Morgunblaðið - 12.08.1978, Blaðsíða 45

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 12. ÁGÚST 1978
45
VELVAKANDI
SVARAR í SÍMA
OIOOKL. 10— 11
FRÁ MÁNUDEGI
nrf/JA7n*'’an'vn
• Eftirlitsmenn
með þáttinn?
„Hér fyrir nokkru þegar allur
hinn siðmenntaði heimur fylltist
viðbjóði á meðferð manna í
Rússlandi á andófsmönnum og
meira að segja kommúnistaforingi
ítala sagði þeim að hætta, því
þetta væri blettur á
sósíalismanum, þá gaus upp illa
lyktandi sósíalistísk hræsni. Muna
ekki allir miðaldra menn viðbrögð
sósíalistanna þegar helgigrímunni
var svipt af Stalín? Þá var það
látið heita svo að hann hefði ekki
verið að framkvæma sósíálisma.
Hvað skyldi Sakarov gefa mikið
á milli Brésnefns og Stalíns í dag
og lofar ekki dótturfyrirtæki
Berlinguers á Ítalíu, Rauði herinn,
frelsi, jafnrétti og miskunnsemi?
Skæruliðasveitirnar og sveitir
Castros sem fara eins og logi yfir
akur með morðum, ránum og
efnahagseyðileggingu, — er þetta
ekki sósíalisminn sem þarna er að
verki? Engum dettur í hug að þessi
lýður sé að vinna í nafni
kapítalismans.
Ein er hér stofnun sem virðist
láta sér fátt um andófsmálin
finnast og gætti sérstaks hlutleys-
is, en það var ríkisútvarpið. Það
hefur sennilega verið eftir Þjóð-
viljagreinina að loksins fannst
forráðamönnum útvarpsins að
tími væri kominn að fræða sak-
lausan almenninginn um þessi
mái. Umsjónarmaður þáttar sem
nefnist Víðsjá, Friðrik Páll Jóns-
son, sagði að nú mundi hann taka
andófsmálin fyrir í þættinum
þennan tiltekna dag. Ég lét þetta
ekki framhjá mér fara. I þessum
Víðsjárþætti kom fram maður sem
hét Árni Bergmann, blaðamaður
Þjóðviljans. Friðrik Páll hafði ekki
fyrir því að tala við Amnesty-
International deildina hér. Eitt-
hvað áttu þeir þó að vita líka um
þessi mál. Enginn vænir Árna
Bergmann um að hann sé ekki
allra manna kunnugastur öllu
rússnesku, en hvenær hefur hann
gagnrýnt rússneskar stjórnarað-
gerðir?
Hann kom hingað á sínum tíma
og heimtaði að íslenzk stjórnvöld
framseldu lettlenskan mann sem
flúið hafði á náðir okkar. Þessari
beiðni Árna var ekki ansað þvi
þeirri stjórn sem þá sat við völd á
Islandi fannst að Stalín hefði nóg
að gert í Eystrasaltslöndum.
Ríkisútvarpið gat bara við Árna
Bergmann einan talað þegar það
fór að fræða mann um andófs-
mennina í Rússlandi. Ég tala
ábyggilega fyrir hönd meirihluta
þjöðarinnar þegar ég bið um að
útvarpið hafi svo sem einn eftir-
litsmann með umsjónarmönnum
svona þátta. Ekkert pólitískt kerfi
notar meira eftirlitsmenn heldur
en sósíalisminn og ættu þeir því að
verða glaðir sósíalistarnir á út-
varpinu þegar trúnaðarmaður
þjóðarinnar er kominn til þeirra,
því að þetta er stórt spor í átt til
sósíalisma.
IIúsmóðir.“
• Afsláttur fyrir
Breiðhyltinga?
Hildcgard Þórhallsson.
— Ég geri allmikið af því að
fara í sundlaugar og fyrir þá sem
búa í Breiðholtshverfum getur það
orðið alldýrt fyrirtæki. Ef farið er
með strætisvagni þarf að greiða
fargjöld kr. 100, sundlaugargjaldið
(nýhækkað) kr. 180 og aftur heim
með strætisvagni kr. 100. Alls
kostar það því 380 kr. fyrir íbúa
Breiðholts að fara í sund. Þessar
tölur lækka eitthvað ef keypt eru
kort, en það munar ekki ýkja
miklu. Þess vegna datt mér í hug
hvort ekki væri hægt að fara fram
á það að íbúum Breiðholts væri
veittur afsláttur í sundlaugar, því
þeir hafa ekki sundlaug í sínum
hverfum og verða að ferðast
langar leiðir til að komast í sund.
Að lokum vil ég svo fá að koma á
framfæri þakklæti til alls starfs-
fólks í sundlaugum borgarinnar,
það er allt hið bezta og hæfasta
starfsfólk.
• Þakkir til
Jónasar
Kristín Hjarnadóttir.
— Ég vil fá að þakka Jónasi
Jónassyni fyrir hina ágætu þætti
sem hann hefur verið með í
útvarpinu að undanförnu. Hann
virðist hafa sérstakt lag á því að
ná skemmtilegum tón í viðræðum
sínum við fólk og finnst mér að
hann ætti að halda þessum þáttum
áfram sem lengst. Okkur Reykvík-
ingum finnst gaman að kynnast
fólki út um land og eru þetta því
hinir fróðlegustu og skemmtileg-
ustu þættir.
