir verði til og
sendi Velvakanda tilskrif um t.d.
hundabannið, bjórbannið, lokun-
artíma sölubúða, lokunartfma
veitingahúsa, að ekki sé minnzt á
hin fáránlegu höft sem gilda í
sambandi við gjaldeyrisúthlutan-
ir vegna. persónulegra þarfa
manna og utanfara. Engu er lík-
ara en þjóðin sé hrædd við sjálfa
sig og telji sig bezt komna reyrða f
höft og bönn.
HOGNI HREKKVISI
Enga ölmusu!
Bakvið múrana
Eitt lifseigasta „neSanjarðarrit" Sovétrikjanna, sem barst í hendur
vestrænna fréttamanna snemma i þessum mánuði, sakar sovésk
yfirvöld um að beita svokallaða andófsmenn likamlegu ofbeldi á
stundum og jafnvel beinum pyndingum, til þess að þvinga þá til þess að
játa á sig þær sakir, sem á þá eru bornar, eftir að þeir hafa verið
handteknir. I ritinu er einkum talað um „yfirheyrslufangelsi" i þessu
sambandi: þar kváðu vera mest brögð að því að þessum aðferðum sé
beitt; þó ekki I þeim öllum. Fangar, sem njóta þá sérstakra hlunninda
fyrir „starf" sitt, eru látnir taka ósamvinnuþýða pólitiska fanga „til
meðferðar", og hefst sá leikur þá venjulega með hrottalegri barsmið,
að sagt er i ritinu. Það flytur vitnisburð nafngreinds manns, sem
staðhæfir að klefafélagi hans hafi lamið hann í öngvit, og sá hinn sami
á meira að segja að hafa gengið að öðrum fanga dauðum með
samskonar misþyrmingum. — Umrætt „neðanjarðarrit" hóf göngu
sína fyrir átta árum. Lögreglunni tókst siðan að stöðva útgáfu þess i
þrjú ár, en i mai i fyrra byrjaði það að koma út á nýjan leik. Það gengur
á milli manna á laun, og sama eintakið fer þvi um margar hendur.
Kissinger, góðan dag!
Menn henda gaman að þvi I Wash-
ington, að igögnum um símahleranir
sem bandariska alrikislögreglan hef-
ur neyðst til að gera opinber, kemur
það m.a. fram, að þegar Kissinger
utanrikisráðherra óskaði eftir þvi fyr-
ir nokkrum árum, að heimasimi ná-
ins samstarfsmanns hans yrði hler-
aður, þá tók lögreglan þá ósk hans
svo bókstaflega, að hún sendi ráð-
herranum meira að segja nákvæmar
skýrslur — um hans eigin samtöl við
manninn! Útdrátturinn úr einu þess-
ara samtala er upp á fjórar vélritaðar
siður, og þar er Kissinger raunar að
hlaða lofi á þann grunaða og að
grátbæna hann að falla frá þeirri
ákvörðun sinni að segja upp starfi!
Hvað öðru verra
Amin Ugandaforseta hefur ekki einungis tekist að gera sjálfan sig og
þjóð sina að alþjóðaundri, heldur virðist hann líka á góðri leið með að
gera landið gjaldþrota. Þannig upplýsir fjármálaráðherrann hans, að
síðan Amin rauk til og gerði alla Ugandamenn af indverskum ættum
landræka, hafi sykuruppskeran, sem fram að þeim tlma nam 140.000
tonnum á ári, minnkað um þrjá fjórðu. Þá hefur vefnaðarvörufram-
leiðslan dregist saman um helming, og stafar það einkanlega af þvi, að
fagmennirnir i þessari iðngrein hafa einfaldlega flúið úr landi. Allt hefur
þetta að sjálfsögðu stórlega aukið á efnahagsvanda Ugandamanna, en
framfærsluvisitalan hjá þeim jókst um allt að því 66% á siðastliðnu ári.
Olía á eld
Átökin á Norður-írlandi þykja með mörgu öðru hafa leitt i Ijós, að það
geti verið eins og að hella oliu á eld að senda lögreglukonur eða
kvenhermenn á vettvang. þegar kynsystur þeirra standa að óspektum.
Kvenfólk í vigahug virðist
semsagt fremur taka söns-
um ef karlmenn eru gerðir
út til að stugga við þvi. Á
hinn bóginn þykir reynslan
hafa sannað, að þegar irskir
karlmenn efna til uppþota,
þá sé stundum auðveldara
að hafa hemil á þeim, ef
þeir sjái einkennisklæddar
konur saman við i sveitun-
um, sem eiga að skakka
leikinn. Hinir ofstækis-
fyllstu meðal íranna láta sig þó litlu skipta af hvoru kyninu yfirvaldið
er, enda eru konur í breska hernum, sem sendar eru til Norður-frlands,
skikkaðar til þess að fara eftir sömu öryggisreglum og karldátarnir
Utan herbúðanna bera þær til dæmis skotheld vesti yfir einkennisbún-
ingi slnum eins og karlmennirnir, eins og sést hér á myndinni. Hún var
tekin I Belfast fyrir skemmstu, og eru bresku herkonurnar til vinstri við
hermanninn, en þær I svarta einkennisbúningnum eru aftur á móti
norður-lrskar lögreglukonur.
Hæ gaman! Lögbrjótur!
Saksóknarinn I Alabama I Bandarlkjunum hefur nú loksins tekið fram
fyrir hendurnar á bæjarstjórninni I þorpinu Fruithurst á þessum slóðum,
sem hafði gert það að „sérgrein" sinni að láta alla fjóra lögregluþjóna
þorspins sitja fyrir ökumönnum, sem þurftu um þjóðveginn þama I
grenndinni, handtaka þá fyrir of hraðan akstur og krefja þá slðan um
sekt, sem rann beint I bæjarsjóð þeirra þorpsbúa. Það kvað orðið svo
rammt að þessu, að tekjur þorpsins af þessari framtakssemi lögregl-
unnar kváðu hafa numið 200.0000 dollurum á síðastliðnu ári. Lög-
reglumennirnir vöktuðu raunar hinn gjöfula þjóðveg dag og nótt, og
svo var dómari hafður til taks allan sólarhringinn! En nú hefur
lögregluþjónunum öllum með tölu verið sagt upp starfi og þorpsfeðurn
ir mega finna sér nýja tekjulind.
G&P S\G£A V//GGA í 1/LVERAM
V£%/ tK fat\WLl6f\ NÝ $L\9/L MB9XLJ
NÓ ?/lUSNA\?/.E6 OG W£/W\ bNÚO
MÓN 'ÖI6GA VA9N/\
m VÍI6 A9 SWR5A
WvoKr Vú \IILQl9
LMN WBtmi WWr
vímw
&