Morgunblaðið - 04.04.1978, Qupperneq 47

Stöðug-
ar óeirð-
ir í Iran
Teheran, 3. apríl, Reuter.
Mótmælaaðgerðir héldu
áfram í íran áttunda daginn
í röð í gær, að því er
opinberar heimildir skýrðu
frá í dag. Fjórir menn hafa
látið lífið í þeirri hrinu
óeirða sem nú stendur yfir,
margir slasazt og fjöldi
manna verið handtekinn.
Lítið er vitað um markmið
óeirðarseggja sem einkum hafa
látið reiði sína í ljós með því að
skemma banka, opinberar Bygg-
ingar og kvikmyndahús. Yfirvöld
segja skemmdarverkamennina
vera samtök öfgamanna til hægri
og vinstri.
Óeirðirnar síðustu átta daga
hafa átt sér stað í fjölmörgum
borgum landsins, en opinberlega
er ekki litið svo á að öryggi
ríkisins stafi hætta af látunum.
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 4. APRÍL 1978
47
Schmidt dómari
í einvígi Kar-
povs og Korchnois
Amsterdam, 3. apríl, Reuter.
VESTUR-ÞÝZKI stórmeistarinn
Lothar Schmidt var í dag skipað-
ur yfirdómari einvígis Karpovs
og Korchnois um heimsmeistara-
titilinn í skák. Einvígið hefst í
borginni Baguio á Filippseyjum
16. júlí. Schmidt var aðaldómari
einvígis þeirra Fischers og
Spasskys sem haldið var í Reykja-
vík 1972.
Nýtt áhrifaríkt lyf gegn
krabbameini uppgötvað
Houston, Texas 2.
apríl.
AP. Reuter.
TILKYNNT var í dag,
að vísindamönnum hefði
tekizt að búa til lyf gegn
krabhameini, og cr sagt
að einn skammtur af
lyfinu drepi hundruð'
milijóna krabbameins-
fruma í músum. Vísinda-
menn segja að lyfið hafi
verið uppgötvað með I
aðstoð tölvu.
Tilraunir sem gerðar
hafa verið með lyfið við
Kaliforníuháskóla
benda til þess, að það
hafi langvarandi áhrif á
krabbameinsfrumurnar
og minnki áhrif þeirra á
líkamann til muna. .
Martin A. Apple, sem
hefur umsjón með
rannsóknunum, hefur þó
varað við of mikilli bjart-
sýni, því ekki sé víst að
lyfið hafi jafnmikil áhrif
á krabbamein í mönnum
og á krabbamein í mús-
um.
„Lyfið er sennilega
áhrifaríkara en flest
önnur lyf, sem notuð eru
við krabbameini, að
minnsta kosti miðað við
tölfræðilegar niðurstöð-
ur,“ sagði Apple. Hann
bætti við að „tölvan hefði
reynzt svo til óskeikul"
við að álykta hvaða lyf
verkuðu á menn.
Á fundi hjá Krabba-
meinsfélagi Bandaríkj-
anna sagði Apple, að
leyndardómur hins nýja
lyfs væri sá, að það
bindist krabbameins-
frumunum í langan tíma.
Á yfirborði hverrar
krabbameinsfrumu eru
sameindir sem hafa
mikla tilhneigingu til að
bindast öðrum sameind-
um.
„Sá tími sem lyfið
binzt þessum sameindum
ákvarðar áhrif lyfsins,"
sagði Apple á fundinum.
Venjulegt lyf gegn
krabbameini, eins og
adriamycin, binzt
sameindunum í eina
sekúndu, en hið nýja lyf,
azetomicin, binzt þeim í
1,5—1,7 sekúndur, að
sögn Apples.
Apple, sagði ennfrem-
ur, að efnasamsetning
azetomicins hefði verið
uppgötvuð með aðstoð
tölvu. Vísindamennirnir
hefðu notfært sér upp-
lýsingar tövlu, sem hefði
að geyma allar efnafræði
og líffræðilegar
staðreyndir sem banda-
rískir vísindamenn búa
yfir.