HÖGNI HREKKVÍSI
SKÁK
Umsjón:
Margeir Pétursson
í sveitakeppni Sovétríkjanna í
ár kom þessi staða upp í skák
þeirra Daurovs, og Movshovichs,
sem hafði svart og átti leik.
31. — Hxg2+! og hvítur gafst upp
um leið, því að eftir 32. Kxg2
Dxf3+ er hann mát í tveim
lc.iwjum.
„Auðvitað!... Þú veist um fáfarinn, kyrrlátan stað!“
Rabbad vid
N orðmanninn
Gunnar S. Sem
, „Byrjaði á
Islendinga-
sögunum
um leið og
ág varð læs
ff
— Ég var skírður fimm
mánaða gamall og mér var sagt
síðar, að presturinn hcfði tekið
það scrstaklcga fram við skírn-
ina. að ég væri skírður í
höfuðið á einum Gunnari,
nefnilega Gunnari á Hlíðar-
enda, og að prcsturinn hcfði
farið sérstökum viðurkenning-
arorðum um hann í ræðu sinni.
Þcgar ég óx upp og lærði að
lesa voru mér fljótlcga fengnar
ýmsar af íslendingasögunum
til aflestrar og alla tíð síðan
hef ég haft áhuga og yndi af
þeim. —
Sá sem þetta segir er 51 árs
gamall Norðmaður að nafni
Gunnar S. Sem. Hann er einn af
forstjórum norska fyrirtækisins
Elkem Spiegerverket, sem verk-
smiðjan að Grundartanga er
reist í samvinnu við eins og
kunnugt er. Hann hefur dvalizt
hér á landi undanfarið ásamt
konu sinni og m.a. haft tækifæri
til að skoða ýmsa sögufræga
staði úr Njálssögu, sem honum
staði nú. Og ég vil taka það
sérstaklega fram, að það var
ekki ónýtt að hafa Ingólf
Jónsson frv. alþingismann og
ráðherra sem leiðsögumann,
hann gerþekkir þetta svæði allt.
Ég verð að segja að það var
stórkostleg tilfinning að koma
til staða eins og Bergþórshvols,
Hlíðarenda, Keldum og Svína-
fells og fl. Maður komst ein-
hvernveginn í miklu nánari
snertingu við atburði, sem segir
frá í Njálu og staðið hafa
ljóslifandi fyrir manni í langan
tíma. Á hinn bóginn er því ekki
að neita, að manni finnst
einhvern veginn dálítið skrýtið
að sjá á þessum stöðum fólk eins
og mig og þig, sem notar öll
nýtízku tæki' til landbúnaðar,
því að það hefur síazt inn í
mann, að svona staðir ættu að
standa kyrrir í tímanum.
Ég held án þess þó að vita það
með vissu, að töluverður áhugi
sé í Noregi á íslenzkum bók
menntum, þótt íslenzkar nú-
Gunnar S. sem ásamt konu sinni Ingeborg Scm.
hefur verið hugleikin umfram
flestar aðrar Islendingasögur.
— Það var faðir minn sem
réð nafngiftinni, sagði Gunnar
er hann var spurður að því
hvernig hafi staðið á því, að
hann var skírður í höfuðið á
ekki minni hetju en Gunnari á
Hliðarenda.
Hann var verkfræðingur að
mennt og starfaði sem slíkur, en
var vel að sér um marga hluti.
Hann var ágætlega kunnugur
íslendingasögunum og söguhetj-
an frá Hlíðarenda hlýtur að
hafa heillað hann mikið, hélt
Gunnar áfram.
Það lá beint við að spyrja
Gunnar næst hvernig honum
hafi líkað að heimsækja nú
ýmsa staði á Suðurlandi, sem
tengjast atburðum í Njálu, og
honum gafst nú í fyrsta sinni
kostur á að heimsækja.
— Ég hef komið nokkuð oft
til íslands, en það hafa oftast
verið stuttar ferðir og þá
yfirleitt til Reykjavíkur og ég
hef ekki getað skoðað mig um
neitt að ráði. Þess vegna var þaö
kærkomið að fá að skoða þessa
tímabókmenntir eigi kannski af
eðlilegum ástæðum meiri vin-
sældum að fagna en fornsögurn
ar. En ég held líka, að hver sá
Norðmaður, sem kynnist íslend-
ingasögunum, verði sér betur
meðvitaður um þau sterku og
margvíslegu tengsl, sem liggja
milli þessara tveggja frænd-
þjóða, sagði Gunnar.
Að lokum barst talið nokkuð
að Elkem -Spiegerverket og
Grundartangaverksmiðjunni,
sem nú rís í Hvalfirði og
Gunnar sagði: Ég fyrir mitt
leyti er ánægður með að sam
vinna um verksmiðjuna að
Grundartanga skuli hafa tekizt
með norskum og íslenzkum
aðilum og ég vona að það
samstarf eigi eftir að leiða til
frekara samstarfs með þjóðun
um og verða báðum að gagni
Þótt horfur hafi verið nokkuð
dökkar hvað varðar verð og sölu
á kísiljárni undanfarið virðist
margt benda til að þar sé um
tímabundna erfiðleika að ræða
og að úr muni rætast im
skamms tíma.