Morgunblaðið - 12.02.1978, Síða 36
36
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 12. FEBRÚAR 1978
ÍiO^^VOMCtWrtC
Umsjón: STEFÁN HALLDÓRSSON OG
SVEINBJÖRN BALDVINSSON
Misgóð
spretta í menn-
ingargrasinu
Slagbrandur skoðar skólablöð
I anda hinnar markvissu og
ábyrgu stefnu Slagbrands 1
menningarmálum, tók hann sér
fyrir hendur í haust er leið að
kanna, og kynna landslýð,
framlag ungs fólks til fslenskr-
ar mcnningar. Ræddi hann af
því tilefni við lciklistarfólk og
sfðar litu dagsins Ijós nokkur
viðtöl við ungt fólk sem lcggur
stund á klassfska tónlist. 1
framhaldi af þessu ákvað Slag-
brandur að kynna sér það
menningarframlag ungs fólks,
sem hvað minnst er um vitað af
almcnningi og hvað mest
einskorðað við þröngan hóp
ungmenna, og mikið fyrir þvf
haft, en það eru skólablöðin; f
þessu tilfelli skólablöð fram-
haldsskólanna á höfuðborgar-
svæðinu. Þau skólablöð sem
Slagbrandur gat nálgast í
fyrstu umferð voru frá Mennta-
skólanum í Reykjavík, Mennta-
skólanum í Kópavogi, Flens-
borgarskóla og Verslunarskól-
anum. f Menntaskólanum við
Sund hafði ekkcrt skólablað
verið gcfið út, en af skólablaði
Menntaskólans við Hamrahlfð
er það að segja að Slagbrandi
tókst ekki að útvega sér það í
fyrstu tilraun, en hyggst reyna
aftur.
1 þessum blöðum kennir nátt-
úrulega margra grasa og eru
þau grös sum harla lágvaxin, en
á milli eru þó snaggaralegir
toppar sem lofa góðu. Það verð-
ur að segjast eins og er að Slag-
brandi þykir skóiablað M.R.
bera mjög af, hvað varðar bæði
frágang og efni og hyggst hann
geyma sér að birta efni úr því
blaði þar til næst, og þá vænt-
anlega einnig efni úr skóla-
blaði M.H.
Skólablað Verslunarskólans,
„Viljinn", er prýðilegt blað,
hvað varðar uppsetningu og
frágang. Mestur hluti efnisins
er nátengt skólanum sjálfum
og margháttaðri félagsstarf-
semi innan hans, sem von er.
Er þar m.a. fjallað (og deilt)
um móðurmálskennslu, árs-
einkunnir, leikrit á nemenda
móti, ofl. f þessu blaði er m.a.
ein smásaga sem höfundur
skrifar undir dulnefninu „J.
Helgason kennari“. Sagan
nefnist „Bernskuminning“ og
er birt annars staðar hér á sfð-
unni.
Skólablað Flensborgarskóla
heitir „Draupnir". Uppsetning
þess þótti Slagbrandi nokkuð
þreytandi, en efni þess er að
flestu leyti til fyrirmyndar.
Eitt ákveðið málefni hefur ver-
ið valið til umf jöllunar í þessu
blaði og er það trúmál. Eru
margar greinar í blaðinu um
það efni, bæði eftir nemendur
og aðra og sýnist sitt hverjum.
Virðist þessi hugmynd, að hafa
ákveðið aðalmál til umræðu f
hverju blaði, hafa gefist vel.
Mikið af efninu í blaðinu cr
kynning á félagsstarfseminni,
og þá ekki einungis innan skól-
ans, heldur er og kynnt það
sem á boðstólnum er af list-
sýningum og þess háttar vfðs
vegar um höfuðborgarsvæðið. f
blaðinu er ennfremur smásga
eftir Astu Sigurðardóttur og
nokkrar Ijósmyndir eftir með-
limi Ijósmyndaklúbbs skólans.
Birtast nokkrar þeirra hér.