Tölvan sagði fyrir um
efnasamsetningu og
bjuggu vísindamennirnir
þá til þrívíddar-líkön af
sameindunum. Gátu þeir
þannig gert sér glögga
grein fyrir áhrifum
lyfsins.
Apple sagði, að í tií-
raunum hefðu vísinda-
mennirnir einbeitt sér að
því að finna lyf sem
bundizt gætu frumefnum
krabbameinsfrumnanna,
DNA. Þannig tókst þeim
að uppgötva lyf sem
bundust DNA betur en
önnur lyf.
Tilraunir leiddu til að
uppgötvuð voru fleiri
efni en azetomiein, en
það lyf er hið áhrifa-
ríkasta sem fundið var.
Fá þekkt lyf drepa
100.000 krabbameins-
frumur með einum
skammti og þau sem
drepa 10 milljónir
frumna eru mjög sjald-
gæf, en hið nýja lyf er
sagt drepa 100 milljónir
fruma.
Að lokum sagði Apple
á fundinum að kanna
yrði nánar áhrif
azetomicins á dýr, áður
en ráðizt yrði í að nota
það gegn krabbamefni í
mönnum.
70.000 manns
drepnir í norð-
urhlutum Angóla
London, 3. marz, AP-Reuter.
KÚBANSKIR hermenn í Angóla
og stjórnarherinn hafa að undan-
förnu fellt um 70.000 óbreytta
borgara í norðurhlutum Angóla,
að því er brezka blaðið Sunday
Telegraph skýrir frá í gær. Sendi-
ráð Angóla í Briissel sagði í dag,
að frásögn blaðsins væri uppspuni.
í frétt Sunday Telegraph greinir
frá viðtölum við fólk sem komizt
hefur lífs af. Þar segir að vopnaðir
hermenn hafi brytjað niður
óbreytta borgara að hundruð þorpa
hafi verið brennd til ösku eða
sprengd í loft upp, heimili rænd og
konum nauðgað.
Talið er að um ein milljón manna
hafi flúið í Angóla vegna aðgerð-
anna. Margir hafa leitað inn í
skógana og segir Telegráph, að
sovézkar Mig-herþotur hafi varpað
Mapalm-sprengjum á skógana til að
hrekja flóttamennina þaðan.
Samkvæmt fréttinni í Sunday
Telegraph hefur börnum á aldrin-
um 10—17 ára í norðurhlutunum
verið skipað að yfirgefa heimkýnni
sín og þau send til Kúbu til „náms“.
Óttaslegnir foreldrar, sem ekki þora
að gera uppsteyt gegn stjórninni,
telja að börn þeirra séu send til
Havana til að vinna sem þrælar á
sykurplantekrunum.
Hingað til hefur ekkert verið
vitað um aðgerðirnar í Angóla.
Segir í fréttinni að vestrænum
blaðamönnum í Angóla hafi ekki
verið hleypt inn á svæðin þar sem
skæruliðar FNLA og UNITA hafi
hreiðrað um sig. í Sunday Tele-
graph er skýrt frá því, að blaða-
manni blaðsins hafi verið smyglað
inn í norðurhluta Angóla yfir
landamæri Zaire og að hann hafi
Framhald á bls. 30.
Þotan hrapaði á hraðbrautina. Hinn 29. marz hrapaði bandarísk
orrustuþota aí gerðinni Tomcat F-14 á hraðbraut í San Diego í
Kaliforníu. Með vélinni voru tveir menn og fórst annar þeirra í
slysinu. Þess má geta, að ein slík orrustuþota kostar um 20 milljónir
Bandaríkjadala, eða jafnvirði um 510 milljóna króna.
