Morgunblaðið - 28.09.1978, Síða 15
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 28. SEPTEMBER 1978
15
Yfirlýsing frá Landssamb-
andi framhaldskólakennara
bera með sér, setja þeir takmark-
anir og bönn við losun ýmissa
úrgangsefna í hafið. Þeir eru
hinsvegar aðeins bindandi fyrir
samningsaðilana, en þeir eru
minnihluti ríkja. Eins og sakir
standa er bess vegna ekkert því til
fyrirstöðu, að skip annarra ríkja,
t.d. þau fjölmörgu, sem sigla undir
hagkvæmnisfánum (flags of
eonvenience), iosi úrgangsefni í
hafið við ísland allt upp að 4 mílna
lögsögunni eða mengi hafið við
strendur landsins á annan hátt. Er
ekki að finna nein ákvæði í
íslenskum rétti, sem unnt væri að
beita til að koma í veg fvrir slíkt
atferli.
Úr þessu þarf að bæta sem fyrst.
Er hér því gerð tillaga um það, að í
hinni nýju heildarlöggjöf um
lartdhelgina verði einnig sett
ákyæði um íslenska mengunar-
varnarlögsögu, er taki til alls 200
sjómílna svæðisins. Kjarni þeirra
ákvæða yrðu heimiidir fyrir ís-
lensk stjórnvöld til þess að setja
reglur um bann við losun eiturefna
og annarra hættulegra efna í hafið
frá skipum allra þjóða, ákvæði um
sigíingu skipa, sem sérstök meng-
unarhætta getur stafað frá, um
svæðið, þ.á m. olíuskipa, ákvæði
um búnað og öryggismál og
tilkynningaskyldu slíkra skipa, og
ákvæði um olíuboranir og aðra
jarðefnavinnslu á svæðinu.
Slík mengunarvarnarlögsaga er
fáum þjóðum jafn nauðsynleg sem
Islendingum, vegna mikilvægis
auðlinda hafsins í þjóðarbúskapn-
um. Hún yrði einnig í samræmi við
aðgerðir annarra þjóða í þessu
efni, svo sem Kanada, er setti lög
um mengunarvarnir undan
ströndum norðurhluta landsins
þegar árið 1970. Þá má og benda á
það að í uppkastinu að nýjum
hafréttarsáttmála, 7. kafla, er
beiniínis svo fyrir mælt, að öllum
ríkjum beri að setja lagaákvæði og
stjórnvaldsfyrirmæli um verndun
hafsins og auðlinda þess gegn
mengunarhættu, bæði þeirrar, er
upptök sín á frá landi, og eins frá
skipum. Er því vissulega fyllilega
tímabært, að í íslenskan rétt verði
sett ákvæði um þessi atriði.
Eðlilegt er, að þau ákvæði taki mið
af þeim alþjóðareglum, sem þegar
eru fyrir hendi á þessu sviði, m.a.
samþykktum Siglingamálastofn-
unar Sameinuðu þjóðanna, IMCO,
og þeim ákvæðum, sem um þessi
mál er að finna í uppkastinu að
nýjum hafréttarsáttmála.
Er þá komið að niðurlagi
þessarar greinar um nauðsyn þess,
að sett verði heildarlöggjöf um
landhelgina við Island og land-
grunns- og mengunarvarnalög-
sögu. í uppkastinu að nýjum
hafréttarsáttmála Sameinuðu
þjóðanna er um þessi sömu atriði
fjallað á almennum grundvelli.
Mikilvægasta nýmælið þar er 200
sjómílna auðlindalögsaga strand-
ríkisins, þar sem því er veittur
réttur til auðlinda hafsins og
hafsbotnsins út af þeim mörkum.
Spyrja mætti því ef til vill,
hvort ekki væri nægilegt að bíða
eftir, að sá sáttmáli taki gildi, þar
sem þá myndi vel fyrir þessum
málum séð. A því er sá hængur, að
enginn veit þegar þetta er skrifað
hvort eða hvenær endanlegt sam-
komulag þjóða næst um nýja
skipan hafréttarmála. Þótt sátt-
málinn nái samþykki, munu líða
nokkur ár, þar til tilskilinn fjöldi
ríkja hefur fullgilt hann og hann
fær gildi. íslensk löggjöf um þessi
atriði er þar að auki ótvírætt
nauðsynleg, svo að skapaðar verði
innlendar réttarheimildir á þessu
mikilvæga sviði, hvað sem þjóð-
réttarsamþvkktum líður. A það
ekki síst við um heimildir íslenska
ríkisins yfir landgrunns- og hafs-
botnssvæðinu út að 200 sjómílun-
um og jafnvel lengra, og heimildir .
til mengunarvarna út að þeim
niörkum.
Er því niðurstaða þessara hug-
leiðinga sú, að fyllilega tímabært
sé að hefja undirbúning heildar-
löggjafar um íslensku landhelgina
— auðlindalögsögu-löggjafar.
Morgunblaðinu hefur borist yf-
irlýsing frá Landssambandi fram-
haldsskólakennara og fer hún hér
á eftir:
„í tilefni af ummælum for-
manns Sambands grunnskóla-
kennara í Morgunblaðinu 23. þ.m.