„Sinf jötli“ nefnist skólablað
Menntaskólans f Kópavogi. Það
er heldur leiðinlega upp sett og
aðfengnir brandarar skipa full
verðugan sess í blaðinu að dómi
Slagbrands. Nokkur stjórn-
málaumræða er í blaðinu, ann-
ars annars vegar í tilefni af
hönnun á afstöðu nemcnda til
hersins á heiðinni og hins veg-
ar f tilefni af 1. des. Einar þrjár
smásögur eru f blaðinu og er
það vissulega ánægjulegur
fjöldi. Vmislegt sniðugt er f
blaðinu en óneitanlega urðu
það Slagbrandi n nokkur von-
brigði f sambandi við sniðug-
heitin að þau voru á köflum svo
barnaleg að þau minntu einna
helst á „kúkogpiss — Móral“
þann, sem í ungdæmi slag-
brands var helst í heiðri hafður
á barnaleikvöllum. Á einni
brandaraopnunni f blaði þessu
eru einnig tvö ljóð eftir höfund
sem kallar sig S.O. Þau eru góð
hvíld frá fyndninni (!) og birt-
ast hér.
Ég vil að lokum þakka
aðstandcndum þessara blaða
velvild f garð Slagbrands og
óska þeim til hamingju með
árangurinn af striti sfnu, en
hann cr þcgar á heildina er
litið allgóður. — SIB
BERNSKUMINNING
Þegar ég var lítill drengur átti
ég heima við lítinn fjörð sem
skerst inn í Vestfjarðarkjálkann.
Þar bjó ég með mcður minni, föð-
ur og systur minn sem er nokkru
yngri en ég. Húsiu, sem við áttum
heima í, var einr húsið við fjörð-
inn. Það var e'cki stórt en þó
nægilega stórt f' rir okkur fjögur.
Pabbi minn og hróðir hans höfðu
byggt það á eir u sumri. Það var
sumarið áður en ég fæddist. Þetta
var sterkbyggt timburhús með
eldhúsi og tveimur herbergjum. i
öðru herberginu sváfu mamma og
pabbi og ég þangað til litla systir
kom, þá flutti ég fram í „stofuna",
eins og við kölluðum hitt herberg-
ið. Það var nokkuð stærra en
svefnherbergið. Þar inni borðuð-
um við og unnum öll hin daglegu
heimilisstörf. Við áttum lítinn bát
og rérí pabbi, ávallt þegar viðraði
til þess, út á fjörðinn og veiddi
handa okkur fisk í soðið. Þessi
Þátur var líka eina samgöngutæk-
ið sem við höfðum til að komast í
samband við umheiminn því fjöll-
in, sem unkringdu fjörðinn á allar
hliðar, voru svo hrikaleg að það
var aðeins fyrir þaulreynda fjall-
göngumenn að klífa þau.
Björn, en svo hét föðurbróðir
minn, bjó hjá okkur þangað til ég
var 3 ára. Þá reri hann einn út á
fjörðinn í litla bátnum til að fiska.
Pabbi var heima við að höggva í
eldinn, þó venýulegast færu þeir
saman út. Báturinn kom að landi
4 tímum seinna, en Björn frændi
var ekki í honum. Hann hafði
fallið útbyrðis og líklega fests í
netinu sem hann hafði verið að
draga um borð því að 5 fiskar
voru í bátnum en ekkert net.
Það var svo tíu árum seinna að
sá atburður gerðist sem ég nú
ætla að segja ykkur frá.
Ég var þá u.þ.b. 13 ára gamall
og hafði um nokkurra ára bil róið
til fiskjar. Það var svo einn dag þá
um haustið að pabbi var hálf las-
inn og spurði mig hvort ég treysti
mér ekki til að fara einn út. Ég
hélt það nú og reri ég frá landi.