Búlgarskir andófsmenn
senda frá sér yfirlýsingu
Vín 3. apríl. AP.
BÚLGARSKIR andófsmenn hafa
látið frá sér fara „yfirlýsingu
‘78“ í sex greinum, þar sem deilt
er harðlega á stjórn Búlgaríu
fyrir að fótum troða almenn
mannréttindi í landinu. Þetta er
í fyrsta sinn sem nokkuð hefur
heyrzt í andófsmönnum þar í
landi, að því er segir í austur-
ríska dagblaðinu Die Presse í
dag.
Dagblaðið segir að engin undir-
skrift hafi fylgt yfirlýsingunni.
Hermir blaðið að hópur sm kallar
sig „ABD“ beri ábyrgð á yfirlýs-
ingunni, sem árituð var „til allra".
Þá segir í Die Presse að búlgörsk
yfirvöld álíti yfirlýsinguna vera
frá andófsmönnum. Líklegast er
talið að menntamenn í Búlgaríu
hafi samið yfirlýsinguna.
I fyrstu grein fyrirlýsingarinnar
er þess krafizt að „mannréttindi
og almenn borgararéttindi séu í
heiðri höfð“.
I næstu grein krefjast andófs-
mennirnir þess að fólki verði leyft
að flytjast til annarra landa,
landamæri Búlgaríu og annarra
landa verði opnuð og að allir
Búlgarar fái vegabréf.
Þá segir í þriðju grein að þörf
sé á félagslegum umbótum, svo
sem að hækka ellilífeyri, og auka
samræmi í verði á neyzluvörum og
almennum launum, þannig að
lífsgæði verði meiri í landinu.
í fjórðu grein krefjast andófs-
mennirnir þess að stofnuð verði ný
verkalýðsfélög í stað núverandi
félaga. Skulu nýju félögin bera hag
verkalýðsins fyrir brjósti.
I næstsíðustu greininni er þess
krafizt að öll fríðindi í þjóðfélag-
inu verði afnumin og í sjöttu grein
krefjast andófsmenn þess að
yfirlýsing þeirra verði birt í öllum
dagblöðum Búlgaríu.
Hverjir
hljóta
Oskars-
verðlaun?
Hollywood 3. apríl. AP.
Óskarsverðlaunin verða
afhent í kvöld í 50. skipti og
líklegast er talið, að annaðhvort
„Star wars“ eða „Annie Hall“
hljóti titilinn „Bezta kvikmynd
ársins“.
„Star wars“ er þegar orðin ein
bezt sótta kvikmynd frá upphafi,
en ekki er þó hægt að telja hana
öruggan sigurvegara, því sjálfs-
ævisaga Woodys Allens, „Annie
Hall“, er talið gefa henni litið
eftir. Þá er einnig talið, að
kvikmyndin „The turning point“
geti hlotið verðlaunin, en sú
mynd fjallar um tvo ballettdans-
ara.
Woody Allen er einnig talinn
eiga góða möguleika á að hljóta
þrenn Óskarsverðlaun í viðbót,
fyrir bezta karlhlutverkið, beztu
leikstjórn og bezta handritið.
Richard Burton er einnig tal-
inn líklegur til afreka fyrir leik
sína í „Equus", en hann hefur sex
sinnum áður verið útnefndur til
Óskarsverðlauna án þess að
hljóta þau nokkurn tíma.
Diane Keaton er líklegust til að
hljóta verðlaunin fyrir bezta
Framhald á bls. 31.
Þetta gerðist
1977 — Zaire slítur
stjórnmálasambandi við
Kúbu, vegna þess að
kúbanskir hermenn
hjálpuðu byltingarsinn-
um í Angóla.
1976 — Forseti
Ebyptalands, Anwar
Öadat, lýsir yfir að hann
hafi frestað að leyfa
sovézkum herskipum að
nota egypzkar hafnir.