Yígja nýja
gönguleið
í SL. MÁNUÐI var smíðuð göngu-
brú á Syðri-Emstruá og þar með
rutt úr vegi aðalfarartálmanum,
sem er á milli Þórsmerkur og
Landmannalauga. Ferðafélag ís-
lands hefur undirbúið opnun
þessarar gönguleiðar, m.a. með því
að byggja lítil hús á henni, svo fólk
geti gengið þarna á milli án þess
að þurfa að bera með sér tjöld og
annan viðleguútbúnað.
I tilefni þess, að brúin er nú
komin á ána, ætlar Ferðafélag
íslands að efna til ferðar inn á
Emstrur og ganga þaðan til
Þórsmerkur n.k. laugardag.
Ferðinni verður hagað þannig,
að ekið verður inn Fljótshlíð og
farið yfir Markarfljót á nýju
brúnni, sem byggð var yfir það nú
í haust. Sæluhús F.í. er þar
skammt frá og verður síðan gengið
þaðan til Þórsmerkur og farið yfir
Syðri-Emstruá á nýju brúnni. Má
segja, að hér sé um einskonar
„vígsluferö" að ræða, því þetta er í
fyrsta sinn, sem efnt er til
hópferðar þessa leið.
Leiðrétting
Sú ónákvæmni var í grein minni
um Björn Stefánsson á Húsavik
áttræðan, að móðir hans og Jón
Sveinsson rithöfundur voru talin
systkinabörn.
Hið rétta er, að þau voru
bræðrabörn. Sveinn sýsluskrifari
og Þórarinn á Grásíðu voru
bræður, synir hjónanna Þórarins
Þórarinssonar i Kílakoti og Bjarg-
ar Sveinsdóttur frá Hallbjarnar-
stöðum.
Halldór Blöndal
EF ÞAÐ ER
FRÉTTNÆMT
ÞÁ ER ÞAÐ I
MORGUNBLAÐENTJ
AKil.VSIMJ.V-
SÍMINN KH:
22480
vill stjórn Landssambands fram-
haldsskólakennara taka fram eft-
irfarandi:
Innan L.S.F.K. eru um 1000
kennarar sem starfa á grunnskóla-
stigi. Hér er því um 2 sjálfstæð
félög að ræða fyrir kennara á
sama skólastigi. Iðulega hafa
komið fram þeirra á milli skiptar
skoðanir um stefnu og fram-
kvæmd ýmissa hagsmunamála.
Oft hefur sá ágreiningur verið
jafnaður og góð samvinna hefur
jafnan verið milli félaganna og
yfirleitt hafa þau virt hvors
annars skoðanir.
í sambandi við það deilumál sem
nú er uppi milli kennara og ríkis er
nokkur skoðanamunur milli félag-
anna en S.G.K. hefur ekki leitað
eftir samvinnu við L.S.F.K. við
lausn þessa máls eða reynt að
samræma sjónarmiðin. I samræmi
við skoðanir L.S.F.K. í þessu máli
var eftirfarandi ályktun samþykkt
11. sept. sl. á stjórnarfundi
L.S.F.K., en í henni kemur fram
skoðanamunur félaganna, sem
m.a. felst í því að stjórn L.S.F.K.
telur ekki rétt að blanda kennara-
nemum í kjaradeilur kennara:
„Stjórn Landssambands fram-
haldsskólakennara mótmælir sem
fyrr harðlega framkvæmd fjár-
málaráðuneytisins á úrskurði
kjaranefndar varðandi röðun
kennara í launaflokka á grunn-
skólastigi.
I úrskurðinum felst það m.a. að
byrjunariaunaflokkur kennara
með kennsluréttindi skuli vera 13.
ifl. og kennari skuli mest vera
fjögur ár í hverjum flokki. Þannig
tekur það kennara, sem byrjar nú í
haust 8 ár að komast i hæsta
launaflokk, hvort heldur hann er
með gamla eða nýja kennarapróf-
ið. Hinsvegar er strikaður út
starfstími kennara er hófu starf
fyrir 1. jan. 1978.
Stjórnin væntir þess að mennta-
mála- og fjármálaráðherra endur-
skoði afstöðu ríkisins til þessara
mála.
Stjórn L.S.F.K. telur hinsvegar
ekki rétt, að það ranglæti, sem hér
hefur verið haft í frammi sé látið
bitna á kennaranemum K.H.Í. og
mælir því ekki með neinum þeim
aðgerðum er gætu orðið til að
valda þeim óþægindum eða töfum í
námi."
PLASTHÚÐAÐIR
SKÚFFUPRÓFÍLAR
Plasthúðaðir SCHOCK skúffuprófílar eru ávallt
fyrirliggjandi í lengdinni 4,1 Om. Hvítir.
Samsetning á skúffu er mjög fljótleg og einföld.
Framstykki er síðan auðvitað eftir vali hvers og eins.
Sérstök læsing er fyrir botnplötu.
Fjöldaframleiðsla á skúffum úr þessu efni er auðveld.
Leitið nánari upplýsinga.
iCHOCK
Byggingavöruverzlun Kópavogs s.f.
Sími 41000.
yj\
1
£