Mamma og litla systir stóðu í
flæðarmálinu og vinkuðu í
kveðjuskyni. Þegar ég var kom-
inn á þann stað þar sem mesta
aflavon var renndi ég netinu í
sjóinn. Síðan fór ég að dorga með
litlu handfæri sem ég hafði ávallt
meðferðis á meðan ég beið eftir
því að fiskur kæmi í-netið. Þegar
ég var búinn að sitja þarna í u.þ.b.
klukkutíma fór báturinn skyndi-
lega að rugga ískyggilega mikið
þrátt fyrir að varla bærðist hár á
höfði. Og.allt í einu skýtur manns-
höfði upp úr sjónum rétt við hlið-
ina á bátnum. Mér brá að vonum
mikið við þetta en hjálpaði þó
manninum upp 1 bátinn. Þegar
hann var kominn um borð fékk
hann sér sæti á einni þóftinni,
brosti til mín og sagði: „Komdu
sæll frændi, manstu ekki eftir
mér?“ Ég kannaðist ekki við að
hafa sér manninn áður og sagði
honum það. „Ég er hann Björn
frændi þinn“, sagði þá maðurinn.
Ég starði furðu lostinn á manninn
því að mér hafði verið sagt að
hann hefði drukknað þegar ég var
lítið barn. Hann sá hvað ég varð
skrýtinn á svipinn og sagði: „Já,
þú heldur auðvitað að ég sé dáinn,
væni minn, en ég er eins sprelllif-
andi og þú“. „En. En“. Ég kom
ekki upp nokkru orði fyrir undr-
un. „Já“, sagði hann, „en nú skal
ég segja þér hvað á daga mína
hefur drifið þessi 10 ár síðan ég
hvarf frá ykkur.
Ég reri þennan umrædda dag
einn út því að pabbi þinn þurfti
að huga að ýmsu heima fyrir. Ég
var staddur hér á nákvæmlega
sama stað og við erum nú þegar
skyndilega kemur ungur maður
upp úr sjónum við hliðina á bátn-
um. Hann kom mér dálítið furðu-
lega fyrir sjónir því að hann var
vita hárlaus og í engum fötum að
mér virtist. Ég hjálpaði honum
upp í bátinn og þá sá ég að hann
var 1 nokkurs konar samfestingi
sem bar sama lit og húðin og féll
alveg að líkamanum. Hann kynnti
sig og sagðist vera sonur Kosmír-
usar forseta í Kamúríta borg.
Hann sagði að þeir hefðu alltaf
hjá sér varautanríkisráðherra
sem væri maður sem lifað hefði á
landi. Nú væri síðasti ráðherrann
látinn og það vantaði nýjan í hans
stað. Þess vegna hefði hann nú
verið sendur til að spyrja mig
hvort ég vildi ekki taka við þess-
ari stöðu. Ég var varla búinn að
ná mér enn eftir undrunina við að
sjá manninn þarna í sjónum, hvað
þá að átta mig á öllu því er hann
var að segja, svo ég kom ekki upp
orði til að segja það sem mig
langaði til. Að lokum tókst mér þó
að stynja því út úr mér hve’nig í
ósköpunum ég ætti að fara að því
að lifa í vatni. Þá hló hann að mér
og sagði að ég þyrfti aldrei að
koma 1 vatn nema þegar ég færi
út úr borginni upp á land. Borgin
sjálf væri umlukun þykkum vegg
sem ekkert vatn kæmist í gegnum
og neðanjarðargöng lægju til nær-
liggjandi börga.
„Þegar loksins losnaði svo um
raddböndin í mér ræddum við
saman þó nokkra stund og að lok-
um lét ég til leiðast að koma nið-
ur, smá tíma' a.m.k., og vita,
hvernig mér litist á þetta. Nú og
mér líkaði svo vel þar að þar hef
ég verið síðan.“
„En Björn frændi,“ sagði ég,
„hvers vegna ert þú að segja mér
allt þetta?“ „Ja, mér finnst ég
eiginlega verða að gefa þér
greinagóða skýringu á því hvers
vegna ég skýt allt i einu upp koll-
inum eftir svona mörg ár og það
hér út á miðjum firði. Sjáðu til
mig hefur nefnilega alltaf langað
svo mikið til að sjá þig og tala við
þig og í dag, þegar ég sá að þú
varst einn í bátnum ákvað ég að
nú skyldi ég láta verða af því. Ég
ætla hins vegar að biðja þig um
eitt, væni minn. Segðu ekki
nokkrum lifandi manni frá þessu.