1975 — Bandarísk
fiutningavél með 243
víetnamska munaðar-
leysingja ferst skömmu
eftir flugtak frá Saigon.
Yfir 100 börn og að
minnsta kosti 25
fullorðnir farast. Flug-
vélin var á leið til
Bandaríkjanna.
1968 — Blökkumanna
ieiðtoginn Martin Luther
King er myrtur í
Memphis í Tennessee.
1964 — Makarios erki-
biskup rýfur friðar-
samninginn frá 1960
milli Grikkja, Tyrkja og
Kýpurbúa, og grimmileg-
ir bardagar brjótast út á
Norðvestur-Kýpur.
1949 — Norður
Atlantshafssamningur-
inn er undirritaður í New
York af ráðherrum
Bandaríkjanna, Bret-
lands, Frakklands,
Belgíu, Hollands, Ítalíu,
Portúgals, Danmerkur,
íslands, Noregs og
Kanada. í samningnum
er kveðið á um gagn-
kvæma hjálp komi til
Mikill eldsvoði
geisar í Manilla
átaka á Norður-Atlants-
hafi.
1932 — Bandaríski
prófessorinn C.G. King
einangrar c-vítamín.
1912 — Lýst er yfir
stofnun kínversks
lýðveldis í Tfbet.
1660 - Charles II,
Bretakonungur gefur út
Breda-yfirlýsinguna, þar
sem kveðið er á um
trúfrelsi.
1618 — Richelieu
kardínáli er sendur í
útlegð til Avignon fyrir
að vera andvígur Marie
de Medici, móður Frakk-
landsdrottningar.
1611 — Kristján IV,
Danakonungur, lýsir
stríði á hendur Svíum.
1581 — Elízabet I
Bretadrottning aðlar
Francis Drake.
í dag eiga aímæli.
Grinling Gibbons, ensk-
ur myndhöggvari
(1648-1719), Arthur
Murrey, bandarískur
danskennari (1895—...),
og Nicola Antonio Zin-
farelli, ítalskt tónskáld
(1752-1837).
Hugieiðing dagsins.
„Hugmyndaflug er mikil-
vægara en þekking."
Albert Einstein, þýzk-
ættaður eðlisfræðingur
(1879-1955).
Manilla, Filippseyjum 3. apríl AP
MIKILL eldur geisaði í
fátækrahverfum Manilla f
dag, og réðu slökkviliðs-
menn ekki við neitt. Yfir 800
heimili höfðu orðið eldinum
að bráð og 20.000 manns
höfðu neyðzt .til að yfirgefa
heimili sín og hafast við á
götum borgarinnar.
Eldurinn kviknaði í
Tondo-hverfinu skömmu eftir há-
degi og um kvöldið teygðu eldtung-
ur sig að norðurhluta hafnarinnar
í Manilla.
Vatnsskortur háði mjög slökkvi-
starfi og stöðugur straumur fólks
úr brennandi húsunum gerði
slökkviliði allt starf erfiðara.
Yfirvöld kanna nú hvort rétt sé
að eldurinn hafi átt upptök sín í
gasofi hjá konu sem rak sælgætis-
verzlun.
Heimilislausir íbúar Manilla
hafast nú við í skólum og öðrum
byggingum á vegum hins opinbera.
Ekki er vitað til þess að neinn
hafi farizt í eldsvoðanum, en 16
hafa hlotið minni háttar brunasár.
Ljónindrápu
temjarann
Dublin, Irlandi, 1. apríl. AP.
ÞAÐ slys vildi til á laugardag er
Ijónatemjarinn Gordon Howes
var að temja fimm ljón að tvö
þeirra réðust á hann og drápu.
Howes var að æfa sig fyrir
sýningu er átti að vera í
fjöllcikahúsi daginn eftir.
Nærstaddir fjölleikamenn
komu Howes fljótlega til
aðstoðar en þegar loks tókst að
hemja ljónin voru þau búin að
bíta temjarann til bana.